càdriu , agt: càrdiu, càtriu, cràdiu 1, cràtiu Definizione si narat de una cosa ca est lisa; de una cosa o de unu chi ch’essit o tzucat in lestresa, airau, cun fortza (ma, segundhu ite, fintzes crispu, coment'e ufrau, es. tita prena de late) Sinonimi e contrari chídrinu, crispu, fruscu 1, ghidhitu | ctr. selenu, lenu Modi di dire csn: conchi cràdiu = conchi ispilidu, ispinniau; dàrendhe una cràdia e una lena = donaindi una frida e una callenti (de fata, de nada e gai), lassendhe andhare o pretenindhe carchi cosa; tita càrdia = crispa, prena; travàgliu cràtiu = apretadu, meda, fatu impresse; sole cràtiu = forte, pitziosu Frasi a canno intenno unu dopiete cràdiu chi pariat unu vallu! ◊ sa balla ch'essit cràdia dae su fusile ◊ candho mi at bidu assupríndheli a fuste za ch'est essidu cràdiu! ◊ a s'ispronizada su cadhu ch'est essidu a passu cràdiu Etimo srd. Traduzioni Francese intense, agile, leste Inglese quick, intense Spagnolo intenso, ágil Italiano intènso, scattante Tedesco stark, flink.

críspu , agt: grispu Definizione nau de una cosa a su chi paret passandhodhi sa manu in pitzu, chi arreschet unu pagu, arrasigat, chi no est lisa o bene dereta; nau de su mòvere, o de su fàere, chi est lestru, cun fortza Sinonimi e contrari arraspinosu, arraspiosu, faratzosu, rafiganzosu, raspitzu / càdriu, chíbbalu, chídrinu, intrusciadu, lestru | ctr. lísiu / acalamau, lenu Modi di dire csn: dàrendhe una crispa una lena = donaindi una frida e una callenti, fai una cosa chi dispraxit e una chi praxit, una mala e una bona, una lègia e una bella; fai passu c. = cràdiu, lestru, andhare coitendhe; bentu crispu = forte; furru c. = budhiu, fogosu meda; isfrigatzare a crispu = a forte; boghe crispa = arta, forte; learesila a crispa = arrennegaisí, pigaisidha, ofendirisí, pigaisí disprexeri; leàrela crispa = leare carchi cosa in prenu; èssere a crispu (nadu de carchi cosa) = a meda, carcu Frasi sas manos distinghiant su modhe dae su tostu, su lutu dae sa preta, su crispu dae su lisu (M.Pira)◊ portas is manus crispas 2. si su forru est crispu, po coi bèni su pani si ghetat linna frisca po abbrandai sa tèmpera ◊ su càule a upu faghet a botza crispa ◊ s'àinu si ghindheit crispu e che lu iscudeit a marcas in altu 3. mi ndhe at dadu una crispa e una lena chirchendhe in rimas sa manera digna de mustrare satírica sa vena (P.Giudice Marras) 4. no ti la lees a crispa pro cussa imputassione, tantu chie at pasta faghet pane! ◊ no ti la lees a crispa si su sótziu andhat male: cadhu de cumone, narat su ditzu, ne sedha e ne crabistu (G.Ruju) 5. l'apo leada crispa, sa munza, chirchendhe unu fiadu! ◊ mi at leadu crispa sa frebba, no podia mancu ingullire 6. sos montes sunt carrarzados de àrvures a crispu ◊ no si bidiat a duos prammos, gai crispu fuit frocandhe! Cognomi e Proverbi smb: Crispu Etimo ltn. crispus Traduzioni Francese crêpé, rêche, hérissé, accéléré, intense Inglese wrinkled, intense, bristly, quick Spagnolo crespo, intenso, rápido Italiano créspo, rùvido, ìspido, accelerato, intènso Tedesco kraus, rauh, schnell, stark.

