A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

proizàre , vrb Definitzione provare, ma nau fintzes in su sensu de si atrivire, de pretènnere de fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios atrevire, proai Frases - A ti piaghet a tentare cadhos? - Proizo a tentare cadhos! ◊ cudhu at proizadu totu sos trivàglios ma non li ndh'at aggradadu manc'unu (A.M.Ispanu)◊ e proízadi, tue, a fagher cussa ca ti lu dao su tantu!

pròja pióida

projànu pioànu

projetàre , vrb Definitzione de calecuna cosa o datu chi si connoschet, fàere contos de coment'essit o podet essire su totu; nau de filmi, su dhu giare a bíere cun machinàriu chi che iscudet sa lughe atesu e isprata de ammostare is figuras in mannu in d-una parada o pinna bianca.

projetòre , nm Definitzione genia de màchina chi che iscudet sa lughe e is immàgines de su filmi (o àteras figuras) atesu, a logu de si pòdere bíere ingrandhias, mannas che in sa realtade o fintzes bene, méngius, de atesu po chie est abbaidandho.

projetziòne , nf Definitzione su projetare, nau siat de contos chi si faent in base a calecuna cosa chi si connoschet e siat de is immàgines de, o che, unu filmi.

projósu , agt Definitzione nau de tempus, chi proet meda, chi proet fatuvatu Sinònimos e contràrios acuadinu, pioinosu Frases est una note projosa ◊ arbile projosu, órrios pienos! ◊ gennàrgiu projosu, messaju tingiosu Ètimu srd.

prolàssu , nm Definitzione nau de calecunu arremu de sa carena (es. burba, budhale), chi est cédiu, chi si ch'est calau, no istat a su naturale de posidura Sinònimos e contràrios irbudhadura.

proletariàu , nm Definitzione totu is proletàrios, sa parte de sa gente chi no tenet interessu, siendha, dinare o àteros benes in cantidade de si pòdere pònnere a prodúere e chi po cuss'etotu si depet incrubare a pedire trebballu po campare, dhi tocat a dipèndhere de chie tenet capitales.

proletàriu , agt, nm Definitzione pòberu, chie no tenet benes de si pòdere pònnere a trebballare a contu suo, chentza dipèndhere de unu mere Sinònimos e contràrios paguapo.

próliu , avb Definitzione logu apresu, in sa nada in cobertantza èssere a p. = atesu meda Sinònimos e contràrios acurtzu Frases a pinnicu e a próliu est, cussu logu!…

prólogu , nm Definitzione arrexonamentu o istérria posta innanti, in cuménciu de is òperas (iscritas).

promemória , nm Definitzione cosa iscrita posta a notu po dha pòdere arregodare méngius.

promínta , nf: promintza, pruminta Definitzione su promíntere, sa cosa impromítia Sinònimos e contràrios impinnassione, improminsa, promita, promiténcia Frases andat a ingíliu pedendusidha cun medas promintzas de ónnia bèni ◊ sos matzones sunt essidos torra cun prumintas de onzi calidade ◊ aio fatu sa prominta e apo fatu sa nuina.

promíntere , vrb: promítere, promítiri, prommíntere, prommítere, prummíntere Definitzione giare su foedhu, assegurare cun antibitzu de fàere o de giare ccn. cosa / pps.: prointu, promintu, promissu, promítidu, promítiu, promitu Sinònimos e contràrios aparagulare, impromíntere, promitire Frases iat promítiu a sa picioca sua su pannu de brocau po su costúmene de sa cójua ◊ ti apo basadu e promintu caros donos ◊ issu dhus at imprenus promitendidhis maris e montis! ◊ sos tres ómines andhant dae un'amigu a s’àteru pedindhe un'inditu e promitindhe a càmbiu dinari e pegos ◊ iant imprommintu a isposa sa primu fígia insoro a don Antioglu Sambenados e Provèrbios prb: a ricu no depas, a pòberu no promitas! Ètimu ltn. promittere Tradutziones Frantzesu promettre Ingresu to promise Ispagnolu prometer Italianu prométtere Tedescu versprechen.

promíntu , pps, agt Definitzione de promíntere Sinònimos e contràrios impromintu, prointu, promissu.

promíntza promínta

promíssa , nf: prumissa Definitzione genia de óbbrigu chi unu si pigat o dépidu chi si ponet cun àtere po ccn. cosa, comente si faet giaendho su foedhu (e podet èssere fintzes in iscritu) Sinònimos e contràrios impinnassione, improminsa, prominta*, promiténcia Maneras de nàrrere csn: cumprire, chitare, poderai sa p. = muntènnere sa promissa; segai sa p. = iscobiare, bènnere mancu a sa promissa fata; p. de malu pagadore = promissa de chie ischit chi tantu no at a fàghere su chi promitit Frases no ti atates de promissas anzenas! ◊ cudhas promissas tuas a ue sunt andhadas? ◊ pustis chi ant cumpridu sa promissa s'ant iscurtadu sa missa ◊ sa Sardinna est abbitada da'ómines chi crent in sas promissas! (S.Casu)◊ si no firmas sa paràula chi das e ite balent sas promissas tuas?!◊ dèu ge mi seu poderada firma cun sa promissa! Tradutziones Frantzesu promesse Ingresu promise Ispagnolu promesa Italianu proméssa Tedescu Versprechen.

promíssu , pps, agt: prumissu Definitzione de promítere Sinònimos e contràrios impromitu, promintu Tradutziones Frantzesu promis Ingresu promised Ispagnolu prometido Italianu promésso Tedescu versprochen.

promíta , nf Definitzione genia de óbbrigu chi si pigat o dépidu chi si ponet cun ccn. po calecuna cosa, comente si faet giaendho su foedhu Sinònimos e contràrios promissa Frases custa est cudha promita chi fit dada e Deus la cunfirmat averada ◊ custa promita de benigna sorte rendhesit dulche cussa dura sorte.