Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

arruinàbi , nm: arruinali Definitzione su chi abbarrat de iscónciu, orrutu a terra, de òperas fatas in àteros tempos (es. nuraghe idorrutu) e fintzes muntones de pedra arregorta in is terras trebballadas; genia de terramíngiu bonu Sinònimos e contràrios masentziali, sciarrocu Frases in is arruinalis si agatat téula de sa chi umperànt a is tempus de Roma ◊ in s’arruinabi dhui at un'ischisórgiu 2. candu is muridinus funt medas acanta de pari si narat arruinabedhu, arruinaxu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ruines Ingresu ruin Ispagnolu ruina Italianu rùdere Tedescu Überreste (pl.)

arruínu , nm: orroghina, roghina* Definitzione dannu mannu, meda Sinònimos e contràrios desacatu, isciàsciu Frases sa campagna est tota un'arruinu: àlvures istratzadas, trigos chi parent apeigados Tradutziones Frantzesu ruine Ingresu ruin Ispagnolu ruina Italianu rovina Tedescu Verderben.

derrúta , nf: dirruta Definitzione s'efetu de su derrúere Sinònimos e contràrios arruinu, desacatu, sderrocu, sderrota, sderruimentu | ctr. benefíssiu, mezoru Frases pariat zente nóbbile, ma unu pagu coment'e in derruta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ruine Ingresu ruin Ispagnolu ruina Italianu rovina Tedescu Ruin.

dissàntara , nf, nm: dissàntaru Definitzione su bogare de pare sa cosa Sinònimos e contràrios arruinu, derruta, desacatu, destrossa, gastu 1, iscunsertu, istrópiu, sderrocu, sderrota, sderruimentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dégât, ruine Ingresu damage, ruin Ispagnolu daño, ruina Italianu guasto, rovina Tedescu Verfall.

ispérdidu , pps, agt: ispérdiu, spérdiu Definitzione de ispèrdere; chi no si agatat prus; a logos, guastu, malu, totu andhau male, abbandhonau Sinònimos e contràrios ispéirtu, isperevunniu Frases su logu irbandhonadu, chentza bi colare prus neune a bi triballare, si ch'est ispérdidu 2. assimbillat a una bidha ispérdia 3. cussu casu non fut ispérdiu, ansis fut peri bonu! (G.C.Mameli) Tradutziones Frantzesu disparu, ruiné Ingresu lost, destroyed, gone to ruin Ispagnolu desaparecido, destruido, estar echo una ruina Italianu scomparso, distrutto, andato in rovina, desolato Tedescu verschwunden, zerstört, verfallen.

roghína , nf, nm: arruinu, roina, rughina, ruina, ruinu Definitzione dannu mannu, meda; ruinu si narat fintzes po ruinzu, orruina Sinònimos e contràrios bisorruta, desacatu, iscalabru, isciàsciu Frases si unu contr'a s'àteru si parat, de domo sa ruina si preparat ◊ in s'istiu sa Sardigna est un'inferru de focos, de roghina, de morte ◊ cussu est sa rughina de sa domo! ◊ est diventada piena de dogni ruinu, custa pàtria mischina ◊ si bi mancat su trigu, ozu e casu finas pro nois est una ruina! (Màsala) Sambenados e Provèrbios smb: Ruina, Ruinas Ètimu ltn. ruina Tradutziones Frantzesu ruine Ingresu collapse, ruin Ispagnolu ruina Italianu rovina Tedescu Ruin.

sciàsciu , nm: [scià-sciu] Definitzione su sciasciai, su distrúere totu Sinònimos e contràrios arruinu, desacatu Frases eis biu totu su sciàsciu chi ant fatu is Tedescus in custa guerra? ◊ eus a intendi su sciàsciu: sàbudu dhus depint interrogai in tribbunali ◊ it'est su sciàsciu chi as fatu andendi a su buju a cicai cosa? ◊ agabbadha, deghinou sutzedit caincunu sciàsciu mannu! ◊ candu at a sutzedi totu su sciàsciu de sa fini de su mundu? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu destruction Ingresu ruin Ispagnolu destrucción, ruina Italianu distruzióne, rovina Tedescu Zerstörung, Zerfall.

sfaiméntu , nm Definitzione su sfàiri Sinònimos e contràrios irfaghidura, sciusciada / sumidura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu délabrement Ingresu breakup Ispagnolu decadencia, ruina Italianu disfaciménto, sfacèlo Tedescu Verfall, Zerfall.