A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

fadhída , nf: fadhita Definitzione ibbàlliu, cosa leada o fata po un'àtera Sinònimos e contràrios fadhina, fadhiscione Frases e cantas fadhidas as fatu!…◊ dhui est sa fadhita ma dèu no seu biendidha! Ètimu srd.

fadhidórgiu , nm Definitzione carrelas troboias, orrugas inue faet a si pèrdere, a si fadhire, ca no si cumprendhet bene comente o a ue andhant Tradutziones Frantzesu labyrinthe Ingresu labyrinth Ispagnolu laberinto Italianu labirinto Tedescu Irrgarten.

fadhídu , pps, agt: fadhitu, fadhiu, fallitu Definitzione de fadhire, fadhiri; chi est a su contràriu, chi no est postu giustu, o fintzes a bortas s’unu e a bortas s’àteru Sinònimos e contràrios ibbagliadu | ctr. giustu Maneras de nàrrere csn: a bortas fadhidas = una borta s'unu, una borta s'àteru, a borta a borta; a dies, a chidas fadhidas = una emmo, s'àtera nono; corra fadhia = corros cale goi cale gai, unu diferente de s'àteru; fàghere una cosa a manu fadhida = cun sa manu isballiada, sa chi andat mali, chi si movit a sa parti chi no est sa sua; trobea a peis fadhius = trobea betada a unu pè de nanti e a unu de daisegus; fai moris fadhitus, a bias fadhitas = fàere a fadhitas, fàghere a ischiviu, andhare s'unu a cara a s'àteru faghindhe forchidhos, chentza si abbojare, colendhe in caminu o carrela diferente, o fintzas andhare a su matessi logu in caminos diferentes e chentza si abbojare Frases mi so fadhidu: no fit custu su chi cheria leare ◊ apo fadhidu: cheria nàrrere custu, no cudhu 2. si a missa calchi bolta andhas, che mura fadhida, ne cuntegnu e ne rispetu, no cumprint a su pretzetu cantos cun tegus bi ndh'at ◊ mighi ti as postu s'iscarpa fadhida! ◊ mi so pérdidu… unu caminu fadhidu apo leadu! 3. s'ispuma de su mare a bortas fadhidas torrat a mie ◊ a seros fadhidos essiat a chircare carchi cosa ◊ "giualis fadhitus" est unu de is sinnus chi si faint a is animalis Tradutziones Frantzesu faux, erroné Ingresu wrong, inverted Ispagnolu equivocado, invertido Italianu sbagliato, invertito Tedescu verfehlt, falsch, umgekehrt.

fadhidúra , nf Definitzione su fadhire, fadhina Sinònimos e contràrios arràntzia, imbàgliu.

fadhíe , vrb: fadhire, fadhiri Definitzione ibballiare, crèdere chi est una cosa candho est un'àtera, pigare una cosa, o a ccn., po un'àtera o un'àteru (intrs. aus. èssere; trans. aus. àere) Sinònimos e contràrios confúndhere, faltai, ibbagliare, ifartire, infadhire, irbagiare, sfadhiri | ctr. ingertai Maneras de nàrrere csn: fadhire a ccn. cun… = leare a unu creíndhelu un'àteru, cufúndhere s'unu cun s'àteru; fadhíresi mesu mesu = isbagliai in prenu, deunudotu Frases seo timenno ca siat fadhinnosi ◊ at leadu sa mira a l'isparare ma si l'at fadhidu ◊ a fadhiri nci bollit pagu ◊ no mi seu fadhia: tenemu arraxoni dèu ◊ o intzertu o fadhu ◊ est cassadore bonu: no si ndhe fadhit una ◊ as fadhidu su logu: no ti orizontas piús! ◊ si no mi fadhit sa memória est goi ◊ chi no fadhit sa càriga, intendu arrastu de arracatu! ◊ no vochei sos polcrabos ca mi so fadhidu! ◊ mai mi est fadhitu s'archibbusu ◊ parit chi no fadhat mai su díciu 2. cussu no est Bodale: lu sezis fadhindhe! ◊ pagu surpu: si fadhiat su macitu po trèmini! ◊ fadhidhu cun frade totu ti apo! Sambenados e Provèrbios prb: si fadhit limba no fadhit coro Ètimu ltn. *fallire Tradutziones Frantzesu se tromper Ingresu to mistake Ispagnolu equivocar Italianu sbagliare, fallare, sgarrare Tedescu verwechseln, irren.

