A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

abbacàbbile , agt Definitzione chi si podet abbacai, menguare de fortza, de fuliesa Tradutziones Frantzesu qui peut se calmer Ingresu peaceable Ispagnolu que se puede calmar Italianu calmàbile Tedescu beruhigbar.

abbacàda , nf Definitzione su abbacare Sinònimos e contràrios abbrandhada, apasigada, arida, asseliada, asserenada | ctr. acradiada Frases at fatu s'abbacada, at dadu s'abbacada sa calura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu soulagement, ralentissement, atténuation Ingresu relief Ispagnolu alivio Italianu alleviaménto, rallentaménto Tedescu Erleichterung, Milderung.

abbacadòre , agt, nm Definitzione chi o chie abbacat Ètimu srd.

abbacàdu , pps Definitzione de abbacare Sinònimos e contràrios asselenadu, asseliadu.

abbacadúra , nf Definitzione su abbacare, nau prus che àteru de sa manera / fàghere s'a. = fai andendi e abbachendi, menguendi Sinònimos e contràrios abbacada Ètimu srd.

abbacài, abbacàre , vrb: abbacuai, abbacuare, abbracare Definitzione fortzare prus pagu, menguare, abbasciare de calecuna cosa, nau mescamente de fortzas o de cosas chi faent fortza; tròchere e abbasciare sa parte prus arta, incrubare Sinònimos e contràrios abblandai, abbonantzai, allentai, ammellare, assebiai, assussegai, illebiare, imbacari / abbambiai 1 / abasciai, imbasciai, muciare | ctr. acadriare, afortiai, apretai, incrispai Frases testimonzas de isperas gallizant lieras pro sempre saidadas dae unu bentu chi niune at a poder abbacare (C.Puddu)◊ su ventu at abbacatu ◊ abbacare su dolore ◊ su temporali est abbacau ◊ abbàcala sa barra! ◊ sos boes ant abbacau su passu ◊ abbacuit su fogu! ◊ che li fut morta sa muzere e pro abbracare su dispiaghere corcaiat cun sa teraca 2. abbaca sa fune! 3. fuit abbacanne sa conca po saludu ◊ colanne at abbacadu sa bannera pro saludu a sas autoridades ◊ prus ti abbacas e prus su culu si paret! Tradutziones Frantzesu calmer, ralentir, diminuer Ingresu to calm, to slow down, to diminish Ispagnolu calmar, reducir, bajar Italianu calmare, rallentare, scemare Tedescu beruhigen, abnehmen.

abbachedhàre , vrb Definitzione acostire, arrimare, pònnere cosa, fintzes pònnere unu puntedhu po agguantare Sinònimos e contràrios arremai 1, pònnere / apontedhae Frases Remundha si est acoltziada pro abbachedhare una lama de late in su chizone (R.Calvone)◊ at abbachedhadu cudh'isterzu in s'iscala, lu depet àere postu male e che li est trouladu.

abbachidhadúra , nf Definitzione su tempus chi unu depet andhare a bachidhu, candu est sanandho de calecuna maladia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu convalescence Ingresu convalescence Ispagnolu convalecencia Italianu convalescènza Tedescu Genesung.

abbachidhàre , vrb Definitzione camminare a bachidhu, aguantandhosi a sa matzoca Sinònimos e contràrios abbaculare, abbaculitai Frases su fuste lis serbit pro si abbachidhare sendhe in caminu ◊ est bénnidu abbachidhandhe che un'istropiadu Ètimu srd.

abbacòrra , nf: abbagorra Definitzione abba de corra: s'abbighedha chi essit de su nasu candho unu est arremadiadu Sinònimos e contràrios arrema, abbanasu Frases lentore, pèrelas, làgrimas de sa note, abbagorra de su chelu (N.Demurtas) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu glaire Ingresu drainage from the nose Ispagnolu moquita Italianu catarro, scólo nasale Tedescu Nasenlaufen.

abbacòta , nf: abbagota, acuagota Definitzione cosa picigosa fata cun abba po atacare impare cosas diferentes (mescamente linnàmene) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu colle Ingresu glue Ispagnolu pegamento, cola Italianu còlla Tedescu Leim.

abbacotàre , vrb: abbagotare Definitzione atacare cun abbacota Sinònimos e contràrios apodhai Frases cussa cadrea cheret torra abbacotada Ètimu srd.

abbacràsta , nf: abbagrasta, acuagrasta Definitzione s'abba chi portat s'olia e chi, candho est mólia, si ndhe iscèberat e si fúliat po chistire s'ógiu límpiu; s'abba de su giodhu, sa chi s’iscèberat faendho su butiru; nau in cobertantza, cosa de pagu valore, machine Frases pro chirriare bene s'ozu dae s'abbagrasta a sos isportinos lis cheret betadu abba budhindhe 2. tue in conca bi giughes abbagrasta, bellu meu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu eau restante du procéde de préparation des olives Ingresu water remnants of olives processing Ispagnolu oleaza Italianu àcqua residuata dalla lavorazióne delle olive Tedescu nach der Bearbeitung von Oliven oder Milchprodukten entstandene Flüssigkeit.

abbacuài, abbacuàre abbacài

abbaculàre , vrb Definitzione camminare a bàculu, nau de ccn. Sinònimos e contràrios abbachidhare, abbaculitai Frases ch'est essidu abbàcula abbàcula (Z.Porcu)

abbaculitài , vrb Definitzione camminare a bàculu, nau de ccn. Sinònimos e contràrios abbachidhare, abbaculare Frases ciu Giuanni est abbaculitendi (S.D'Arco) Ètimu srd.

abbacullitàre , vrb Definitzione coment'e magiare, iscúdere, in su sensu de pigare s'àteru a foedhos malos faendhodhu a bregúngia.

abbàda , nf: acuada Definitzione su betare abba pruschetotu po abbare cosa prantada (e si faet fintzes mandhandho s’abba a cora) Sinònimos e contràrios abbadura, arrusciada Frases a s'ortu li cheret dadu una bella abbada, a mascare sa terra de abba Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu arrosage, arrosement Ingresu watering Ispagnolu riego Italianu annaffiata Tedescu Begießen.

abbadalocài , vrb: badabocai* Definitzione foedhare a brétiu.

abbadédhu , nm Definitzione genia de matighedha chi ponent a tínghere lana o orrobba in colore grogo Sinònimos e contràrios catedhina 1, durche 1, eremeri, iscolabadedhas, trobiscu, truvúlciu Terminologia iscientìfica rbl, Daphne gnidium Tradutziones Frantzesu garou, daphné sainbois Ingresu thymelaea, flax-leaved daphne Ispagnolu torvisco Italianu laurèlla, èrba còrsa, dittinèlla Tedescu Herbst-Seidelbast, Seidelbastgewächse.