càdriu , agt: càrdiu, càtriu, cràdiu 1, cràtiu Definizione si narat de una cosa ca est lisa; de una cosa o de unu chi ch’essit o tzucat in lestresa, airau, cun fortza (ma, segundhu ite, fintzes crispu, coment'e ufrau, es. tita prena de late) Sinonimi e contrari chídrinu, crispu, fruscu 1, ghidhitu | ctr. selenu, lenu Modi di dire csn: conchi cràdiu = conchi ispilidu, ispinniau; dàrendhe una cràdia e una lena = donaindi una frida e una callenti (de fata, de nada e gai), lassendhe andhare o pretenindhe carchi cosa; tita càrdia = crispa, prena; travàgliu cràtiu = apretadu, meda, fatu impresse; sole cràtiu = forte, pitziosu Frasi a canno intenno unu dopiete cràdiu chi pariat unu vallu! ◊ sa balla ch'essit cràdia dae su fusile ◊ candho mi at bidu assupríndheli a fuste za ch'est essidu cràdiu! ◊ a s'ispronizada su cadhu ch'est essidu a passu cràdiu Etimo srd. Traduzioni Francese intense, agile, leste Inglese quick, intense Spagnolo intenso, ágil Italiano intènso, scattante Tedesco stark, flink.

disgagiàdu , pps, agt Definizione de disgagiare; chi est àbbile e lestru faendho, chi si movet cun lestresa, lébiu e cun abbilidade Sinonimi e contrari lépidu, lestru, lestrulinu, spessiau / cdh. disgaciatu Traduzioni Francese agile, souple, rapide Inglese agile, quick Spagnolo ágil, rápido, diligente Italiano àgile, sciòlto, spedito Tedesco flink, schnell.

léstru , agt, nm, avb: lestu, lésturu Definizione chi o chie faet o si movet impresse, in pag'ora, in pagu tempus: s'impreat coment'e agt. e coment'e avb. (ma cuncordat che a s'agt. etotu)/ avb.: a sa lestra = in lestresa; crèsciri a lestru (allestru), de lestru = impresse; a lestru = a presse, luego Sinonimi e contrari fruscu 1 | ctr. adasiau, cagallente, immajonadu Frasi est lestru faghindhe sa cosa: no istat duiddui, no! ◊ isse est lestru manighendhe e lestru triballendhe ◊ est lesta lesta, che pisci in logu de festa ◊ est lésturu che unu gatu, che focu, che lampu, che furitu, che balla de iscupeta ◊ cantu bramo in s'ispàtziu bolare comente lestru est su pensamentu! 2. su mundhu est de sos lestros 3. a lestru o a tardu at a bènnere ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant, cun s'afinu in su gúturu ◊ faghe lestru!, faghide lestros! ◊ si caminamus lestros assuprimus chito Etimo itl. Traduzioni Francese rapide Inglese swift Spagnolo rápido, pronto Italiano lèsto, svèlto, sollécito Tedesco flink.

lestrulínu , agt Definizione chi faet lestru, chi s'ischit mòvere cun facilidade manna Sinonimi e contrari abbistu, lépidu, lestru Etimo srd. Traduzioni Francese agile Inglese quick Spagnolo ágil Italiano àgile Tedesco flink.

próntu , agt, nm Definizione nau de cosa e de gente, chi est a tretu de si pòdere fàere, pigare, impreare, de si pòdere pònnere chentza ibertare; fintzes sa capacidade de fàere lestros Sinonimi e contrari ammanitzadu, daretu Modi di dire csn: de p., totu a unu p. = totinduna; tènnere a p. = muntènnere ammanitzadu; a p., tue!, isse! = deretu!, lestru!, sempre in mesu!, sempre prontu! (si podet nàrrere cun piaghere o cun ifadu) Frasi prontu ses, chi andhamus? ◊ candho ses prontu nàralu! ◊ a chenare est prontu! ◊ su dotori ge no at a èssi prontu cument'e unu latzu parau a tella de fustigus, no! 2. seus in tempus tristus, gherra e caristia chi no bastat su prontu a dhu contai ◊ su logu in d-unu prontu est cambiadu, mudada est de biancu sa natura 3. tandho de prontu si diant serrare totu sas portas ◊ at mudadu de prontu opinione ◊ tue chi tenes a prontu sos mutos e sos versos no t'istes discuidadu! 4. candho sos carabbineris sunt intrados in sa ’e Pedru, tiu Batore est bessidu a sa gianna… a prontu, isse! ◊ addaghi ndh'ant torradu a Mariànghela dai s'ispidale, su preíderu bi est andhadu luego: a prontu, isse! (G.Ruju) Cognomi e Proverbi smb: Prontu Traduzioni Francese prêt Inglese ready Spagnolo listo Italiano prónto Tedesco fertig, bereit, schnell, flink.

spirrítu 1 , agt Sinonimi e contrari iltrízile / lestru, lestrulinu, spirrincu Frasi beni a innòi, spirritu mau! Traduzioni Francese agile Inglese quick Spagnolo ágil Italiano àgile Tedesco flink.

«« Cerca di nuovo