rupída , nf Definitzione matza calada, apertura pruschetotu in bentre ue cedent is músculos po isfortzu e ndhe lassant essire s'istentina formandho unu giúmburu asuta de sa pedhe Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu hernie Ingresu hernia Ispagnolu hernia, quebradura Italianu èrnia Tedescu Hernie.
rupidòre , agt, nm Definitzione chi o chie nche intrat o passat fintzes in logos chi no connoschet Ètimu srd.
rupídu , pps, agt Definitzione de rupire Sinònimos e contràrios rúpidu.
rúpidu , agt, nm Definitzione chi o chie che portat sa matza calada (ue at cédiu su músculu), aperta po isfortzu o àtera neghe (a/c. pps. de rúpere) Sinònimos e contràrios incollutzau, matifalau / cdh. rúmpitu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hernieux Ingresu herniated Ispagnolu herniado Italianu ernióso Tedescu herniös.
rupíre , vrb: orrupire Definitzione su naschire, su essire de s'erba intzeurrada; su intrare e passare de una parte a s'àtera in logos prenos de linna (cresura, cràchiri, padente cracu); su pesare a pitzu e fàere a pígiu de s'arrescotu in su cadhàrgiu postu in su fogu (vrb. fintzes trns.) Sinònimos e contràrios acarpire, irrúpere, irrutiare, punciai, rúpere*, scoitai, tidhire Frases sa terra, s'erba est rupinne ◊ cust'abba chi at fatu at rupidu su logu ◊ in sos campos aratos su tricu est rupitu carcu e virde ◊ rupitu bi at su locu in sas alas bostras? 2. che rupit fintzas in sas chesuras ispinosas ◊ cue no si bi podet rupire de sa malesa ◊ in su fogu fia rupidu pro bènnere a ti abbratzare! ◊ comente ses rupidu chentza àere alas a sa roca manna? ◊ pensamentosu, chirco de rupire in su mistériu 3. candho su soru comintzat a rupire che cheret bogadu fogu, chi no peset su bullu 4. apo a rupire trampas e minetas Tradutziones Frantzesu pousser, pénétrer Ingresu to surface, to burst forth, to sprout, to penetrate Ispagnolu brotar, penetrar Italianu erómpere, affiorare, spuntare dell'èrba, penetrare Tedescu auftauchen, hervorsprießen, eindringen.
rurrú ruirrú
rúsa , nf: arrusa Definitzione cosas chi si faent o si narant cricandho de trampare s'àteru, iscusa po no adduire a su chi bolet s'àteru, po no fàere su dovere Sinònimos e contràrios astrúscia, malíscia, marfuseria, spedha, transa / arraghèscia, códia, iscúgia Frases no boghes custas rusas, tantu no bi creo! ◊ s'ànima tene a postu, iscarta faltzu e rusa! ◊ cun trampas e rusas, de custa sorte iscantadu nos at sa sirena ◊ custas sunt rusas de malu pagadore! Ètimu itl.p rusa Tradutziones Frantzesu ruse, astuce Ingresu shrewdness, artifice Ispagnolu astucia, ardid Italianu astùzia, scaltrézza Tedescu Listigkeit, Pfiffigkeit.
rúsca , nf, nm: arroscu, ruscu Definitzione su primu pígiu de corgiolu de su suérgiu, su chi abbarrat fintzes apustis bogau su ortigu chi dhi creschet in pitzu, a parte de fora; corgiolu de orroli móliu po conciare pedhes Terminologia iscientìfica rbr Ètimu ctl. rusca.
rúschida , nf, nm: rúschidu, rúscida, rúscidu Definitzione su sonu a sorrogu chi faet cun s'ogroena, cun sa buca e su nasu unu dormiu chi arrespirat male; assúpidu de isalenadas mannas / rúscidu de refreu = sarragadura Sinònimos e contràrios corróschiu, forróschiu, sarragu, sorroscru / irbúfida, isúlfida Frases isse lasseit sos amigos a rúschida e che esseit a pònnere mente a su trabàgliu ◊ s'intendhiant sas rúschidas de cudhos duos drommidos ◊ fit drommida a rúschida 2. su pudhedru est cadredhendhe a brincos e a rúschidos ◊ a rúscidas sos pudhedros brincant dae mata in mata (B.Truddaju) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ronflement, ébrouement Ingresu snore, puff Ispagnolu ronquido, el bufar del caballo Italianu russaménto, sbuffo del cavallo Tedescu Schnarchen, Schnauben.
ruschidàda , nf Definitzione su ruschidare Ètimu srd.
ruschidàre roschidàre
rúschidu rúschida
rúschiu , nm: ruscu 1 Definitzione genia de tupighedha pitica, totu birde, cun is cambos chi parent fògias, puntudas, a ispina: faet unu pibionedhu orrúbiu (mela de frúschiu o meledha úrpina) Sinònimos e contràrios brúsciu 1, buscadinu, frúschiu* 1, melaevrúschinu, piscialetu, spinadopis Terminologia iscientìfica rbl, Ruscus aculeatus.
rusciadúra , nf: arrusciadura* Sinònimos e contràrios abbada, arrusciamentu, ifundhidura, paspiadura.
rusciài , vrb: arrusciai* Sinònimos e contràrios abbae, arrosiai, grispisare / ifúndhere.
rusciàre , vrb Sinònimos e contràrios roschidare, surbuschiare Frases su cadhu si est pesadu a crabitinos ruscendhe che dimóniu Tradutziones Frantzesu haleter, s'ébrouer, souffler Ingresu to puff Ispagnolu bufar Italianu sbuffare Tedescu Schnauben.
rúscida rúschida
ruscidàre roschidàre
rúscidu rúschida
rúsciu , nm Definitzione finidura totu a pigiones in su brúciu e in totu sa màniga de su coipitu e de su camedhu de unos cantu costúmenes.