allestrídu , pps, agt: allestriu, allistridu Definizione de allestrire; chi andhat o camminat lestru, faet sa cosa in lestresa Sinonimi e contrari acodiu, impressadu, impressaridu, impressidu, lestru 2. so bidindhe zente caminendhe allestrida ◊ totos sete tandho los videi cantu sunt mannos e cantu allistridos Traduzioni Francese rapide, expéditif Inglese speedy, hasty Spagnolo apresurado, expeditivo Italiano sbrigativo, spìccio Tedesco schnell, rasch.

boléu , nm: buleu, voleu Definizione foedhu chi s'impreat prus che àteru pl. coment'e avb. po nàrrere chi una cosa benit leada, portada, impresse meda, coment'e bolandho, móvia a bolu Sinonimi e contrari bolu, imboleu Modi di dire csn: andhare in boleos = currendi meda, in bolàminis; ghetai in boleu = imbolare in artu, coment'e a bolu; leare b. = leare fuliesa Frasi un'astore che at leadu una pudha a buleu ◊ o pópulu famidu, dae te catza adhane su pane ispeli, iscúdelu a buleu! (P.Mereu)◊ si pesaiant a buleu fuiditos ◊ de buleu che sunt isprofundhados in s'inferru ◊ ndhe leat de buleu, sa màchina, in cussa falada, si la lassas andhare!… Etimo spn. boleo Traduzioni Francese vol très rapide Inglese whirling flight Spagnolo voleo Italiano vólo vorticóso Tedesco wirbelartiger Flug.

disgagiàdu , pps, agt Definizione de disgagiare; chi est àbbile e lestru faendho, chi si movet cun lestresa, lébiu e cun abbilidade Sinonimi e contrari lépidu, lestru, lestrulinu, spessiau / cdh. disgaciatu Traduzioni Francese agile, souple, rapide Inglese agile, quick Spagnolo ágil, rápido, diligente Italiano àgile, sciòlto, spedito Tedesco flink, schnell.

frúscu 1 , agt Definizione chi si movet cun lestresa manna e fortza, chi faet impresse meda / a f. = forte, a corpu; morte frusca = de repente Sinonimi e contrari bruscu*, càdriu, frúschinu, fuliosu, fúliu | ctr. immajonadu, lenu Frasi candho muschinzas tue in su tirighinu timent totu s'incorrada frusca (G.A.Cossu)◊ sos bentos cun su motu fruscu pesant nue peuerosa ◊ falat sa matza frusca, corpendhe ◊ fit un'ómine fruscu in sas rispostas ◊ si ch'est andhadu gai fruscu chi no ndhe apo àpidu mancu s'infumentu ◊ su cantu de sa linna che li est essidu fruscu dae mannos ◊ ischidada frusca ant fatu oe! 2. intendheint sa giannita tanchèndhesi a fruscu Traduzioni Francese rapide, énergique Inglese quick Spagnolo rápido Italiano svèlto, ràpido, vigoróso, enèrgico Tedesco schnell, rasch.

fuliósu , agt: furiosu, furriosu Definizione chi si movet lestru meda, cun fúrria e fuliesa, mescamente po sa fortza chi giughet / èssere o intrare che male furiosu = cummentzai ccn. cosa acoment'e chi si ndi bollat isciusciai su mundu, de sa ganas de fai, e apustis firmaisí e no fai prus nudha Sinonimi e contrari airadu, fruscu 1, fúliu, furianu, fúrridu, infrusau, toleatzu | ctr. asiosu, immajonadu, lenu Frasi su bentu est fuliosu ◊ su pitzinnu at tímiu ca at bistu sa curridura furiosa de sa béstia ◊ at isboetadu s'ebba e si est móida furiosa ◊ sa dessisione furiosa naschet travessa ◊ s'àcua de s'arriu est furriosa candu ndi calat de is montis 2. a isse l'intrat che male furiosu e assafines lassat totu ◊ no sias che male furiosu: aispeta! Cognomi e Proverbi prb: cuadhu furiosu no cumprit arringu ◊ male furiosu coitat a passare Etimo itl. furioso Traduzioni Francese rapide, impétueux Inglese speedy, violent Spagnolo rápido, impetuoso Italiano velóce, impetuóso, irruènte Tedesco schnell, heftig, ungestüm.

