aritimética arimmética
aritiméticu , agt Definitzione chi pertocat s'aritimética Tradutziones Frantzesu arithmétique Ingresu arithmetic Ispagnolu aritmético Italianu aritmètico Tedescu arithmetisch.
arítu , nm: aritzu, arritzu, eritu*, iritu, oritu, ritu 1 Definitzione genia de animale cun sa pedhe totu ispinas (arritzoni de mata); genia de animale de mare, tundhu, a ispinas longas a dónnia parte (arritzoni de mari); su primu corgiolu de sa castàngia, totu ispinas Sinònimos e contràrios arrescioni, ischissone Sambenados e Provèrbios smb: Aritzu Terminologia iscientìfica anra, erinaceus aeuropeus italicus; anb, arbacia pustulosa, paracentrotus lividus, echinus acutus, e. melo, sphaerechinus granularis; rbr.
arítziu addízu
arítzu arítu
arizàru , nm Definitzione erba de arrúngia, o de cirras, de dentis Sinònimos e contràrios ispéliu, isteli Terminologia iscientìfica rba, Plumbago europaea Ètimu itl. arisaro.
arjòla agliòla
arjolàda argiolàda
arjolàre alzolàre
arjolónzu , nm Definitzione totu su trebballu de s'argiola incungiandho su laore (treulare, bentulare, arregòllere e carrare) Sinònimos e contràrios treuladura, triulera, treulognu Ètimu srd.
arjólu algiólu
arlichínu , nm, agt: arrelichinu, arrichillinu, arrilichinu, relichinu Definitzione persona bestia de fàere a erríere; chi est postu bene meda de bestimentu, fintzes animosu Sinònimos e contràrios arrelichinau / apinociau 2. cussu no est ómini chi fait po tui: totu arrilichinu parit un'istudiau! ◊ e bosatrus seis pentzendi chi Isbertu apat tímiu unu chemu de arrillichinus piemontesus?!… 3. istudiendi sa língua nosta apu inghitzau siguru e arrichillinu e seu finendi totu acobomau! Tradutziones Frantzesu bouffon Ingresu clown Ispagnolu bufón, gracioso Italianu buffóne Tedescu Spaßvogel.
àrma , nf Definitzione css. cosa chi podet serbire a fàere male o a si difèndhere, ma mescamente nau de ainas fatas apostadamente po púnghere, segare, isparare: su sing. si narat fintzes de is carabbineris; in cobertantza, sa natura de s'ómine Maneras de nàrrere csn: a. in puntu de isparu = cun sa gàrriga posta pronta a isparare; bogàresi su portu ’e s'a. = faisí su permissu de tenni e portai un'arma; s'arma = sos carabbineris; is armas de Deus = sos sacramentos chi si daent a unu malàidu Frases totu sas armas pro fagher sa gherra chi siant reduidas a chijina! (P.Masia) 2. cussu fiat bandhidu ca dh'iant postu una contraventzione e no si fiat créfiu presentare a s'arma Sambenados e Provèrbios smb: Armas Ètimu ltn. arma Tradutziones Frantzesu arme Ingresu weapon Ispagnolu arma Italianu arma Tedescu Waffe.
armàda , nf Definitzione su armare; is armaos, totu is sordaos de un’esércitu.
armadéri , nm Sinònimos e contràrios arrimaderu, arrimu Frases issu s'est sétziu in s'armaderi de su soli.
armadòre, armadòri , nm Definitzione chie armat, chie faet un'armadura Frases s'armadori in miniera poniat su cuadru po aguantai sa galleria, po no franai de pitzus.
armadúra , nf Definitzione su armare; su linnàmene chi si ponet faendho unu fràigu po aguantare calecuna cosa, mescamente su chi si faet a impastu de cimentu / a. de letu = totu su linnàmine, totu su materiale chi faghet su letu Tradutziones Frantzesu armure Ingresu armour Ispagnolu encofrado, armazón Italianu armatura Tedescu Rüstung.
armàgliu almàriu
armài , vrb: armare Definitzione pigare o giare armas; pònnere su linnàmene o àteru materiale po aguantare calecuna parte de unu fràigu, de una miniera o àteru; in cobertantza, ateterare o inchibberare de sa natura de s'ómine / armai arretza = fàghere o ammanitzare sas retes pro piscare 2. in gioventudi fut istétiu in miniera e armàt is gallerias Ètimu ltn. armare Tradutziones Frantzesu armer Ingresu to arm Ispagnolu encofrar, armar Italianu armare Tedescu ausrüsten.
armajólu , nm: armarolu Definitzione unu chi connoschet, faet, tenet contu o acònciat armas, chie dhas bendhet Sinònimos e contràrios armeri Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu armurier Ingresu armourer Ispagnolu armero Italianu armaiòlo Tedescu Waffenschmied, Waffenhändler.