A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

atreviméntu , nm: atrivimentu Definitzione ànimu meda, su tropu ànimu, genia de coràgiu de fàere calecuna cosa difícile o perigulosa, ue o candho dhue at de arriscare, de parare coràgiu Sinònimos e contràrios àcia, alidantza, atrivinzu, atríviu, osadia / abbaldansa, alidantza, balia, coragi, iscòcoro | ctr. bregúngia, covardia, duritu Frases su piciocu at fatu s'atrivimentu de torrare a su castedhu ◊ perdona s'atrivimentu chi mi leo de preguntare a tie ◊ pro atrivimentu, cussu est unu dimóniu! (Limbudu)◊ ses aconcadori e prenu de atrivimentus ◊ po sa língua ant fatu una lei sena de atrevimentu perunu! Ètimu ctl., spn. atreviment, atrevimiento Tradutziones Frantzesu hardiesse Ingresu boldness Ispagnolu atrevimiento Italianu ardiménto, intrepidézza Tedescu Wagemut.

atrevíre, atrevíri , vrb: atrivire, atriviri Definitzione tènnere su coràgiu, pigare s’alidantza de fàere ccn. cosa difícile, cun arriscu; betare is manos apitzu po iscúdere, fàere gherra a unu Sinònimos e contràrios acèrriri, afrontí, aprontai 1, arriscai, infíere, isprontiri, tramesare | ctr. timire Frases a custa averténtzia mi atrivu ca gei iscís chi tengu sustàntzia ◊ no ti atrivas a tocare cussa criadura ca mi ponzo in mesu deo! ◊ su margiani si est atreviu candu in is brebeis mancaiant su meri e is canis! ◊ po s’arrespetu chi teniat a su meri, Barore no si fut atriviu a dhi nai ca no 2. unu pópulu s'at a atriviri a un'àteru pópulu, unu regnu contras de un'àteru ◊ si fuant atrivius contras de issu, dh'iant bogau a foras ◊ ant a benni in mesu de bosatrus e s'ant a atriviri coment'e canis Ètimu ctl. atrevir-se Tradutziones Frantzesu oser Ingresu to dare Ispagnolu atreverse Italianu osare, azzardarsi Tedescu wagen, sich erkühnen.

atrevíu , pps, agt, nm: atribiu, atrividu, atrivitu 1, atriviu Definitzione tènnere su coràgiu, pigare s’alidantza de fàere ccn. cosa difícile, cun arriscu; betare is manos apitzu po iscúdere, fàere gherra a unu Sinònimos e contràrios aconcaditu, arriscadu, assudu, atrividitu, atzilosu, prontudu, isprontiu, sfaciu, tastilau / cdh. atriutu | ctr. cobardu, timarosu, timigiolu 2. atrivida sa manu chi l'at tenta a s'iscarada, sa crabita chi mi che ant furadu! ◊ ómine, cun s'elétricu atrividu no sias: no lu toches si su filu est nudu o male bestidu! ◊ cancu capu de is prus atrivius fatuvatu itzerriàt a boxi manna "Saluto al duce!" e totus arrespundiant "A noi!"◊ isse fit su piús atrividu e su piús rebbestu, neunu aiat bastante atza pro lu cuntrastare (N.Falconi) 3. fuant buchemelis iscundias de ous e atrivias de cabonischedhus pitius Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu audacieux, hardi Ingresu audacious Ispagnolu atrevido Italianu audace, intrèpido Tedescu mutig.

