Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

arraghèscia , nf, nm: arreghèscia, arreghésciu, arrenghèscia, arringhèscia, reghèscia Definitzione prus che àteru, cosa chi si narat o chi si faet coment'e iscusa po no adduire a su chi bolent is àteros / tenni arreghèscias cun ccn. = motivos de iscórriu, de murrunzu Sinònimos e contràrios abbétia, arrangasciu, atema, atilla, cracanibi, filistocu, fóliga, insemia, iscaràtile, iscodulete, iscórtziga, iscóticu, iscúgia, istibba, lamenta, mammariusa, mendhea, piginu, pillamone, pirríchia Frases custas cosas parint arrenghèscius po fai su chi bollit issu ◊ cussus bogant arrenghèscius po no pagai ◊ innòi is arreghèscias ti ndi essint! ◊ tui po dónnia cosa bogas arrenghèscias! Tradutziones Frantzesu altercation, excuse Ingresu quarrel, excuse Ispagnolu excusa, pretexto Italianu altèrco, scusa, pretèsto, rïòtta Tedescu Streit, Zank, Ausrede.

camàndhula , nf Definitzione castàngia (in cobertantza), trobedha, fàula manna, cosa de no crèdere nada fintzes a dannu de unu Sinònimos e contràrios caldubba, candonga, falandura, pastòcia / imboju, istibba / brussone, bucicone, ilbrunzigone, pinnegosu, pirríchia, puini, prunzu Frases sa pitzinna at secau s'impromita cun isteinzos e camàndhulas mantenèndhesi tra s'amorau betzu e su nobu (A.Satta) Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu histoire, blague, prétexte Ingresu lie Ispagnolu camándula Italianu fandònia, pretèsto Tedescu Märchen, Ausrede.

códia , nf Definitzione una genia de resídiu, cosa chi si coígiat, chi si lassat acoa, ma nau prus che àteru in su sensu de cosa chi unu, cun malítzia, no narat o no bolet nàrrere po pigare s'àteru a trampa, o fintzes improdhu in su trebballu, cosa fata male; dhu narant fintzes a su dimóniu Sinònimos e contràrios cóntia, magna, rusa, trampa / demóniu, coedhu Maneras de nàrrere csn: èssere a códias = tirai acoa, a longas, istare a úrtimu; àere códias = èssiri malu, trasseri; èssere, istare a borta códia = comente e oretendhe pro fàghere male a ccn.; torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; sighire sas códias a unu = agatàreli e bogarendheli sas iscusas, sas mendheas, sas trassas chi chircat de cuare, connòschere sas intessiones pagu bonas chi tenet; fàghere códias che a su matzone = zúghere filedhos che a su grodhe Frases peri su babbu at bufonau su fizu prus mannu ca fit galu a códias a si cojubare ◊ in su traballu fint a códias ca su tempus si fit iscontzu 2. si no est istirau a minore, s'ómine torrat a risu, sa gana li sichit sas códias ◊ cussu si no bi lassat sa códia, in su tribàgliu, no est cuntentu!…◊ lassa sas códias e faghe sa cosa comente tocat! ◊ sa veridade no la càmbias cun sas códias, no! Sambenados e Provèrbios smb: Codias Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prétexte, duperie, ruse Ingresu pretext Ispagnolu reticencia Italianu astùzia, pretèsto, gherminèlla Tedescu List, Ausrede.

iscóticu , nm Sinònimos e contràrios arraghèscia, atema, atilla, cóntia, cracanibi, filistocu, fóliga, incróstula, inforroxu, insemia, iscodulete, iscórtziga, iscúgia, istibbu 1, mendhea, pillamone Frases fit fartau e si est difesu bocandhe iscóticos, nandhe chi depiat andhare Tradutziones Frantzesu prétexte Ingresu pretext Ispagnolu pretexto Italianu pretèsto Tedescu Ausrede.

iscúgia , nf: iscuja, iscusa, iscúsia 1, iscuxa, scusa Definitzione arrexones o contos chi unu cricat po no fàere su dovere, o tanti po no nàrrere chi no ndhe tenet (o no ndhe at tentu) gana o fintzes tanti po giare un'arresposta mancari no a tonu o ca no bolet nàrrere totu o su veru motivu (e si narat fintzes in su sensu de pagu); cosa o fatu chi at fatu o faet naschire calecunu efetu; genia de perdonu chi si dimandhat a chie aus oféndhiu, istrobbau o àteru / iscúsia metzana = mala a crèdere, romasa Sinònimos e contràrios abbétia, arraghèscia, atilla, filistocu, fóliga, iscodulete, iscóticu, istibba, mendhea, pillamone / atema, càusa, insemia Maneras de nàrrere csn: bogare iscusas = circai arreghèscias; chèrrerendhe s'i. = aprofitai luegus de ccn. cosa po no fai su doveri, pregai a Deus a segai s'arau; i. de malu pagadore = arreghèscia de chini no bollit fai ccn. cosa; fàghere una cosa nessi pro s'iscusa = po ndi bogai dónnia iscusa, pro iscrúpulu; un'i. de cosa = apenas, pagu pagu Frases cun s'iscuja chi issos sunt espertos futint sa zente ◊ cun s'iscuxa de sa maladia no faghet nudha ◊ bae in s'iscusa de li dimandhare unu piaghere e abbàida chie bi at ◊ si ti dimandhant proite no ses andhadu, bògalis un'iscusa 2. benzei a puntu de ozusantu dae cuss'iscuja ◊ bae in bonora e apas contivizu: mai no dias iscusa peruna! 3. si lu làstimas, cussu mandrone ndhe cheret s'iscusa pro no azuare! ◊ sa banca cheret licentziare vintighimbe funtzionàrios cun iscujas de malu pagadore 4. chírcalu bene totue, fintzas ue pessas chi no si potat agatare, nessi pro s'iscusa! Sambenados e Provèrbios prb: morte no benit chi iscuxa no mancat Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu excuse Ingresu excuse Ispagnolu excusa Italianu scusa, pretèsto Tedescu Ausrede.

scapadóriu , nm Definitzione genia de arreghèscia o de manígiu po s'iscabbúllere de ccn. cosa Sinònimos e contràrios inghénia, iscampadorju Tradutziones Frantzesu subterfuge Ingresu subterfuge Ispagnolu escapatoria Italianu sotterfùgio Tedescu Ausrede, Kniff.

«« Torra a chircare