Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

búfida , nf, nm: búfita, búfiu Definitzione súlidu chi si bogat de buca unu pagu a moida, comente si faet sentindho ifadu Sinònimos e contràrios assúpidu, bufada 1, irbúfida, súrbidu 1, súrfiu Frases comente si est bidu iscapu, su sirbonedhu at iscutu búfidas de cuntentesa ◊ s'intenniat sa sughe a búfitas allatanne ◊ comenti mi apubànt, is procus betànt cos’e búfius e si nci fuiant Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu soupir d'ennui, d'impatience, mouvement d'ennui, d'impatience Ingresu snort, puff Ispagnolu resoplido Italianu sbuffata, sbuffo Tedescu Schnauben.

irbúfida , nf Definitzione sulu, ària chi si bogat de buca unu pagu a moida, comente si faet sentindho ifadu, o fintzes surbada de bentu / èssere o istare a irbúfidas Sinònimos e contràrios assúpidu, búfida, ispísciu, supedhu Frases chin issa no bi at àpiu mai una ripitia o un'irbúfida in tantu tempus chi biviat in dommo issoro ◊ su ventu at comintzau a irbúfidas chi fachiant trèmere su portellu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu soupir d'ennui, d'impatience Ingresu snort Ispagnolu bufido Italianu sbuffata Tedescu Schnauben.

isufulàre , vrb: isulfulare Definitzione èssere o istare a isúlfidas, a súlidas, a búfidos Sinònimos e contràrios irbufidare, isufiare Frases su trau comintzat a irrúilos, a marrare in terra, isufulendhe cun sas tivas de su nare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu souffler, haleter Ingresu to puff Ispagnolu resoplar Italianu sbuffare Tedescu schnauben.

rúschida , nf, nm: rúschidu, rúscida, rúscidu Definitzione su sonu a sorrogu chi faet cun s'ogroena, cun sa buca e su nasu unu dormiu chi arrespirat male; assúpidu de isalenadas mannas / rúscidu de refreu = sarragadura Sinònimos e contràrios corróschiu, forróschiu, sarragu, sorroscru / irbúfida, isúlfida Frases isse lasseit sos amigos a rúschida e che esseit a pònnere mente a su trabàgliu ◊ s'intendhiant sas rúschidas de cudhos duos drommidos ◊ fit drommida a rúschida 2. su pudhedru est cadredhendhe a brincos e a rúschidos ◊ a rúscidas sos pudhedros brincant dae mata in mata (B.Truddaju) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ronflement, ébrouement Ingresu snore, puff Ispagnolu ronquido, el bufar del caballo Italianu russaménto, sbuffo del cavallo Tedescu Schnarchen, Schnauben.

rusciàre , vrb Sinònimos e contràrios roschidare, surbuschiare Frases su cadhu si est pesadu a crabitinos ruscendhe che dimóniu Tradutziones Frantzesu haleter, s'ébrouer, souffler Ingresu to puff Ispagnolu bufar Italianu sbuffare Tedescu Schnauben.

sulàda , nf Definitzione su sulare; fintzes genia de súrbiu chi faent unos cantu animales coment'e arrennegaos o timendho Sinònimos e contràrios isufulada, sulvilada Frases sa pampa a dógnia sulada de bentu tzacat e cincidhat ◊ a s'anzone mortu li at dadu duas o tres suladas pro l'iscolzare menzus 2. in sos beranos, candho bigiaiant sas bachitas, sas bórridas poniant sa paura a colpos de ramuzu e a suladas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu souffle, ébrouement Ingresu puff, snort Ispagnolu soplo, bufido Italianu sóffio, sbuffata Tedescu Blasen, Schnauben.

sulvilàda , nf: surbilada Definitzione sa sulada chi faent is boes candho si fúrriant a is canes; in cobertantza, genia de nada o arresposta mala, de malu crabbu Sinònimos e contràrios istupaciara, isufulada, isulvilada, sulada, súlida 2. fit pompiàndhesi sas surbiladas de fumu biancu chi fachiat su trenu ◊ est a sulviladas: mi no t'iscudat puru, mih! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ébrouement Ingresu snort Ispagnolu resoplido Italianu sbuffata Tedescu Schnauben.

supédhidu, supédhu , nm: assupedhu Definitzione respiru a cropu, mancamentu de s'àlidu chi faet a chie pranghet a meda; assúpidu, respiru a pelea Sinònimos e contràrios acoramentu, atzuconamentu, singurtu, sucúturu, surpúliu, tzuconi, tzúcuri / afandha, assúpidu, bémida, irbúfida Maneras de nàrrere csn: s. assutu = chentza làgrimas; s'últimu supédhidu = s'úrtima torrada de àlidu chi faghet unu morindhe Frases apustis de pac'ora est ghirada pranghendhe a supedhu pro sa sorre ◊ sessae sos supedhos, chi no est ora de prànghere! ◊ che so curtu isalenau e pranghendhe a supedhu 2. sas bajanas giughiant su coro a supedhos daghi intendhiant sos bajanos cantendhe in su giannile ◊ est proghendhe a supedhu e no b'at ànima in ziru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sanglot Ingresu sob, snort Ispagnolu sollozo, bufido Italianu singulto, sbuffo Tedescu Schluchzer, Schnauben.

surbilàre , vrb: survilare Definitzione nàrrere, foedhare prus che àteru a murrúngiu, coment'e a surbadas, surbare che píbera, istare a ufas e afas, a súlidos po tzacu, tratare de malu crabbu Sinònimos e contràrios suai, sulvare, surbuschiare Frases si bi fit istau Deus, fortzis tzertas cosas no fint sutzessas! - aiat surbilau Bustianu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu soupirer d'ennui Ingresu to pant Ispagnolu bufar Italianu sbuffare Tedescu schnauben.

surbuschiàre , vrb: surbuscare Definitzione fàere una genia de súlidu, de surbada; nàrrere cosa a murrúngiu, coment'e a súlidos de tzacu, de arrennegu Sinònimos e contràrios surbilare, suvrusare 2. a tibe za ti nche falat su ticu, beru?! - li at surbuscau su babbu, mesu in brulla e mesu sériu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu souffler Ingresu to grumble Ispagnolu bufar Italianu stronfiare Tedescu schnauben, murren.

surbúschiu , nm Definitzione su surbuschiare Sinònimos e contràrios arràmiu, giarràspidu, irbórchidu Frases pipajolos de guàrdias a un'ala e surbúschios de sirbones a s'àtera ◊ a múlios, a surbúschios, a tzàrridos, a órrios, a mílios, a apedhos, a pílios curriant sas béstias a sos frúschios (A.G.Solinas)◊ labadidhu abbrungiuladu, a surbúschios no bogat foedhu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu soufflement Ingresu snort Ispagnolu el bufar Italianu stronfiaménto Tedescu Schnauben, Murren.