A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

assunéssi , avb Definitzione a su nessi, si no àteru Sinònimos e contràrios allunessi, assumancu, aterunono, medaeschi, medennessi, nensi Frases si aia àpidu assunessi sa barchighedha mia!…◊ potere eo assunessi in s'istante matessi dare sa vida mia in giambu insoro! (Mossa)◊ assunessi a tènnere s'impressione de ti àere bidu! ◊ nàrami assunessi ite ti naras! ◊ no mi pariat beru chi agataia cumpanzia a torrare, assunessi pro unu pagu de caminu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu au moins Ingresu at least Ispagnolu por lo menos Italianu alméno, perloméno Tedescu wenigstens.

assúngi aciúgnere

assúngia ansúngia

assungurtài , vrb: singultare* Definitzione prànghere a suncutos, a supedhu Sinònimos e contràrios assuconai, assupedhare Frases prangit e assungurtat po su dannu mannu chi at tentu Tradutziones Frantzesu sangloter Ingresu to sob Ispagnolu sollozar Italianu singultire Tedescu schluchzen.

assunsèna , nf: assussena, sussena Definitzione erba, genia de frore o lillu de Sant'Antoni, lígiu de Santa Eleni; cosa de abberu bella, nau cun istima mescamente de gente Sinònimos e contràrios lígiu, lolloibbiancu Frases in s'ispiàgia bi at assussenas biancas fioridas ◊ Maria est una càndhida assussena Terminologia iscientìfica frs, Lilium candidum Ètimu spn. azucena Tradutziones Frantzesu lis ou lys commun Ingresu white-lily Ispagnolu azucena Italianu gìglio bianco Tedescu weiße Lilie.

assúnta , nf Definitzione su chi si arrennescet a ischire de calecuna cosa o chistione; fintzes cabu, firmesa, seriedade in su fàere coment'e de chie ischit, est seguru de su chi faet / ómine de a. = sàbiu, atinadu Sinònimos e contràrios àrviu, isceda, noa Frases no ndhe apo pótidu leare assunta de sa chistione ◊ ndhe at leadu assunta su síndhigu 2. cussu no tenet assunta e pagu bi at de si ndhe fidare! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu notion, nouvelle Ingresu news, notion Ispagnolu noción, noticia Italianu nozióne, notízia Tedescu Kenntnis, Nachricht.

assuntàre , vrb Definitzione leare s’assuntu, ma fintzes pigare a unu po trebballare; su si adatare, acunnortare, pònnere o arriscare a fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios assúmere / assuntiri 2. s’arrundibi ocannu no s’est assuntau de torrai (T.Addari) Ètimu srd.

assuntéris , avb Definitzione in su matessi tempus chi… Sinònimos e contràrios impeltantu, intere, interinti, intertantu, istepetantis, paristantu, sughestantu Frases assunteris chi contat imperat una pariga de fuedhus chi bolint nai "passat su tempus".

assuntíri , vrb Definitzione su si adatare a, o acunnortare de calecuna cosa Sinònimos e contràrios assuntare Frases po bivi si assuntiant de fai fintzas is trabballus prus úmilis e pesantis (N.Vargiu) Ètimu srd.

assúntu , nm Definitzione genia de idea, s'idea prus de importu de unu chistionu, sa chi faet sa sustàntzia de su chistionu; fintzes impíciu, impreu, cosa de fàere / dare o leare a. = donai, pigai calincunu critériu, princípiu Sinònimos e contràrios argumentu, chistione / assunta Frases si sunt acurtziados a ue fint cudhos a ragalla pro ndhe collire s'assuntu de su cuntrestu ◊ issu no ischit comente la pentzamus nois supra de custos assuntos 2. nois nos amus leadu s'assuntu de atèndhere a babbu tou ◊ mi cherfesi leare cust'assuntu de preguntare a sas bonas persones Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu thèse, engagement Ingresu thesis, obligation, assumption Ispagnolu asunto Italianu assunto, tèsi, nozióne, impégno Tedescu These, Begriff, Aufgabe.

assúntu 1 , pps Definitzione de assúmere / s'Assunta = Nostra Segnora de mesaustu Sinònimos e contràrios assúmidu.

assuntzantziàu , agt Definitzione chi tenet o portat sustàntzia, alimentu, chi est nutriu Frases est mortu de su sidi e pagu assustantziau (T.Addari)

assuntziòne , nf Definitzione s'artzada de Nostra Segnora a su Chelu, chi si afestat a mesaustu Tradutziones Frantzesu assomption Ingresu taking on Ispagnolu Asunción Italianu assunzióne Tedescu Mariä-Himmelfahrt.

assúnza ansúngia

assunzavénu , nm Sinònimos e contràrios lantzinavenu sinzafenu Frases suta de sa pubulia cantat s'assunzavenu Terminologia iscientìfica anar Ètimu srd.

assupadúra , nf Definitzione su assupai Sinònimos e contràrios assúpidu, isalenada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu essoufflement Ingresu pant Ispagnolu jadeo Italianu trafelaménto Tedescu Keuchen.

assupài, assupàre , vrb: supare Definitzione portare s'àlidu afannau, èssere assupandho meda, che a candho unu at curtu, o fintzes po maladia; istracare; prànghere a suncutos Sinònimos e contràrios afandhare, afauciae, afodhare, allacanae, ammatanai, isalenare, isalidare, sufratare / assungurtai, assunconai, assupedhare Frases ajaju si ndi fiat andau, lassendi is de domu tristus e assupaus ◊ su piciochedhu assupat unu pagu: est istétia una fatiga a si ndi bènniri a innòi a susu ◊ is pudhas furiant assupendu po sa basca ◊ su cuadhu fut crocau assupandho, morindhosi 2. su tèssere de isciaos est faina, assupat ancas, bratzos e ischina 3. a fúria de prantu, su pipiu, assupandhe, si nch'est dormiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu essouffler, haleter Ingresu to pant Ispagnolu jadear Italianu trafelare Tedescu keuchen.

assupàre 1 , vrb Definitzione segare su pane po fàere a supa, a orrughedhos, fàere a supa / a. sos ossos a ccn. = surrai fintzas, agiummai, a arrogai is ossus Sinònimos e contràrios aciupae, imbibbiri, inciupai / assurrare, insupare Frases sa bandhela l'ant assupada de sàmbene 2. lis dio àere assupadu sos ossos fintzas a sos meudhos! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tremper Ingresu to soak Ispagnolu ensopar Italianu inzuppare Tedescu einweichen.

assupàu , pps, agt Definitzione de assupare; chi est a assúpidu de comente at curtu meda Sinònimos e contràrios afannadu, batimosu, ghemidosu, isalenatu 2. is ogulúxidus s'intragnant, assupaus, apalas de s'iscuriu Tradutziones Frantzesu essoufflé Ingresu panted, panting Ispagnolu jadeante Italianu trafelato Tedescu keuchend.

assupedhàre , vrb Definitzione prànghere a supedhu, a suncutos Sinònimos e contràrios assuconai, assungurtai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sangloter Ingresu to sob Ispagnolu sollozar Italianu singultire Tedescu schluchzen.