A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

apàre , avb: apari, aparu Definitzione a pare = paris, totu a unu, s'unu a cara a s'àteru, cun s'àteru, s'unu a s'àteru, apare pare Sinònimos e contràrios debarapai, interpare, paltibaris, parebare Maneras de nàrrere csn: pònnere apare = cufrontare una cosa cun s'àtera; ghetai apari = cufúndhere, pònnere paris cosas diferentes, isordulare totu; ghetaisí apari = lòmperesi a s'iscúdere, gherràresi; separados apare = de pare, fora de pare; fàghere apare = atobiai a su própiu logu in su própiu mamentu, fàghere paris; istare a zanna apare = tènniri sa domu me in sa própiu arruga unu ananti de s'àteru; leare, giúghere a manu apare = a manudenta; fèrrere apare cosa = collire, preulire, corbai cosa pro carchi bisonzu, fintzas tocare una cosa cun àtera (su tocu de reapare = de fèrrere apare, de si ndhe pesare e dare tentu, su chi faghent in crésia avertindhe sa zente chi est essindhe su preíderu pro nàrrere sa missa); fai impasa apari = fàere s'unu a s'àteru Frases no si podent bídere apare ◊ sos duos batos si abbàidant apare cun sa coa tètera che fuste ◊ totu su mundu in discórdia est, prus nisciunus si bollit bèni apari! 2. una bolta su lupu e s'anzone ant fatu apare in su matessi riu ◊ at aju, unu, de ammentare totu su chi amus betadu apare in sas dísputas!… (G.Ruju) 3. già bi los do sos saludos: no mi costat nudha ca istamus a zanna apare! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réciproquement Ingresu mutually Ispagnolu recíprocamente Italianu vicendevolménte Tedescu gegenseitig.

aparéchiu , nm Definitzione css. imbentu o aparíciu mecànicu chi serbit a un'iscopu, a fàere unu trebballu; mescamente si narat de is màchinas fatas po bolare in is aeras Sinònimos e contràrios aparéciu / aeroplanu Tradutziones Frantzesu avion Ingresu aeroplane Ispagnolu aparato, avión Italianu apparécchio Tedescu Apparat.

aparéciu , nm: aparíciu, aparitzu Definitzione su aprontare una cosa o is cosas; is cosas chi si ponent puru, aprontandho, fintzes sa manera de arrecire a ccn.; genia de aina o màchina po fàere calecuna cosa / sos aparitzos (de sa mesa) = tialla, pratus, cullieras, frochitas, gortedhus, tassas, tratabbucus Sinònimos e contràrios ammanitzamentu, ammanitzu, ammàniu 1 / acasàgiu / imbentu, ordíngiu Frases s'aparíciu si fait innantis ◊ si depit cunfessai e comunigai cun aparíciu e devotzioni ◊ ge mi praxit pagu candu biu aparíciu de festa!… 2. a su fillu dhi at fatu unu bellu aparíciu candu est torrau a domu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu préparatif Ingresu preparation, contrivance Ispagnolu preparativo, aparato Italianu preparativo, congégno, dispositivo Tedescu Vorbereitung, Vorrichtung.

aparenciósu , agt: aparentziosu Definitzione chi est bellu, galanu, bene fatu de carena, fintzes chi faet su bellu a cara, chi acasàgiat o arrecit s'àteru Sinònimos e contràrios figurosu, presentosu, presentziosu / acasazajolu Ètimu srd.

aparentài, aparentàre , vrb Definitzione su si fàere a parente, intrare in sa parentella de un'àteru Sinònimos e contràrios imparentai 2. santu Zuanne fit aparentadu cun Zesugristu Ètimu spn. aparentar Tradutziones Frantzesu apparenter Ingresu to become related Ispagnolu emparentar Italianu imparentare Tedescu sich verschwägern.

