Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

valiènte , agt Definitzione chi balet, chi est bonu Sinònimos e contràrios validore Frases dhi ant augurau una fiza fémina chi no siat valiente a cozuare ◊ fiat naschiu unu pipiu mascu e valiente (L.Pisano).

valígia , nf: balígia*, valisa, valixa, vallízia Definitzione genia de trastu po pònnere cosa aintru de ingòllere a viàgiu, como giai totu tragaditzas, cun duas orrodighedhas, de pigare a una manu a sa màniga tragandhodha in terra Sinònimos e contràrios ttrs. varixa Frases dus sennoris ndi fuant artziaus cun d-una valígia in manus.

valíre , nm: balire*, varile Definitzione genia de istrégiu piticu de linna Sinònimos e contràrios abbalire, balira, cubedhutzu, frascu.

valísa, valíxa valígia

vàllia vàglia

vàllia 1, vàlliu vàglia 1

vallízia valígia

vàllu , nm Definitzione fàghere v. = apèrrere unu passadórgiu, fàere su logu de passare in mesu de malesa o àteru Frases si su corru de sa gherra tronat, disisperu e morte faghent vallu 2. a canno intenno unu dopiete cràdiu chi pariat unu vallu! (V.Mura).

valoldía , nf Definitzione its falóldia? Frases tue no as pinnicu de valoldia peruna (A.Paba).

valoràdu , agt Definitzione chi tenet valore, de valore Sinònimos e contràrios pretziadu Frases pro cumpàrrere in su ballu sunt bàrrias de arracadas e de pendhinas, totu robba valorada.

valòre, valòri , nm: balore, valoru Definitzione su de bonu chi podet tènnere una cosa, su chi balet, cunsiderau fintzes, ma no sèmpere, coment'e prétziu contau in dinare Sinònimos e contràrios bàlida, balimentu, biatzesa / prétziu Maneras de nàrrere csn: v. reale = (faedhendhe de dinari), su valore chi tenet pro sa cosa chi còmporat; v. nominale = su valore inditadu de su númeru chi zughet sa muneda; cosa de valore = chi balit meda Frases sa cosa, candu est fata cun sudori, t’imparat a cumprendi su valori chi tenit (M.Pani)◊ sa balentia, su muntènnere sa peràula, su collire s'istranzu sunt valores de sa cultura sarda ◊ custa est cosa de valore, no la fides! ◊ no lis depo valore de unu sodhu ◊ s'isfortzu chi fait issu cun megus no tenit valori! ◊ isse chircat dirvagu solu in valores chi contant, comente sunt sa paghe e s'amistade ◊ po dh’arringratziai dhi at arregalau un'anedhu de valori ◊ custu terrinu at unu valoru mannu Tradutziones Frantzesu valeur Ingresu value Ispagnolu valor Italianu valóre Tedescu Wert.

valorósu , agt Definitzione chi tenet valore mannu, chi balet meda Sinònimos e contràrios pretziadu, valoradu Tradutziones Frantzesu remarquable Ingresu valuable Ispagnolu valioso Italianu pregévole Tedescu wertvoll.

valóru valòre

valúda, valúde, valúra , nf Sinònimos e contràrios bàlida, giudu, imprastu, valore Frases est una cantzonedha de pacu valuda ◊ ti che as picadu sa cosa: dàemi sa valude de cantu ti che as picadu! ◊ unu distimonzu ebbia no at a tènnere valude ◊ cussos sunt ómines de valude ◊ a sas allegas lis torramus sa valura chi lis ispetat (M.Mereu).

valutài, valutàre , vrb Definitzione pònnere o betare su prétziu, nàrrere cantu si podet bàlere una cosa (fintzes si no est in dinare).

vàlvula , nf: vàrvula Definitzione calesiògiat cosa, aparíciu o parte de su corpus, chi si podet apèrrere e serrare, o fintzes chi si aperit e si serrat a sola, po fàere passare ccn. lícuidu, gasu e cosas deasi (dhue ndh'at in su coro, in is motores, in pompas, tubbos e àteru) Frases bi aiat una vàlvola brujada e tochesit de bi la cambiare Tradutziones Frantzesu soupape, plomb, valvule Ingresu valve Ispagnolu válvula Italianu vàlvola Tedescu Ventil.

vàmpa , nf: Definitzione fogu allutu, sa fràmula chi faet Sinònimos e contràrios fiaca 1, fiamma, fiara, gliama, pampa*.

vàmpua, vàmpuga , nf Sinònimos e contràrios vampa Ètimu srd.

vangantéri , agt, nm Definitzione chi o chie istat girandho, in giru, fatu de su logu Sinònimos e contràrios andariegu, bandhuleri, chiriolu, corruntoneri, garroneri, peldulàriu, rundhajolu.

vangàntzia , nf: vengància, vengantza Definitzione su si ndhe pagare, de un'ofesa, de unu dannu, chentza istare ibertandho sa giustítzia o un'autoridade Sinònimos e contràrios bindhita, irgarru, mendhita, niva, svengantza, venga | ctr. pedronu Frases movenno s'istorúmene de su coro e aprontanno sa crara vengància pro cunnennare s'úrtima mancància fata a su pobidhare taju issoro (B.Liori)◊ cussus funt capatzus de mi fai caincuna vangàntzia! Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu vengeance Ingresu revenge, mischief Ispagnolu venganza Italianu vendétta, dispètto Tedescu Rache.