panevrèsa , nm Definizione pane carasau, pan'e cici, genia de pane finedhedhu, longu o tundhu (fintzes addopiau), fresau e assau, tzacarrosu (si no est isciustu) Terminologia scientifica mng Etimo srd. Traduzioni Francese pain typique de la Sardaigne très mince biscuité Inglese typical bread from sardinia Spagnolo pan típico de Cerdeña Italiano pane tìpico sardo a sfòglia sottilissima biscottata Tedesco eine Art sardischen Brotes.

pannía , nf Definizione pannos, orrobba de pannu, orrobba mescamente in butega, fintzes solu bistimentu Sinonimi e contrari pannamenta, pannaria Frasi no so pisedha de giúghere a drotu, ne curridora de mala pannia! ◊ cussos istant in chirca de si bestire cun pannias raras ◊ sunt tessendhe sa pannia pro sa die de s'isposu Etimo srd. Traduzioni Francese assortiment de tissus Inglese clothes assortment Spagnolo surtido de telas Italiano assortiménto di panni Tedesco Wäsche, Kleider.

papadoría , nf Definizione cosa de papare, papóngiu, in su sensu de aprofitamentu de calecuna cosa, mescamente de su manígiu de su podere po ndhe tènnere torracontu e no po su bene de is amministraos Sinonimi e contrari magneria, mandhighiu Frasi cosa creis ca faint? totu papadorias funt! Etimo srd. Traduzioni Francese détournement de fonds Inglese food Spagnolo chanchullo Italiano mangerìa Tedesco Mauserei.

papàrra 1, pàparra , nf Definizione cosighedha de perunu contu, nudha Sinonimi e contrari pampalluca, pimpirripàparra / bóciga Frasi dh'as a cumprendi, tui, sa pàparra!…◊ no scit una paparra de sa letzioni ◊ est abbituau a arriri de is carrus furriaus, ma cun mimi fait pagu paparra! Traduzioni Francese objet de peu de valeur, sans valeur Inglese an object of no value Spagnolo menudencia Italiano còsa di ìnfimo, nessun valóre Tedesco Nichtigkeit.

paradòra, paradòre , nf, nm: paradori Definizione mobbília chi serbit a pònnere trastos, mescamente in sa sagristia; css. móbbile chi serbit a pònnere calecuna cosa de ammostare o fintzes sa candhela o àtera lughe acanta a su letu Sinonimi e contrari aparadore Frasi in su paradore bi at unu múculu Etimo ctl., spn. aparador Traduzioni Francese crédence de sacristie Inglese sacristy sideboard Spagnolo cajonera de sacristía Italiano credènza di sacrestìa Tedesco Schrank in der Sakristei.

parapúntu , agt Definizione chi est totu istampau, totu puntu Sinonimi e contrari pertusatzu, pipionidu, precolatzu, tavunadu, trapau Traduzioni Francese criblé de trous Inglese riddled with holes Spagnolo agujereado Italiano bucherellato, sforacchiato Tedesco durchlöchert.

parpàghine , nf: parpàine, parpàjine Definizione pértia furada o cambu, canna de bide, interraos a betare arraighinas chentza ndhe dhos segare de su fundhu, ma fintzes canna de bide (sarda) chi si prantat segada de su fundhu Sinonimi e contrari abràina, brabàina Etimo ltn. propagine(m) Traduzioni Francese marcotte de vigne Inglese layer Spagnolo mugrón, esqueje Italiano propàggine, magliòlo Tedesco Ableger.

partóxu , nm: pastroxu, postórgiu, postorju, postorzu, postroxu Definizione posta de laore, assentu, mescamente aremàgiu, logu inue si ponet cosa o su laore ammuntonau, su laore etotu ammuntonau acapiau a mànigas innanti de dhu treulare e postu in s'argiola o acanta; fintzes logu, tretu, inue dhue naschit e creschet cosa (es. codrolinu)/ postorzu de pronitza = crispione, berrisone de prunetza chi si ponet a impizare muru, serrare àidu Sinonimi e contrari ponidórgiu / biga 1, gramàgliu, muntone, posta 5, pascalzu, postura, remealzu, spartoxu, tzerga 1 Frasi po ndi sairai su trigu de is campus a su partoxu si usàt sa carruga, unu tempus ◊ si faiat su partoxu che unu montixedhu ◊ po treguai ponenta is pastroxus totu bèni arringheraus is s'arxoa Etimo srd. Traduzioni Francese meule de gerbes Inglese stook Spagnolo parva Italiano bica di covóni Tedesco Garbenhaufen.