aparéntzia , nf: apariéncia, apariéntzia Definitzione su pàrrere de is cosas, is cosas po su chi si parent, su chi si podet bíere chentza dhas iscumbatare; bonu acatu, bonu acasàgiu, sa bona manera de arrecire a unu (fintzes a finta, po sa cumpraxéntzia)/ fai is apariéntzias = fai bonu acasàgiu, fai bèni is cosas chi si bint po fai bella figura (e po cussu nau fintzas in su sensu de unu fai bellu a foras ma pagu sintzillu) Sinònimos e contràrios agherju, parféntzia 2. dhi praxint is apariéntzias ◊ mi dispraxit po cussus chi benint, ma m'intendu mali e apariéntzia meda no ndi potzu fai ◊ de apariéntzias za ti ndhe faghet, mih, si bi andhas: e beni, e sei, e ite cheres, ma totu a finta! ◊ cussa fémina dónnia borta chi mi bit mi fait totu is apariéntzias: mi saludat, mi basat e m'imprassat! Tradutziones Frantzesu apparence, accueil Ingresu appearance, welcome Ispagnolu apariencia, acogida Italianu apparènza, accogliènza Tedescu Anschein, Empfang.

aparentziósu aparenciósu

aparèschere , vrb Definitzione su si bíere a fora / no creschet e ne apareschet = no crescit e no est mancu bellu de figura Sinònimos e contràrios aparèssiri, pàrrere Ètimu ltn. *apparescere.

aparéssida , nf Definitzione su aparèssiri, su si bíere a fora Sinònimos e contràrios aparimentu, cumpàrfida, presentada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apparition Ingresu apparition Ispagnolu aparición Italianu apparizióne Tedescu Erscheinen.

aparèssiri , vrb Definitzione su si bíere a fora, essire de si pòdere bíere Sinònimos e contràrios aparèschere, apàrrere, cumpàrrere | ctr. ingalare 1, irghelare Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu paraître Ingresu to appear Ispagnolu aparecer Italianu apparire, comparire Tedescu erscheinen.

aparéssiu , pps Definitzione de aparèssiri Sinònimos e contràrios apàrfidu.

apàrfidu , pps Definitzione de apàrrere Sinònimos e contràrios aparéssiu.

apàri apàre

apariciài , vrb: apariciare, aparitzare Definitzione pònnere, acostire sa cosa a manera chi bèngiat bene a betu a dha pigare candho e ue serbit, o fintzes su dha fàere, cuncordare a manera chi siat comente serbit; nau de gente, su si cuncordare, bestire, èssere prontos a calecuna cosa / aparitzare sa mesa (pro manigare) = pònnere sos aparitzos, pònniri sa tialla, is pratus, cullieras, tratabbucus, tassas, gortedhus, fruchitas, àcua, binu, pani e àteru Sinònimos e contràrios abrontai, allinzare, ammainare, ammanitzare, axilitae, cuncordai | ctr. ispariciai Frases at apariciau durcis sardus e cosa de bufai ◊ cumentzaus a apariciai sa mesa ca est ora de prandi ◊ ant apariciau sa festa po s'intrada de s'obispu ◊ sas nues fint aparitzendhe abbísciu e abbísciu isteit 2. no ti aparicis ca tanti no ti portu! ◊ so bénnidu aparitzau pro mi chèrrere cunfessare Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu apprêter Ingresu to prepare Ispagnolu preparar, poner la mesa Italianu apparecchiare, approntare Tedescu decken, vorbereiten.

apariciaméntu , nm Definitzione su apariciare, su istare aprontandho Sinònimos e contràrios ammanitzamentu, ammanitzu, preparonzu Ètimu srd.

apariciàre apariciài

apariciàu , pps, agt: aparitzau Definitzione de apariciare Sinònimos e contràrios prontu.

aparíciu aparéciu

apariéncia, apariéntzia aparéntzia

aparigài , vrb Definitzione pònnere a pariga a pariga, a duos a duos Sinònimos e contràrios acopiare, acrobai, agiobare, allobae, apagiare, cofare | ctr. iscrobare, scongiuntai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apparier Ingresu to pair Ispagnolu aparear Italianu appaiare Tedescu zu einem Paar zusammen tun.