Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

arraghèscia , nf, nm: arreghèscia, arreghésciu, arrenghèscia, arringhèscia, reghèscia Definition prus che àteru, cosa chi si narat o chi si faet coment'e iscusa po no adduire a su chi bolent is àteros / tenni arreghèscias cun ccn. = motivos de iscórriu, de murrunzu Synonyms e antonyms abbétia, arrangasciu, atema, atilla, cracanibi, filistocu, fóliga, insemia, iscaràtile, iscodulete, iscórtziga, iscóticu, iscúgia, istibba, lamenta, mammariusa, mendhea, piginu, pillamone, pirríchia Sentences custas cosas parint arrenghèscius po fai su chi bollit issu ◊ cussus bogant arrenghèscius po no pagai ◊ innòi is arreghèscias ti ndi essint! ◊ tui po dónnia cosa bogas arrenghèscias! Translations French altercation, excuse English quarrel, excuse Spanish excusa, pretexto Italian altèrco, scusa, pretèsto, rïòtta German Streit, Zank, Ausrede.

camàndhula , nf Definition castàngia (in cobertantza), trobedha, fàula manna, cosa de no crèdere nada fintzes a dannu de unu Synonyms e antonyms caldubba, candonga, falandura, pastòcia / imboju, istibba / brussone, bucicone, ilbrunzigone, pinnegosu, pirríchia, puini, prunzu Sentences sa pitzinna at secau s'impromita cun isteinzos e camàndhulas mantenèndhesi tra s'amorau betzu e su nobu (A.Satta) Etymon spn. Translations French histoire, blague, prétexte English lie Spanish camándula Italian fandònia, pretèsto German Märchen, Ausrede.

códia , nf Definition una genia de resídiu, cosa chi si coígiat, chi si lassat acoa, ma nau prus che àteru in su sensu de cosa chi unu, cun malítzia, no narat o no bolet nàrrere po pigare s'àteru a trampa, o fintzes improdhu in su trebballu, cosa fata male; dhu narant fintzes a su dimóniu Synonyms e antonyms cóntia, magna, rusa, trampa / demóniu, coedhu Idioms csn: èssere a códias = tirai acoa, a longas, istare a úrtimu; àere códias = èssiri malu, trasseri; èssere, istare a borta códia = comente e oretendhe pro fàghere male a ccn.; torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; sighire sas códias a unu = agatàreli e bogarendheli sas iscusas, sas mendheas, sas trassas chi chircat de cuare, connòschere sas intessiones pagu bonas chi tenet; fàghere códias che a su matzone = zúghere filedhos che a su grodhe Sentences peri su babbu at bufonau su fizu prus mannu ca fit galu a códias a si cojubare ◊ in su traballu fint a códias ca su tempus si fit iscontzu 2. si no est istirau a minore, s'ómine torrat a risu, sa gana li sichit sas códias ◊ cussu si no bi lassat sa códia, in su tribàgliu, no est cuntentu!…◊ lassa sas códias e faghe sa cosa comente tocat! ◊ sa veridade no la càmbias cun sas códias, no! Surnames and Proverbs smb: Codias Etymon srd. Translations French prétexte, duperie, ruse English pretext Spanish reticencia Italian astùzia, pretèsto, gherminèlla German List, Ausrede.

iscóticu , nm Synonyms e antonyms arraghèscia, atema, atilla, cóntia, cracanibi, filistocu, fóliga, incróstula, inforroxu, insemia, iscodulete, iscórtziga, iscúgia, istibbu 1, mendhea, pillamone Sentences fit fartau e si est difesu bocandhe iscóticos, nandhe chi depiat andhare Translations French prétexte English pretext Spanish pretexto Italian pretèsto German Ausrede.

iscúgia , nf: iscuja, iscusa, iscúsia 1, iscuxa, scusa Definition arrexones o contos chi unu cricat po no fàere su dovere, o tanti po no nàrrere chi no ndhe tenet (o no ndhe at tentu) gana o fintzes tanti po giare un'arresposta mancari no a tonu o ca no bolet nàrrere totu o su veru motivu (e si narat fintzes in su sensu de pagu); cosa o fatu chi at fatu o faet naschire calecunu efetu; genia de perdonu chi si dimandhat a chie aus oféndhiu, istrobbau o àteru / iscúsia metzana = mala a crèdere, romasa Synonyms e antonyms abbétia, arraghèscia, atilla, filistocu, fóliga, iscodulete, iscóticu, istibba, mendhea, pillamone / atema, càusa, insemia Idioms csn: bogare iscusas = circai arreghèscias; chèrrerendhe s'i. = aprofitai luegus de ccn. cosa po no fai su doveri, pregai a Deus a segai s'arau; i. de malu pagadore = arreghèscia de chini no bollit fai ccn. cosa; fàghere una cosa nessi pro s'iscusa = po ndi bogai dónnia iscusa, pro iscrúpulu; un'i. de cosa = apenas, pagu pagu Sentences cun s'iscuja chi issos sunt espertos futint sa zente ◊ cun s'iscuxa de sa maladia no faghet nudha ◊ bae in s'iscusa de li dimandhare unu piaghere e abbàida chie bi at ◊ si ti dimandhant proite no ses andhadu, bògalis un'iscusa 2. benzei a puntu de ozusantu dae cuss'iscuja ◊ bae in bonora e apas contivizu: mai no dias iscusa peruna! 3. si lu làstimas, cussu mandrone ndhe cheret s'iscusa pro no azuare! ◊ sa banca cheret licentziare vintighimbe funtzionàrios cun iscujas de malu pagadore 4. chírcalu bene totue, fintzas ue pessas chi no si potat agatare, nessi pro s'iscusa! Surnames and Proverbs prb: morte no benit chi iscuxa no mancat Etymon itl. Translations French excuse English excuse Spanish excusa Italian scusa, pretèsto German Ausrede.

scapadóriu , nm Definition genia de arreghèscia o de manígiu po s'iscabbúllere de ccn. cosa Synonyms e antonyms inghénia, iscampadorju Translations French subterfuge English subterfuge Spanish escapatoria Italian sotterfùgio German Ausrede, Kniff.