passionèra , nf Definizione genia de frore chi faet a cannàile longu e bogat unu frore asulu o sambíngiu Frasi sa passionera est ingespiada de su asulu de su celu Terminologia scientifica fr, passiflora coerulea Etimo ctl. passionera Traduzioni Francese fleur de la passion Inglese passionflower Spagnolo flor de la pasión Italiano passiflòra, fiór di passióne Tedesco himmelblaue Passionsblume.

pastinónzu , nm Definizione su prantare o pònnere bíngia noa, logu e die chi si prantat (e si faet festa puru ca agiudant a cambarada) Sinonimi e contrari pastinadura Frasi callàdebbos, custas boghes, parides in pastinonzu! Etimo srd. Traduzioni Francese plantation de nouveau vignoble Inglese new vineyard plant Spagnolo plantación de una viña Italiano impianto di nuòvo vignéto Tedesco Anbau neuen Weinberges.

patàta , nf, nm: patatu, petata Definizione pumu (e fintzes fumu) de terra, genia de ebrúgiu chi si prantat carragiau bene de terra e faet a cambu fora, ma asuta in is arraighinas faet un’ingrussamentu tundhatzu chi si arregollet po alimentu (upm), bonu cotu a budhiu, o fríssiu, cotu in su forru: famada sa p. de Gavoi e de Fonne (e tudau torrat a tzeurrare ca portat ogos e faet sa p. noa); parte de unas cantu erbas chi s'ingrussat a bisura de patata (itl. tùbero), es. su lepirisposu; in cobertantza, nau pl. is butones de su mascu, de s'ómine Sinonimi e contrari pomo, pomuderra Modi di dire csn: p. a perras = segada in duos o tres cantos, de fàghere a budhidu a piscadura; patatu sirigadu = tudhidu, intzeurrau; bogare p. = tirare sa sirba, mòere sa terra a tzapu, a tzapita, pro ndhe suguzare e collire sa patata noa; pàrrere boghendhe patatu dae su sacu = nàrrere, contare, faedhare meda Frasi at fatu unu pràngiu a malloredhus de patata ◊ fae, chibudha, basolu, patatu… no codiaias nudha! ◊ in s’ortixedhu ponit càuli e patata ◊ sa patata si tudhit o intzeurrat, si sèmenat, si bogat ◊ amus frissu pagas patatas ◊ sa patata frissa piaghet meda a sos pisedhos ◊ sa patata acumenti imbèciat si frungit e pillonat 2. candho intraiat a domo istaiat contendhe contos, issa pariat boghendhe patatu dae su sacu, cantu ndhe ischiat! Cognomi e Proverbi smb: Patatu, Pattatu Terminologia scientifica rbzc, Solanum tuberosum Etimo itl. Traduzioni Francese pomme de terre Inglese potato Spagnolo patata Italiano patata Tedesco Kartoffel.

patènte 2, patènti , nf: apatente Definizione documentu de s'autoridade chi assegurat de comente unu at fatu calecunu istúdiu o est autorizau a fàere calecuna cosa: oe, prus che àteru su documentu de chie at imparau a guidare unu mezu a motore Etimo itl. Traduzioni Francese permis de conduire, license Inglese license Spagnolo permiso de conducir Italiano patènte Tedesco Erlaubnis, Führerschein.

patúngi , vrb: peltúnghere, pertúnghere, pertungi, pertúngiri Definizione fàere un'istampu, istampos, bucos; cricare votos a iscúsiu, cricare acotzos po otènnere praxeres, po artzare de gradu / pps. pertuntu; nm. pertuntu = una parte de su telarzu totu a istampas Sinonimi e contrari istampai, istampighedhare, istuvire, istuvonare, pertúndhere*, pertuntare, pertusai, sfustigonai, stuviolai, trapai, tuvire / imbestire 1 Frasi su sacu fiat totu patuntu ◊ s'atacadorza pertunghet anisca su chercu (G.Fiori)◊ sa balla lu peltungat! Traduzioni Francese percer, cribler de trous, cribler Inglese to riddle Spagnolo horadar, agujerear, perforar Italiano forare, bucherellare, crivellare, bucherare Tedesco durchlöchern, durchbohren, lochen.