àtri àtere

atribbàre , vrb Sinònimos e contràrios isciúdere, colpare Frases sa palita bi l'at atribbada a manimbesse ◊ no isco a ue atribbare sa conca…

atribbuiméntu , nm Definitzione su atribbuire Ètimu srd.

atribbuíre, atribbuíri , vrb Definitzione arrennèscere a cumprèndhere, bènnere a ischire una cosa chi no s’est inténdhia bene, chi s’est inténdhia a arrogus e a mússius, leare cabu, leare oru de ccn. cosa chi no s’ischit; betare, giare o assignare calecuna cosa a unu a numenatis Sinònimos e contràrios assabèschere, assaborire, assebeltare, bodhiri, cumprèndhere Frases atribbuidu cosa as, ite est nendhe sa zente?

atribbulàdu , agt: tribbuladu Definitzione chi est in tribbulia Sinònimos e contràrios afligidu, patidore, suferente Frases no poto assussegare su coro atribbuladu.

atribída , nf: atrivia, atrivida Definitzione su si atrivire; fata de gente atrivia / fàghere s'a. = arriscai a fai cosa chi no si depit Sinònimos e contràrios atrevimentu, atribidura, atriviscione, tramesada Frases fizu meu, ista sèmpere onestu: mai a nisciunus fetas atrivida! 2. no ndhe fato de cussas atrividas! (Mura) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hardiesse Ingresu brave deed Ispagnolu atrevimiento Italianu atto di audàcia, di sfrontatézza Tedescu Kühnheit.

atribidúra , nf Definitzione su coràgiu, sa capacidade de si atrivire a fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios àcia, alidantza, atrevimentu, pronti Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hardiesse Ingresu audacity Ispagnolu atrevimiento Italianu audàcia Tedescu Mut.

atribuntzíre , vrb Definitzione fàere totu a tzirbisas Sinònimos e contràrios acarrongiai, afrascillonai, aggrunciare, apigiare, arruntzai, atavellai, frongire, granculai, ingrincipire | ctr. istirai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu plier, chiffonner Ingresu to crumple Ispagnolu arrugar, chafar Italianu piegare, gualcire Tedescu falten, zerknittern.

atrichiatríchia , avb: tilchiatílchia Sinònimos e contràrios atriciatrícia, batíssia, cobagoba, conacona, tiritiri Frases pro curpa sua so sempre atrichiatríchia de làmbrigas! Ètimu srd.

atrichinzàdu , pps, agt Definitzione de atrichinzare; chi est totu atzirbisonau, nau prus che àteru de orrobba Sinònimos e contràrios afrangillonau, fronziu, aprighizonadu, atripuntzidu 2. su pinzellu meu est totu atrichinzadu ◊ cussa camixa ti la pràncio ca est tota atrighinzada ◊ zughet sas manos atrichinzadas dae sos annos e dae sos dolores.

atrichinzàre , vrb: atrichizare, atrighinzare, atrinchinzare, trichinzare Definitzione nau de orrobba o àteru deasi, atzirbisonare, fàere totu a pinnigas Sinònimos e contràrios acarrongiai, afrascillonai, apigiare, frongire | ctr. istirai Frases no paret piús cussu de deris, cun sa pedhe atrichinzada, male contzu e feu! Ètimu srd.

atrichinzídu atirchinzídu

atrichinzonàre , vrb Sinònimos e contràrios acarrongiai, afrangillonai, aggrunciare, apigiare, arruntzai, atavellai, atribuntzire, frongire, granculai, iscrafangiai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu flétrir, rider, chiffonner, plisser Ingresu to shrivel Ispagnolu arrugar, chafar Italianu raggrinzare Tedescu zerknittern.

atrichínzu , nm Definitzione bestimentu totu atzirbisonau Ètimu srd.

atrichitài , vrb Definitzione fàere sonu coment'e de cosa acropandho, iscudendho a cosa tostada, o fintzes camminandho Frases fadendu sa farra fait atrichitai su sedatzu ◊ su piciocu torrat a movi atrichitendu, preghendu e isperendu (G.Dessì).

atrichizàre atrichinzàre

atrichizonàdu , agt: trichizonadu Sinònimos e contràrios afrangillonau, afrinzighidu, aprigadu, aprighizonadu, atripuntzidu, fronziu, trichinzadu | ctr. istiradu Frases essimis de s'abba cun sa carre tota atrichizonada ca istaimis a modhe oras intreas (N.Fadda) Ètimu srd.