fadhína , nf Definitzione ibbàlliu chi si faet chentza si ndhe acatare, po pagu atentzione, credendho de fàere giustu, de fàere bene / fàghere o nàrrere una cosa in f., ibballiandho Sinònimos e contràrios fadhida, fadhichia, fadhoca, fadhu, ilmarru, imbàgliu, malavadhia Frases pro me no bi at fadhina: est comente naro deo! ◊ bufendhe, in fadhina pro tatza ant leadu su conzu!…◊ in fadhina, creindhe chi in s'ampulla bi aiat abba, at bufadu varichina ◊ is bonas meris de domu de raru arruint in sa fadhina de coi su pani pagu axedu ◊ cussu no faghet bene si no est in fadhina! ◊ at pigau in fadhina una cosa po un'àtera Sambenados e Provèrbios prb: chine faet faina faet fadhina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faute, erreur, lapsus Ingresu mistake, slip Ispagnolu error (m), equivocación, lapsus, falta Italianu sbàglio, erróre, lapsus, fallo Tedescu Irrtum, Lapsus.

fuzída , nf Definitzione su fuzire, su illascinare; lassare una cosa po ndhe fàere un'àtera, unu pagu impresse, pag'ora Sinònimos e contràrios alliscinada, iscadriada, iscafudhida, lascinada, liscigada / fritida / cdh. busciconi Frases apo fatu una fuzida in cuss’astrau azummai m'ischérbigo! 2. no apo pótidu fàghere una fuzida pro cussu cumandhu e pro cussu est chentza fatu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu glissade Ingresu slip Ispagnolu resbalón Italianu scivolóne Tedescu Rutsch.

incalancàre , vrb Definitzione pònnere in calecuna calanca; foedhandho de animales (sórighes, margianes, bobbois), cuare in sa cala, in sa calanca Sinònimos e contràrios impelciare, imprecolare, incalare, incolonconare, ingarghilare, intergare / abbuare, atanai | ctr. essire, bocare 2. in catza at bidu pegos incalancados Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mettre quelque chose dans une fissure Ingresu to slip in Ispagnolu meter algo en un agujero, encavarse Italianu métter qlcs. déntro una fessura Tedescu etw. in einen Spalt stecken.

intzudhíre , vrb Definitzione intrare unu pagu a fortza in logu malu, difícile, de malesa, de gente meda Sinònimos e contràrios atzutzudhire, fichire, ifertzire, imbèlghere, incotzigare, infruncuai, intzutzudhire Frases no ti agatant mai in posse: no isco inue ti che intzudhis! ◊ si che intzudhiat in totue fintzas si no bi aiat logu ◊ si no intzudhis, cun totu custas màchinas no colas mai! ◊ a ue ses intzudhindhe: no bides chi no che at logu?! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enfoncer, s'introduire, se faufiler Ingresu to hammer, to enter, to slip in Ispagnolu clavar, introducir Italianu conficcare, introdursi, intrufolarsi, ficcarsi Tedescu einschlagen, sich einschleichen, sich bringen.

iscalusciàre , vrb Sinònimos e contràrios allescinai, cadriare, fugire, illascinare, illiscigare, illiscighinare, iscadriare, lascinare, lassingiare Frases sa cosa li est iscalusciada dae manos Tradutziones Frantzesu glisser Ingresu to slip Ispagnolu resbalar Italianu sdrucciolare Tedescu ausgleiten.

liscigàda , nf Sinònimos e contràrios alliscinada, fuzida, iscadriada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu glissade Ingresu slip Ispagnolu resbalón Italianu scivolóne Tedescu Rutsch, Sturz.

liscinài , vrb: allescinai, lissinai Definitzione nau de css. cosa, su si mòvere o andhare in logu lisu (o de cosa lisa), ma mescamente orruendho, chentza pòdere firmare su pei Sinònimos e contràrios cadriare, fugire, illascinare, illiscigare, iscadriare, istrissinare, lascinare*, lissiniri Frases cumenti ghetat su pei po ci cabai, líssinat e ci arrúmbuat a bàsciu ◊ su pisci liscinat de manus Tradutziones Frantzesu glisser Ingresu to slip Ispagnolu deslizarse, resbalar Italianu scivolare Tedescu gleiten, rutschen.

smuròni , nm Definitzione trèmene, terra chi si che calat a bàsciu totu impare Sinònimos e contràrios immàrgine, isteremamentu, procuabba, smuronamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éboulis Ingresu land slip Ispagnolu desmoronamiento Italianu frana Tedescu Bergrutsch.

tzacàre , vrb Definitzione istichire, intrare in mesu, aintru, a fortza, ue dhue at pagu logu o no andhat tanti bene; su si pònnere aintru, in mesu de ccn. chistione Sinònimos e contràrios fichire, imberzire, infruncuai, insertai, intupire, istichire, pònnere | ctr. bocare, leai / essire Maneras de nàrrere csn: tz. in ragas = manigare, bufare, betare a corpus, fai su mangiufoni; tz. fogu = apuntai o pònnere fogu; tzacaresiche una cosa in s'ogru (nadu cun fele) = fagheresindhe própiu nudha, èssere cosa chi no serbit a nudha (comenti a nàrriri ca no est bella mancus a si nci dha istichiri in is ogus); tzacàresi fora = fai su bandidu, abbandidai Frases che mere, si che tzacheit in domo de cudhu a prepoténtzia ◊ una corròncia si che tzacat braghendhe in mesu de sos paones ◊ inue ti che ses tzachendhe: no bides chi no bi at logu?! ◊ no che tzaches sas berbeghes a s'ortu ca podent fàghere dannu! ◊ leat impresse e si che tzacat in petorras su tzoculate chi aiat furadu! 2. su pane si che l'at tzacadu in ragas totu isse! ◊ custa cosa guasta in s'ogru ti la tzacas? frundhichela, aite ti la muntenes?! 3. - Ehi si mi tzaco fora!… - nachi naraiat unu afelonadu, e a bandhidare etotu est essidu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu introduire, se faufiler, se fourrer, s'entremettre Ingresu to drive in, to slip in, to meddle Ispagnolu meter, entremeterse Italianu introdurre, inserire, ficcare, intrufolarsi, introméttersi Tedescu stecken, sich einmischen.

«« Torra a chircare