A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

decóllu , nm Definitzione sa tzucada de un'aeroplanu, comente leat su bolu.

decoradúra , nf Definitzione síngias, pinturas o figuras chi si faent po bellesa Sinònimos e contràrios decorassione Tradutziones Frantzesu décoration Ingresu decoration Ispagnolu decoración, adorno Italianu decorazióne Tedescu Verzierung, Schmuck, Dekoration.

decorài, decoràre , vrb Definitzione fàere síngias, pinturas, figuras, o fintzes pònnere cosa po bellesa Tradutziones Frantzesu décorer Ingresu to decorate Ispagnolu decorar Italianu decorare Tedescu verzieren, schmücken, dekorieren.

decorassiòne, decoratziòne , nf Definitzione síngias, pinturas o figuras chi si faent po bellesa.

decòro , nm: decoru Definitzione su dèghere, su èssere deghile de una cosa, de unu fàere, de sa manera de èssere o de istare Sinònimos e contràrios dechiore, deghesa / cdh., ttrs. dicoru Tradutziones Frantzesu décorum Ingresu dignity Ispagnolu decoro Italianu decòro Tedescu Anstand.

decorosamènte , avb Definitzione cun deghesa, in manera deghile.

decorósu , agt Definitzione chi giughet o tenet decoro, ma dhu narant fintzes de unu chi tenet coro bonu 2. a su pedulianu lu picat a cadhu un'aterunu prus decorosu de su pógheru irrichidu.

decòru decòro

decótu , nm Definitzione brodu de cosa chi at budhiu a meda, nau mescamente de erbas aprontadas po cura Sinònimos e contràrios cdh., ttrs. dicotu Tradutziones Frantzesu décoction Ingresu decoction Ispagnolu pócima, tisana Italianu decòtto Tedescu Dekokt, Absud, Tee, Infus, Aufguß.

decramadúra , nf Definitzione su decramare Ètimu srd.

decramàre declamài

decrarài declarài

decraraméntu , nm Definitzione de sa serenada po sa fémina, sa parte inue s'ómine si decrarat, si presentat Ètimu srd.

decrassàre , vrb Definitzione torrare agoa de gradu, de importàntzia.

decretài, decretàre , vrb Definitzione fàere unu decretu, istabbilire, decídere una cosa cun decretu Tradutziones Frantzesu décréter Ingresu to decree Ispagnolu decretar Italianu decretare Tedescu verordnen, bestimmen.

decrétu , nm Definitzione genia de decisione importante chi leat un’autoridade púbblica, cun valore de lei, iscrita, candho est posta a guvernare unu logu o àteru Frases pronuntziades vois matessi cun su fàghere vostru su decretu de s'isfratu Tradutziones Frantzesu arrêté, décret Ingresu decree Ispagnolu decreto Italianu decréto Tedescu Verordnung, Erlaß, Dekret.

décuma , nf: déguma Definitzione su degunu de totu s'incúngia e de totu is intradas (laore e bestiàmene) chi faiant pagare a sa gente is feudatàrios, sa Crésia; genia de posta po calecuna ispesa; in cobertantza, surra de cropos Sinònimos e contràrios pagamenta / banzu, decumada, surra Frases sos Romanos iscorzaiant sos Sardos faghindhe pagare fintzas duas e tres dégumas ◊ amus pacau focàticos, donativos e décumas a meres istranzos 2. s'oberaju si acúrtziat a sos vetzos e chircat de che lis vogare carchi cosa coment'e déguma pro sa festa 3. déguma ti dao, si no mi lassas sa conca in pasu! Ètimu ltn. decuma Tradutziones Frantzesu dîme, impôt Ingresu tithe, injust tax Ispagnolu diezmo (m) Italianu dècima, balzèllo Tedescu Zehnt, Steuer.

decumàda , nf Definitzione su decumare; in cobertantza, surra de cropos Sinònimos e contràrios cudumada / banzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu décimation Ingresu decimation Ispagnolu decimación Italianu decimazióne Tedescu Dezimierung.

decumadórju , nm Definitzione su logu o ufíciu inue si faent is pagamentos, si pagaiat sa déguma Ètimu srd.

decumàre , vrb: degumai, degumare Definitzione pagare o fàere pagare o pigare is dégumas; ispèrdere a meda, in cantidade manna; in cobertantza, pigare a cropos, atripare Sinònimos e contràrios cudumare, deghinare, gegumai / surrai / ispèldere, menguai, sdegumai Frases malinnus e disconnotus, boleis degumai povintzas is satzerdotus! ◊ o siat trigu malu o trigu bonu, degumendhe non giuto raidore 2. ódios e vinditas ant degumadu a su mesu sa zente chi istaiat in cuss'istatzu ◊ sos furferarzos dégumant sos laores a fine de maju ◊ cun grandhe bramosia current a degumare sa padedha e màndhigant e bient a trimpone! (P.Mossa) 3. candho su pisedhu est torradu dae ziru, sa mama l'at degumadu a dovere ◊ cuss'arrana dh'ant degumada is gatus, dh'ant bocia ma no si dh'ant papada Ètimu ltn. decumare Tradutziones Frantzesu décimer, punir Ingresu to decimate, to punish Ispagnolu diezmar Italianu decimare, punire Tedescu zehnten, bestrafen.