areài , vrb Definitzione bigiare su mortu Frases oi apu areau a totu merici (E.Nieddu).
areàu , agt Definitzione chi est abbituau a abbarrare a solu, agiummai fatu a fera o animale Sinònimos e contràrios arestadu Frases areaus in su sartu, timestus fintzas e s’umbra nosta (A.Boi).
areàxu , nm Definitzione su castiadore de is burricos de un'arci Ètimu srd.
aredàdi , nf: eredade*, redade Definitzione sa gente, is parentes de una matessi famíglia Sinònimos e contràrios arereu, parentella Frases tui ses cudhu chi at postu mància a s'aredadi ◊ issu no bobiat a dhi tocai is concas de is aredadis.
aredàe , vrb Definitzione fàere a arede, ma nau in su sensu de istagiare, de fàere grupu a dibbandha Sinònimos e contràrios irgrustiare, iscambuliare, iscamedhare, iscedhai.
arède , nf: aredi,
arei,
arèighi,
arrèidi,
arrede,
rede Definitzione
ereu, prus che àteru pagos pegos, chedha de animales / min. arexedha, areigedha, areitedha, fintzes areitedhu, ariola
Sinònimos e contràrios
arbutzu,
bama,
cedha,
creze,
fiotu,
grústiu,
majone,
retile,
retolu,
tàgiu,
trechinzu
Frases
un'arei, un'arèighi de muvras ◊ s'arei est asselliada in sa tanca ◊ torraimidha s'arei de is cuadhus de Gésturi! ◊ paris unu pastori in mesu de s'arei ◊ a cuíndixi annus tenia un'areitedhu de crabas ◊ as a tènnere un'arede de crabas a contu tú
2.
Luisicu pariat torrendu a s'arei de aundi si ndi fut istesiau ◊ po cine dh'apubat, dhue at un'arede de panas ◊ apu biu un'arei de piciochedhus
Ètimu
ltn.
grege(m)
Tradutziones
Frantzesu
troupeau
Ingresu
herd
Ispagnolu
manada
Italianu
branco
Tedescu
Rudel.
aredéu , nm: arereu,
areu,
eredeu* Definitzione
totu is parentes de una matessi famíglia
Sinònimos e contràrios
arénsia,
aretóriu,
arràcia,
arrampile,
arrépula,
condomadu,
eréscia,
iscrípia,
istripa,
istripile,
prutzénia
Frases
cussu est de aredeu de genti maca ◊ si peset sa zente nostra che unu solu areu! (A.Casula)◊ isse nascheit s'últimu in s'areu ◊ de cussu aredeu no nci ndi at prus me in bidha
Tradutziones
Frantzesu
famille,
souche
Ingresu
family name
Ispagnolu
parentela
Italianu
casato,
parentado
Tedescu
Geschlecht.
aredhadúra , nf Definitzione su aredhare, cosa aredhada Ètimu srd.
aredhàre , vrb Definitzione
essire asciutu meda, sicau, fàere a crosta
Sinònimos e contràrios
aghedhare,
ansare,
carasare
Ètimu
ltn.
*arellare
Tradutziones
Frantzesu
dessécher
Ingresu
to dry (up)
Ispagnolu
secar
Italianu
inaridire,
disseccare
Tedescu
ausdörren,
trocknen.
arèdi arède
arèga , nf: ariga Definitzione serra de trigu, de órgiu, su muntone longu chi si faet de su laore treulau e bentulau límpiu in s'argiola; muntone de linna assentada Sinònimos e contràrios anguidha, arei 2 Frases oi no si sàrtiat prus s'arega de su trigu ispallau ◊ sa palla in s'arxola fiat fata a arega ◊ faiant s'ariga e bentulànt si tiràt bentu Terminologia iscientìfica msg.
aregàdha aragàdha
aregài , vrb Definitzione fàere s'arega, fàere su muntone (de su laore po dhu treulare, de sa linna, e àteru) Sinònimos e contràrios ammuntonae Frases tziu Pissenti fiat areghendi cotzinas de modhitzi e de ílixi candu, de asuba de s'arega, si fiat acatau chi… Ètimu srd.
arégiu , agt, nm: arrégiu,
erege* Definitzione
chi o chie, essendho batiau cristianu, no credet prus, in totu o in parte, a sa dotrina de sa Crésia o de s'Evangéliu
Sinònimos e contràrios
aréticu
Frases
gei ndi pentzat, de cosas, arégiu frammassoni!…◊ me in tzitadi seis totus arrégius massonicus!
Tradutziones
Frantzesu
hérétique
Ingresu
heretic
Ispagnolu
herético
Italianu
erètico
Tedescu
ketzerisch,
Ketzer.
arégiu 1 aérzu
arégumu , nm Definitzione genia de erba fragosa, bona po cundhimentu Sinònimos e contràrios arrígamu* Terminologia iscientìfica cndh, Origanum vulgare.
arèi arède
arèi 1 anèa
arèi 2 , nf Definitzione serra de trigu, de órgiu, su muntone longu chi si faet de su laore treulau e bentulau, límpiu, in s’argiola Sinònimos e contràrios arega Frases su mese de làmpadas fiat s'arei de su trigu colori de òru Terminologia iscientìfica msg.
arèighi arède