A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

assemàre , vrb: semae* Definitzione pònnere semu, istrópiu.

assemblèa , nf Definitzione atóbiu de gente meda po chistionare de calecuna cosa o pigare una decisione: mescamente si narat de s'atóbiu de is chi funt essios votaos a fàere parte de un'organísimu chi aprovat leis o chi tenet unu podere púbblicu Sinònimos e contràrios adunàntzia, arrodeu, godheta, riunione Tradutziones Frantzesu assemblée Ingresu meeting Ispagnolu asamblea Italianu assemblèa Tedescu Versammlung.

assembràre , vrb Sinònimos e contràrios assemizare Ètimu itl. assembrare.

assémbru , nm: assempru, esémpiu Definitzione paragone chi si ponet, cosa chi si ammostat o chi si narat po fàere a cumprèndhere méngius su chi si bolet nàrrere; fintzes su chi est una cosa a su chi paret Sinònimos e contràrios paragone / bisura Frases si como sezis inoghe, po assembru, a sero che podides èssere in América, cun sos mezos de oe ◊ in s'Evanzéliu agatamos assempros de zente chi si acúrtziat a Cristos cun fide ◊ su chi amos légidu est unu de sos assempros chi Cristos at fatu pro ispiegare su chi naraiat 2. unu tempus fint totu carros, no s'ischiat mancu cale assembru teniant sas màchinas! Ètimu itl. assempro Tradutziones Frantzesu exemple, similitude Ingresu example, similitude Ispagnolu ejemplo Italianu esèmpio, similitùdine Tedescu Beispiel, Gleichnis.

assemenedhàre , vrb Definitzione semenare tropu a cracu, corpare a sèmene.

assementzài , vrb Definitzione pònnere o firmare cun sementzas, is púncias prus piticas Sinònimos e contràrios atacitai.

assemidàre , vrb Definitzione su si pònnere o istare in calecunu logu Sinònimos e contràrios acussolzare, aposentae Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'établir Ingresu to settle Ispagnolu establecerse Italianu stanziarsi Tedescu sich niederlassen.

assemizàre , vrb: assimizare, assomizare, simizare Definitzione su èssere agiummai oguales, su àere cosas in cumone, nau de cosa e de gente; su bíere o agatare e cunsiderare assimbígios in duas cosas o personas o àteru; connòschere a unu de calecunu piessignu Sinònimos e contràrios abbentinnare, abbrembare, aerae, afigurai, agghentinare, assembrare, assimbigiai, atipizare Frases sos fizos, mescamente cróbinos, si assemizant apare ◊ ambos frades si assimizabant apare: grussos, sa cara nighedhuta, pilos píchidos ◊ nois cherimus assomizare a issos ◊ si assomizaiat a una béstia morta 2. pro sa fortilesa sas cosas las assemizant a su ferru 3. l'apo assimizada a su tratu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ressembler Ingresu to resemble Ispagnolu parecerse Italianu rassomigliare Tedescu gleichen.

assemízu , nm: assimbígiu, assimbillu, assimbizu, assimizu, assumidhu Definitzione su assimbigiare, su èssere che pare o su matessi in calecuna cosa Sinònimos e contràrios abbrembu, aerada, assimizanta Frases custu mancu s'assemizu ndhe tenet, de cudhu! ◊ custos pitzinnos sunt frades, aguales in s'assimizu ◊ cust'ómine, a s'assemizu, paret cudhu chi amus bidu deris ◊ tenes s'assimbizu de frade tou ◊ custus no portant assimbillu de froris! ◊ s'ambiente chi oe est a manígiu a cuss'època nudha at assimbígiu (A.Barra)◊ bella meda!… no portat mancu assimígiu de fémmina!◊ de ocros ndhe zuchet un'assimizu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ressemblance Ingresu resemblance Ispagnolu semejanza Italianu rassomiglianza Tedescu Ähnlichkeit.

