Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
uscràda , nf Definitzione
su auscare, su abbruschiare (pruschetotu is porcos po sa tzudha)
Sinònimos e contràrios
abbruschiadura,
sumuscradura,
usciamentu
Frases
fachendhe s'uscrada de su porcu si che catzant sas ungras ancora budhias
Ètimu
srd.
uscrédu , nm Sinònimos e contràrios
ulciareu.
uspía , nf: ispia* Definitzione
chie narat, iscóviat, su chi ischit a ccn. cunsiderau inimigu, chie traighet s'àteru ponendhosi a sa parte de s'inimigu, de chie dhi bolet male
Sinònimos e contràrios
aporridore,
bugoni,
coni,
medianeri
Frases
in locos nostros a dare una manu a sa zustíssia che ndhe secat una a s'amicu: a chie lu fachet lu mutimus "uspia"! ◊ a una parte fint pastores e bandhios: a s'àtera zustíssia e uspias, odiadas prus de sa zustíssia matessi.
uspidàle, uspidàli , nm: ispidale*,
ospedali Definitzione
logu cuncordau de pòdere atèndhere e curare malàidos
Frases
candu ses aintru de cussu scuémpiu de logu, in s'uspidali, t'intendis aici… ti paris prus malàdiu de su chi ses! ◊ seu intrada in s'uspidali e fata s'operatzioni!
uspilàre , vrb Definitzione
lassare singiale, uspile, de calecuna cosa, lassare s'iscóviu, s'arrastu
Frases
giai si biet chi ant uspilau in cue, cun totu cussos ossos chi ant lassau!
2.
su padente est uspilau de landhe (B.Fadda).
uspíle , nm Definitzione
arrastu, tràvigu, su chi abbarrat o chi lassant de calecuna cosa e atrogat su chi fut
Sinònimos e contràrios
arrasta,
iscóbiu
Frases
ant lassau uspile de su bestiàmine furau ◊ in sa crica de su bestiàmine ant agatau s'uspile (B.Fadda).
ússi! , iscl Definitzione
boghe chi si betat a pudhas e pigiones po che dhos fàere fuire
Sinònimos e contràrios
isciú!
Ètimu
srd.
ussiàre , vrb Definitzione
giagarare, fàere fuire, bogare a fora
Sinònimos e contràrios
agegherai,
isciuliai,
salargiare
Frases
a sa ganosa fera inchietu zúbilo e ussiàndhela de mala manera dae supra de mene che l'iscúbilo (A.G.Solinas)◊ sa musca l'ussiabat chin sa manu ma no si la podiat catzare e li bolabat de unu càvanu a s'àteru
Ètimu
srd.
ussichédhu , nm: ossichedhu Definitzione
min. de ossu, ossu piticu.