pazosía , nf Definizione su èssere pageris, su si crèdere meda Sinonimi e contrari bagianeria, barrosia, bragheria, ispómpiu, prejumu, spalleria Frasi cantu su poete silighesu teniat de braga, de pazosia, cudhu aiat de seriedade e de agguantu Etimo srd. Traduzioni Francese prétention, manque de modestie Inglese immodesty Spagnolo jactancia Italiano immodèstia Tedesco Unbescheidenheit.

pècia 2 , nf: petza 3 Definizione crantu, orrugu de css. cosa, piticu o mannu, fintzes truncu o pedra a cicire (custa fintzes manna, segada giusta a parallelepípedu); mescamente, bículu de orrobba po imbodhigare su pei in s'iscarpa / una p. de casu, de regotu = pischedhu, arrogu; petz'e làmbriga!… = debberone làgrima! Frasi fit una petza manna de pedra ruja ◊ unu fit restadu sétzidu subra sa petza de pedra sonendhe sa chiterra ◊ dae subra sa petza de su giannile imbíami unu cantu pro cumbidu! (A.M.Pinna)◊ fit sétzidu in sa petza addainanti de sa domo ◊ petza de s'élighe mannu setziat tiu Portolu 2. unu tempus a pes si poniant sas petzas: como sas mizas Etimo itl. pezza Traduzioni Francese bout de tissu Inglese cloth Spagnolo paño que se pone alrededor del pie Italiano pezzuòla Tedesco Läppchen.

pedàssu, pedàtzu , nm Definizione orrugu de terrenu, de calecun'àtera cosa; fintzes orrughedhu de cosa chi si ponet asuta de calecunu trastu o àteru po acotzu, po cicire méngius, a bisura de pei (e deosi est fintzes su truncu o cambu ue si ponet s'istica, si faet s'iferta, e fintzes traessile de un'iscala) Sinonimi e contrari acantu 1, arrogu, bículu Frasi si ndhe podiant fintzas brigonzare a murruzare a nois unu pedassedhu de terra pro narbone! ◊ pedassos de peta 2. a donzi puntedhu li cheret su pedatzu suo Etimo spn. pedazo Traduzioni Francese pièce de terre Inglese plot of land Spagnolo parcela Italiano appezzaménto Tedesco Grundstück.

pedràda , nf Definizione pedra pitica iscuta atesu, cropu de pedra / leare a pedradas, giogàresi a sa p. = iscúdere a pedra Frasi si sunt giogados a sa pedrada e a isse li at essidu unu biaconcu in chizos Etimo srd. Traduzioni Francese coup de pierre Inglese blow with a stone Spagnolo pedrada Italiano sassata Tedesco Steinwurf.

pedràja , nf: perdaja Definizione logu ue si bogat pedra, cava de pedra Sinonimi e contrari pedrera Etimo itl. pietraia Traduzioni Francese carrière de pierres Inglese stone quarry Spagnolo pedrera Italiano cava di piètre Tedesco Steinbruch.

pedràle , agt, nm: perdali, petrale, predale, pretale Definizione chi est de pedra, tostau che pedra; pedra de fundhamentu (mescamente su pl.), fintzes pedra de argiola po treulare; su tretu in mesu in mesu de s'argiola Sinonimi e contrari perrai Modi di dire csn: béciu p. = betzu meda, a pes in sa fossa; surdu p. = chi no intendhet nudha nudha; birde p. = birde meda, cherfu, nadu de frutuàriu Frasi est béciu perdali ◊ fit una nue niedha pedrale ◊ s'ustinu est surdu predale e mudu che tumba ◊ germanu miu est surdu perdali ◊ est istatu in prejonia fintzas a si torrare vetzu petrale 2. e cale coro pedrale no sentit custas penosas boghes suas amorosas? (Grolle) Etimo srd. Traduzioni Francese de pierre Inglese stony Spagnolo de piedra Italiano di piètra Tedesco steinern.

pedrèra , nf: perdera Definizione logu ue si bogat pedra; logu totu pedra; pedra po cassare animales Sinonimi e contrari pedraja / brechilaxu, crastarzu, pedriaxu, praicàrgiu, razile, talloraxu / pràdica, tèglia Frasi abbruxendi sa campagna dha faint a desertu e a perdera Etimo srd. Traduzioni Francese carrière de pierres Inglese stone quarry Spagnolo pedrera Italiano cava di piètre Tedesco Steinbruch.

«« Cerca di nuovo