assemodàre assamodàre

assempiài, assempiàre, assempràre, assempriàre , vrb Definitzione assimbigiare una cosa a un'àtera; imbentare, fàere cunforma a una mustra o figura, chi assimbiget a unu modellu e, po cussu, pigare s'idea de calecuna cosa: assemprare si narat fintzes in su sensu de atuare, pentzare Sinònimos e contràrios assemizare Frases ti ses frimmu candho in cuss'ómine as assempradu sa cara de frade tou! 2. no est istadu un'ismarru, ma corpu assempiadu, su chi li at dadu! 3. de aundi ndi dh'at a ai assempiau chi cussu fuedhu bollit narri aici!…◊ de aundi ndi dh'at assempiau chi cussa est una bicicreta de fémina!…◊ cussa est una tontesa chi ant assempiau cussus! 4. za ti l'as assempriada sa cosa, comporendhe! 5. e chie bi tiat assemprare a cosa gai si no bi at tentu isperiénsia? Ètimu itl. assemplare.

assémpru assémbru

assèndhere , vrb: assènnere Definitzione coment'e calare de artu, a pitzu, ma nau fintzes in su sensu ebbia de lòmpere, bènnere de unu male, de calecuna cosa chi no si iat mancu a bòllere o cun fortza chi faet male; fintzes lòmpere ebbia a unu logu, a unu tretu, a calecuna cosa, su bènnere de unu tempus / pps. asséndhidu Sinònimos e contràrios achirrare, andai, assurpire, bènnere, falare, lòmpere Frases e ite male ti at asséndhidu? ◊ como chi ndh'est asséndhida cussa lege tocat chi càmbies! ◊ li at asséndhidu unu raju ◊ pessanne a cantu li fit assortitu li fit assénnitu s'ingadhintzu ◊ sos pilos li assendhent in bassu a mesu de s'ischina 2. donzi caminu annat a sa Libra, bastat de no dare vorta pro bi assènnere ◊ sont assénnitos a si mannicare pacos ischerfiones de frútora ◊ custos pastores assendhent a unu buscu e bi passant sa note 3. su giàcanu mannu est assénnitu a carches a sa gianna de sa turre ◊ fit bete crateone chi Antonedhu atzicu assenniat a tocare terra chin sos pedes 4. candho assendhiat su veranu sos pitzinnos si apiligaint in sos fundhos pro gustare cucuja Tradutziones Frantzesu venir Ingresu to come Ispagnolu venir, venir un mal Italianu venire, scéndere (détto di un male) Tedescu betroffen werden (von einem Unglück).

asséndhiu , pps Definitzione de assèndhere; fintzes intrau in conca, cumpréndhiu Frases asséndhiu ti nch'est su chi ti apo narau?

assendràre , vrb Sinònimos e contràrios alghentare, arrafinai Ètimu spn. acendrar Tradutziones Frantzesu purifier Ingresu to purify Ispagnolu purificar Italianu purificare Tedescu reinigen.

assenecàre, assenegàe, assenegàre , vrb: senecare Definitzione fàere a béciu, antzianu; nau de matas, èssere o fàere begra, bècia; assenegae = fàere a bémida, assupare Sinònimos e contràrios imbeciai, imbedustare / abbrecare, imbecrare / abbatimare, assupai Frases dami s'arcanu tou, o tempus, chi piús nou ti faghet cantu piús ti assènegas! (T.Rubattu)◊ assenegadas domitas biancas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vieillir Ingresu to get old Ispagnolu envejecer Italianu invecchiare Tedescu alt werden.

assenégu , nm: sénegu Definitzione su torrare àlidu a fortza e a moida po pelea o fintzes po male a prumones Sinònimos e contràrios afandha, assubentu, assúpidu, bémida, supedhu Ètimu srd.

assenetzàre , vrb: assinetare Definitzione ammeletzare, ma fintzes solu giare avertimentu Sinònimos e contràrios ammabetzai, ammenetzare, meletare, sinnetare Frases sa mama at assenetzadu sa pitzinna de no giamare sa zente cun su paranúmene ◊ babbu mi at assentzadu a pódhighe postu ◊ cussas nues sunt assinetendhe una tempesta (P.Serra) Ètimu srd.

assenetzósu , nm Sinònimos e contràrios ammeleciosu, minateri Ètimu srd.

assenétzu , nm Sinònimos e contràrios abbrúnchiu, ammaletzu, ammeletzamentu, amminetu, meneta Ètimu srd.