fadhína , nf Definitzione ibbàlliu chi si faet chentza si ndhe acatare, po pagu atentzione, credendho de fàere giustu, de fàere bene / fàghere o nàrrere una cosa in f., ibballiandho Sinònimos e contràrios fadhida, fadhichia, fadhoca, fadhu, ilmarru, imbàgliu, malavadhia Frases pro me no bi at fadhina: est comente naro deo! ◊ bufendhe, in fadhina pro tatza ant leadu su conzu!…◊ in fadhina, creindhe chi in s'ampulla bi aiat abba, at bufadu varichina ◊ is bonas meris de domu de raru arruint in sa fadhina de coi su pani pagu axedu ◊ cussu no faghet bene si no est in fadhina! ◊ at pigau in fadhina una cosa po un'àtera Sambenados e Provèrbios prb: chine faet faina faet fadhina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faute, erreur, lapsus Ingresu mistake, slip Ispagnolu error (m), equivocación, lapsus, falta Italianu sbàglio, erróre, lapsus, fallo Tedescu Irrtum, Lapsus.

fadhinósu , agt Definitzione nau de ccn., chi no est singillu, faet fadhire Sinònimos e contràrios falsu, fraíciu, inganneri, mincidiosu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.

fadhiodhòne , avb Definitzione fàchere a f. = in manera ibballiada, pagu precisa e pagu segura, a imbistimbistoni Sinònimos e contràrios imbestimbesti, introtzintrotzi Ètimu srd.

fadhíre, fadhíri fadhíe

fadhísa , nf: fadhixa Definitzione chinisu, cussu budhiu asuta de sa braxa; su fogu etotu Sinònimos e contràrios cardufari, fairivàiri Frases si sa Sardigna sighit a bruxare goi no at a passare annos meda chi s'at a reduire a un'ísula de fadhixa ◊ coghiat sa cótzula in sa fadhixa Ètimu ltn. *falliva Tradutziones Frantzesu cendre sous la braise Ingresu hot ash Ispagnolu ceniza caliente debajo de las brasas Italianu cinìgia Tedescu Glutasche.

fadhisciòne , nf Definitzione ibbàlliu / fàghere una cosa in f. = in fadhina, ibballiandho Sinònimos e contràrios fadhina.

fadhíta fadhída

fadhítu, fadhíu fadhídu

fadhíxa fadhísa

fadhixàda , nf Definitzione tretu inue si dhue faet fadhisa, su foghile Sinònimos e contràrios fochilada, fochile Ètimu srd.

fadhòca, fadhònca , nf Definitzione ibbàlliu mannu Sinònimos e contràrios fadhichia, fadhina, fadhotada, falta, imbàgliu Frases una fadhonca: bi est chie isbàgliat e leat dispiaghere e narat chi sa vida est cosa fea e mezus frimmu sétzidu in cadrea!…◊ apustis fata sa fadhoca, unu si pentit (G.Mura).

fadhòni , nm Definitzione su pigiolu de su pibione istrecau comente s'imbuidat budhindho postu in cobedina: su fodhe de su pibione Sinònimos e contràrios bodhone, fodhocu, fodhone* Terminologia iscientìfica rbr Tradutziones Frantzesu pelure de la grume Ingresu grape-skin Ispagnolu hollejo Italianu fiòcine Tedescu Weintraubenschale.

fadhotàda , nf Sinònimos e contràrios fadhoca Ètimu srd.

fadhotài , vrb Definitzione èssere o fàere a ibariones, nàrrere ferionis; fàere fadhina manna Sinònimos e contràrios ferionai, ilbarionare, istantariare Ètimu srd.

fàdhu , nm Definitzione su fadhire, su ibballiare, su pigare una cosa po àtera Sinònimos e contràrios fadhina, ilmarru, imbàgliu Frases so pensendhe no sia in fadhu ◊ po fadhu iant crétiu chi fut cosa po issus.