A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

dísputa, dispúta , nf Definitzione chistionu chi si faet arrespondhendho s’unu a s'àteru, discussione / cantare a dísputas = cantai a trivas, a tzirfas, a irmurju Sinònimos e contràrios certu, condierra Frases sa piata est su campu de disputa de sos cantadores de palcu Ètimu itl. disputa.

disputatòre , nm Definitzione poeta de parcu, chi si pentzat de un'improntu su chi depet cantare Sinònimos e contràrios improvisadore.

dissalíre, dissalíri , vrb Definitzione tròchere o bogare su sale a calecuna cosa, immenguare su sale; leare sa sustàntzia, isfrutare 2. su segare su fenu semper in su matessi logu dissalit sa terra Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu dessaler Ingresu to desalinate Ispagnolu desalar, desalinizar Italianu dissalare Tedescu entsalzen.

dissallída , nf Sinònimos e contràrios alliscinada, fuzida, illiscigada, iscadriada.

dissallíu , agt, nm Definitzione chi o chie no est bonu a fàere nudha, fatu e lassau Sinònimos e contràrios acinnessi, cartzellete, casticau, iltrudhadu, innangaradu, managu, néssiu Frases o ca fut malassortau o ca fut dissalliu, est annegau in paga abba (I.Casula)◊ ite logu dissalliu: mancu s'arrellógiu tocat un'ora in deretu!

dissambenàre , vrb: dissangunai Definitzione leare, bogàreche o pèrdere su sàmbene Sinònimos e contràrios assangrare, disangrenare Ètimu srd.

dissamiàu disfamàu

dissangrenàre disangrenàre

dissangunài dissambenàre

dissàntanu , nm Definitzione burdellu mannu, cosa totuganta betada apare Sinònimos e contràrios abbatúliu, abbolotu, abbulizu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, bubutu, carralzu, solovru, susujosso, tregollu Frases su murrunzu, sas boghes e su dissàntanu s'intendhiant in totu sa carrera Tradutziones Frantzesu bouleversement, désordre Ingresu confusion Ispagnolu desorden Italianu soqquadro Tedescu Durcheinander.

dissàntara , nf, nm: dissàntaru Definitzione su bogare de pare sa cosa Sinònimos e contràrios arruinu, derruta, desacatu, destrossa, gastu 1, iscunsertu, istrópiu, sderrocu, sderrota, sderruimentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dégât, ruine Ingresu damage, ruin Ispagnolu daño, ruina Italianu guasto, rovina Tedescu Verfall.

dissantaràre , vrb Definitzione bogare de pare; nàrrere male s'unu de s'àteru, foedhare male Sinònimos e contràrios iscadreare, isconsiminzare, istracassare / arroinare, ifasciare, iscalabrare, isciarrocai / abbituperare Frases ant dissantaradu sa giaga, sa càscia 2. istant sempre dissantarèndhesi dae su manzanu a su sero Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dégonder Ingresu to unhinge Ispagnolu romper, destrozar, vituperar Italianu sgangherare Tedescu Verfall.

dissàntaru dissàntara

dissegliài , vrb Definitzione tròchereche su sigillu a calecuna cosa po apèrrere Sinònimos e contràrios desclosai, dissigillai, issizigliare | ctr. segliai Ètimu spn. desellar.

dissíbbulu discípulu

dissidènte , agt, nm Definitzione chi o chie no est de acórdiu e antzis contràriu cun chie est guvernandho o cun chie tenet su cumandhu de calecuna cosa.

dissigillài , vrb Sinònimos e contràrios desclosai, dissegliai, issizigliare | ctr. crosai, sidhai Ètimu itl. dissigillare.

dissignàdu , pps, agt Definitzione de dissignare; chi dh'ant progetau, cuncordau Frases costoide sos sartos, montes e mares comente at dissignadu Gesugristu!

dissignàre disegnài

dissígnu dessígnu