disgagiàdu , pps, agt Definizione de disgagiare; chi est àbbile e lestru faendho, chi si movet cun lestresa, lébiu e cun abbilidade Sinonimi e contrari lépidu, lestru, lestrulinu, spessiau / cdh. disgaciatu Traduzioni Francese agile, souple, rapide Inglese agile, quick Spagnolo ágil, rápido, diligente Italiano àgile, sciòlto, spedito Tedesco flink, schnell.

frúscu 1 , agt Definizione chi si movet cun lestresa manna e fortza, chi faet impresse meda / a f. = forte, a corpu; morte frusca = de repente Sinonimi e contrari bruscu*, càdriu, frúschinu, fuliosu, fúliu | ctr. immajonadu, lenu Frasi candho muschinzas tue in su tirighinu timent totu s'incorrada frusca (G.A.Cossu)◊ sos bentos cun su motu fruscu pesant nue peuerosa ◊ falat sa matza frusca, corpendhe ◊ fit un'ómine fruscu in sas rispostas ◊ si ch'est andhadu gai fruscu chi no ndhe apo àpidu mancu s'infumentu ◊ su cantu de sa linna che li est essidu fruscu dae mannos ◊ ischidada frusca ant fatu oe! 2. intendheint sa giannita tanchèndhesi a fruscu Traduzioni Francese rapide, énergique Inglese quick Spagnolo rápido Italiano svèlto, ràpido, vigoróso, enèrgico Tedesco schnell, rasch.

ispabíllu , agt, nm: ispavillu, ispibígliu, ispipillu, ispivígliu, ispivillu Definizione chi o chie tenet una manera de istare e de fàere atenta meda, a totu, a ogos apertos; fintzes chi est alligru Sinonimi e contrari abbillu, abbistu, allutinedhu, capíbbili, iscardallutu, sbrillau, spiscinetu | ctr. babbalocu, tolondro Modi di dire csn: i. che grodho, che matzone = meda; focu ispipillu = tenindhe a frama Frasi su pitzinnu fit ispibillu meda ◊ mi consizabat de istare atentu, ca mi cheriat prus ispipillu in su travallu ◊ ispivilla comente l'agguantat chi de l'amare mi benit pertzisu ◊ fit unu cane ispavillu meda ◊ sunt pitzinnos abbistos e ispavillos ◊ istat che fera sa piús ispivíglia ◊ fit ómine ispipillu o macu mannu? 2. bi at calchi coro in ispibígliu: forsis sa muzere, sa mama ant atzesu fogu de amore Etimo srd. Traduzioni Francese vif Inglese quick, vivacious Spagnolo despabilado Italiano vivace, svéglio Tedesco lebhaft, geweckt.

lestrulínu , agt Definizione chi faet lestru, chi s'ischit mòvere cun facilidade manna Sinonimi e contrari abbistu, lépidu, lestru Etimo srd. Traduzioni Francese agile Inglese quick Spagnolo ágil Italiano àgile Tedesco flink.

reminídu , pps, agt Definizione de reminire; nau de ccn., chi faet sa cosa cun lestresa / r. che una balla = lestru meda, che lampu Sinonimi e contrari àbbile 1, coidadosu, fúrridu, lestru / furighedhosu | ctr. adasiau, cacallenu, cojanesu 2. est torrendhe insegus, reminidu, minateri, paret chi cherfat atzotare cudhos chi sunt faghindhe male Traduzioni Francese rapide, éveillé Inglese quick, able Spagnolo ágil, diestro Italiano svèlto, àbile Tedesco rege.

scírfu , nm Definizione logu ue sa terra est ledreledre, modhe chi no faet a dhue colare ca si che afundhat Sinonimi e contrari terravodha Terminologia scientifica slg Traduzioni Francese sables mouvants Inglese quick sand Spagnolo arenas movedizas Italiano sàbbie mòbili Tedesco Fliesssand.

spirrítu 1 , agt Sinonimi e contrari iltrízile / lestru, lestrulinu, spirrincu Frasi beni a innòi, spirritu mau! Traduzioni Francese agile Inglese quick Spagnolo ágil Italiano àgile Tedesco flink.

«« Cerca di nuovo