fúliu , agt: fúriu Definizione chi si movet faendho tretu meda in pag'ora Sinonimi e contrari dumidosu, fruscu 1, fughidosu, fuliosu, fúrinu, fúrridu | ctr. asiosu, immajonadu, pàsidu Frasi su trainedhu falat fúriu che bentu ◊ sos annos no passant ne fúrios e ne lentos ◊ unu pisedhu est faladu fúliu dae crésia mazore e a bassu Traduzioni Francese rapide Inglese speedy Spagnolo rápido Italiano velóce Tedesco schnell.

fúrridu , agt: fúsidu Definizione chi si movet lestru meda, cun fortza puru Sinonimi e contrari fughidosu, fuliosu, fúliu | ctr. asiosu, immajonadu, lenu Modi di dire csn: pesada fúrrida = fata a sa lestra (e cun ingannu), chentza ispetare a si frimmare a bídere su pesu zustu; fúsidu che foete = meda, gai fúrridu de tzocare che foete candho s'iscudet; faedhare a boghe fúsida = cun seguresa, chentza istare a su pentza e torra Frasi sa currente fúrrida de sos trainos morit atapèndhesi a sas digas ◊ s'astore si betat fúrridu che lampu ◊ noche trazat s'undha fúsida de su fiúmene ◊ che frundha fúrridu e lentu che frina ◊ custu trenu andhaiat fúsidu ◊ su tempus passat fúsidu che bentu 2. Lionora fúrriat de palas e ch’essit a fora fúsida che foete Etimo srd. Traduzioni Francese rapide, impétueux Inglese fast, forceful Spagnolo rápido, impetuoso Italiano velóce, impetuóso Tedesco rasch, ungestüm.

léstru , agt, nm, avb: lestu, lésturu Definizione chi o chie faet o si movet impresse, in pag'ora, in pagu tempus: s'impreat coment'e agt. e coment'e avb. (ma cuncordat che a s'agt. etotu)/ avb.: a sa lestra = in lestresa; crèsciri a lestru (allestru), de lestru = impresse; a lestru = a presse, luego Sinonimi e contrari fruscu 1 | ctr. adasiau, cagallente, immajonadu Frasi est lestru faghindhe sa cosa: no istat duiddui, no! ◊ isse est lestru manighendhe e lestru triballendhe ◊ est lesta lesta, che pisci in logu de festa ◊ est lésturu che unu gatu, che focu, che lampu, che furitu, che balla de iscupeta ◊ cantu bramo in s'ispàtziu bolare comente lestru est su pensamentu! 2. su mundhu est de sos lestros 3. a lestru o a tardu at a bènnere ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant, cun s'afinu in su gúturu ◊ faghe lestru!, faghide lestros! ◊ si caminamus lestros assuprimus chito Etimo itl. Traduzioni Francese rapide Inglese swift Spagnolo rápido, pronto Italiano lèsto, svèlto, sollécito Tedesco flink.

reminídu , pps, agt Definizione de reminire; nau de ccn., chi faet sa cosa cun lestresa / r. che una balla = lestru meda, che lampu Sinonimi e contrari àbbile 1, coidadosu, fúrridu, lestru / furighedhosu | ctr. adasiau, cacallenu, cojanesu 2. est torrendhe insegus, reminidu, minateri, paret chi cherfat atzotare cudhos chi sunt faghindhe male Traduzioni Francese rapide, éveillé Inglese quick, able Spagnolo ágil, diestro Italiano svèlto, àbile Tedesco rege.

«« Cerca di nuovo