vàchinu , agt: bàchinu* Definitzione nau de late o de casu, chi est de baca.
vacillàre , vrb Definitzione rfl., iscassuletare, ammachiare Sinònimos e contràrios iscasciuletare, sbelligiai, scatulai, variai Frases cussu macu de Bachis est zelosu de sa crapa: s'est vacillandhe! (G.Chironi)
vacinài , vrb: fatzinare,
valcinare,
vatzinare Definitzione
iferrere o semenare una maladia (s'intzimia) apostadamente in forma brandha ca giaet a s'organísimu sa manera de si fàere sa difesa e no pigat prus cuss'infetu
Frases
innantis d'essire dae s'astronave bos depimus vacinare chin s'ispistidhavirus (G.Brocca)◊ issu etotu contat ca sa mamma no dh’iat pótziu portai mancu a dhu vacinai de cantu fut aresti candu si tratàt de dotoris
2.
balla, no est maladia po nosu, ca seus vacinadas!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
vacciner
Ingresu
to vaccinate
Ispagnolu
vacunar
Italianu
vaccinare
Tedescu
impfen,
vakzinieren.
vacinaméntu , nm Definitzione su vacinare Ètimu srd.
vacínu , nm: fatzinu,
vatzinu Definitzione
intzimia o sèmene (virus) de maladia chi s'innestat in sa carena po pigare s'infetu in manera brandha e giare a s'organísimu sa manera de prodúere s'antivirus chi impedit de s'immalaidare po infetu forte; in cobertantza, abbitúdine o fatu chi abbítuat a calecuna dificurtade a manera de aguantare de prus
Frases
ant realizadu sos vacinos pro prevènnere sas infetziones piús malas
2.
su vacinu de allirghia dhu fadiat sa levadora, giai de sa prim'ora de vida…
Tradutziones
Frantzesu
vaccin,
vaccination
Ingresu
vaccine,
vaccination
Ispagnolu
vacuna (f)
Italianu
vaccino,
vaccinazióne
Tedescu
Impfstoff,
Vakzine,
Vakzin,
Impfung.
vàcu , nm: bacu* Definitzione gúturu de monte, genia de logu coment'e a canale; terrenu, tretu buidu, chentza trebballau Sinònimos e contràrios tàcinu / bódiu Frases so naschiu in su vacu de Orane 2. sa dente levaditza chi ch'est ruta at lassadu su vacu ◊ duas cosas chi no sidhant bèni impari lassant unu vacu in mesu ◊ de tretu in tretu dhui at vacus buidus cun pastura 3. sunt totu andhandhe a vacas in sos montes che berbeches chene pastore.
vadalàu , agt Definitzione nau de istrégiu, chi est unu pagu tuvudu Sinònimos e contràrios irvadalau.
vadangiàre , vrb: badagnae Definitzione fàere o àere badàngiu, torracontu in calecuna cosa Sinònimos e contràrios balanzare, codangiare, gadangiai*, gualanzare, introitare | ctr. galtare, ispèndhere.
vàdere , vrb: vàere Definitzione vrb. impreau in pagas formas: pres. indicativu 1ˆ p. sing. vado, vao e bau, 2ˆ p. sing. vas e basi, 3ˆ p. sing. vaet, vat e bari, 1ˆ p. pl. vamus, 3ˆ p. vaent, banti, de s'imp. 1ˆp. sing. vaia e s'impr. 2ˆ p. sing. vae! Sinònimos e contràrios andai, bandai | ctr. bènnere, torrae Frases tilicherta vaedindhe! ◊ pro s'ispassiare vaiant a catza a su monte ◊ una die bi li vat a domo unu pedulianu ◊ como vazi! ◊ ma vade, vade, chi mi sedes pitzicandhe su machine! Ètimu ltn. vadere.
vàdhe , nf: badhe* Definitzione logu largu meda a fossu longu a bisura de canale, in mesu de duos montes o de duas serras Sinònimos e contràrios arroa, bacu, bega, fundabi / cdh. vadhi Frases su rumore de sos cadhos achirrandhe andhat dae vadhe in badhe Sambenados e Provèrbios smb: (De)vaddis.
vadhinósu , agt: badhinosu Definitzione chi portat badhine in conca, chi no est tanti giustu de conca Sinònimos e contràrios gadhighinosu, gadhinosu, mériu / machilloto, machisóngiu / cdh. vadhariosu.
vadhíscru , nm: badhicru* Definitzione badhe pitica, canale in logu de monte.
vadiànu , nm: vaidanu Definitzione castiadore de bíngias, de argiolas, de àteru Sinònimos e contràrios badrianu, bardiadore, chistidore, miradori, tentadore Frases est pintandhe s'àchina e su vadianu preparat lamas e urriajolas ◊ fàghemi a vaidanu! ◊ cussu est vaidanu de su segretu.
vadiàre , vrb: abbadiai, badiare*, vaidare Definitzione apèrrere o furriare is ogos a bíere calecuna cosa, giare atentzione, custodiare Sinònimos e contràrios allutzare, annotare, apompiai, badrare, cadebai, castiai, mirai Frases vadiandhe su retratu tuo mi ammento de su tempus colau ◊ est in artu vadiandhe sa campagna ◊ Totore nos vadiavat in s'ispíciu ◊ custos ómines ant vadiau in face su tempus 2. be so zeo, inoche, vaidandhe sos mannos nostros.
vadiòre , nm Definitzione machiore, isciollóriu Sinònimos e contràrios disvàriu, ilvàriu, iscàsciu, istentériu, lochidadi, scassolu Frases zai che ndh'at betadu apare de vadiores!…
vadréju , agt: bardeju* Definitzione chi portat màncias de diferente colore in cara Sinònimos e contràrios biscacadu, cacabarre, cacarru, incespiau, pintarinadu, randhinadu.
vàdu , nm: badu* Definitzione tretu chi faet a passare de una parte a s'àtera de un'erriu Sinònimos e contràrios au, giampadolzu Frases in su vadu de sos ferreris unu die ant fatu gherra.
vàere vàdere
vaetòrra , nm: baetorra* Definitzione su abbarrare andhandho, benindho e torrandho Sinònimos e contràrios andhaeni, andhalidorra, andhetorra, atràvigu.
vagabbunnàre , vrb: bagamundai Sinònimos e contràrios bannulerare, garronai, zirare.