ascugiàre, ascujàre , vrb Definizione foedhare a unu a iscúsiu, a manera chi no dhu potzant intèndhere is àteros, po no istrobbare o po segretu / su pps. ascujatu bolet nàrrere fintzes cuau Sinonimi e contrari cuscujinare, iscusiare, pispisai Frasi pensendhe a sa risposta de mi dare, si sunt ascugiadas ◊ a unos a unos sos istudiantes si ascujant e comintzat a s'ispàrghere sa voche ◊ si ascujat s’amicu e li pedit una pudhirichedha de sartitza 2. manteniat sos secretos ponennechelos in sa conchedha prus ascujata de su coro Traduzioni Francese chuchoter Inglese to chime in softly Spagnolo hablar en voz baja Italiano interloquire sottovóce Tedesco leise sprechen.

ascúju , avb Definizione a s'iscúsia, a iscusi Sinonimi e contrari iscúgia 1 Frasi mi aiat natu a s’ascuju de mi achietare Etimo srd. Traduzioni Francese à voix basse Inglese in a low voice Spagnolo en voz baja Italiano sommessaménte, sottovóce Tedesco leise.

ascúse, ascúsi , avb: iscúgia 1 Definizione a cua: manera de foedhare a boghe bàscia de no s'intèndhere si no si foedhat in s’origa; manera de foedhare o de fàere chentza chi ndhe iscat àtere Frasi de cussu ndhe faedhant a s'ascuse Traduzioni Francese à voix basse Inglese in a low voice Spagnolo en voz baja Italiano sottovóce Tedesco leise.

assassécus, assasségus , avb Definizione in o a úrtimu, tempus apustis de su cuménciu de una cosa, a fine e a candho, apustis de tanti, po acabbare Sinonimi e contrari assacoa Frasi assassegus, mi est fuendhe donz'ispera! ◊ como sezis essendhe dai sa beste abberu: assassegus bos faedho male! ◊ fit unu dischente abbistu ma, assassecus, resurtatos non bi n'aiat ◊ assassegus at cumpresu comente fit sa chistione Cognomi e Proverbi prb: chie assassegus istat, o perdet o achistat Etimo srd. Traduzioni Francese enfin Inglese in the end Spagnolo por fin, finalmente Italiano infine Tedesco schließlich.

assoliàe, assoliài , vrb: assoliare Definizione pònnere a pigare sole, pigare sole Sinonimi e contrari assobinai, assorinai, soghiai Frasi sas tilichertas sunt frimmas assoliàndhesi ◊ a assoliare trematas, fàunas e mantas lis faghet bene ◊ fasolu, moriscu, nughe, méndhula e àteru gai cheret assoliadu innantis de lu remonire ◊ assóliati sa carena in custu sole! ◊ cussu traste frundhidu bi est annos assoliendhe fora! Etimo srd. Traduzioni Francese exposer au soleil Inglese to dry in the sun Spagnolo solear Italiano soleggiare Tedesco in die Sonne legen.

astrolicàre , vrb: astroligare, astrologare Definizione foedhare credendho a is astros, a ingertu, cricare de ingertare su benidore, foedhare a s’afaiu, nàrrere istrolichéntzias, isciolórios Sinonimi e contrari illeriare, imbisare, istralobbiare, pantasiai, sfasolai, stenteriai, strolicai Frasi tempos bonos e malos, astrolighendhe istamus s'orizonte (S.Casu)◊ eo apo a mente mia astroligadu chi… Etimo srd. Traduzioni Francese rêver Inglese to build castles in the air, to rave Spagnolo fantasear, decir disparates Italiano fantasticare, farneticare Tedesco fantasieren.

atafài, atafàre , vrb: atafiare Definizione afundhare, pònnere in mesu, aintru de calecuna cosa; fintzes passare in calecunu logu (nau fintzes in su sensu de arrennèscere a cumprèndhere, o arrennèscere e bastat), bènnere o lòmpere po cumbinatzione Sinonimi e contrari aciufae, atapai, intafae, pònnere Frasi innòi nci at una mina: a logu bellu nci apu atafau su pei! ◊ nci at atafau is peis a su ludu ◊ su marxani atafat sa farruncada po aggafai su pegus ◊ inue che dh'as atafada cussa cosa? ◊ che so atafadu in d-una mola e dhue aiat cosa cuada (Z.Porcu) 2. non che atafaiat a cumprèndhere comente aiat fatu su babbu a dhi zare sas crupas de su chi fuit capitadu ◊ cussa note non che fuo atafadu a mi drumire ◊ in bella famíllia ch'est atafadu cricanne fémina!…◊ is sordaus nci atafant in crésia e forrogant in dónnia logu! Etimo itl. taffiare Traduzioni Francese fourrer Inglese to drive in Spagnolo meter Italiano cacciar déntro Tedesco hineinwerfen.

atonàdu , pps, agt: atonau Definizione de atonare 1; chi est in su tonu giustu, nau de sa boghe, de su càntigu; chi arrespondhet a tonu 2. sa boghe sua atonada faghet allegrare ◊ Sardigna istimada, ti cantu de coru cun boxi atonada ◊ est atonadu su cantare meu pro fiorire coros in armonia? Traduzioni Francese juste (voix) Inglese in tune Spagnolo afinado Italiano intonato Tedesco richtig singend.

atratàre , vrb Definizione pigare sa trata, s'ormina, s’arrastu de animales o àteru chi at passau Sinonimi e contrari arrastai, atrataritzare, orminare, ormizare, trateare Etimo srd. Traduzioni Francese suivre à la trace Inglese to follow in s.o.'s tracks Spagnolo rastrear Italiano cercare seguendo le tràcce Tedesco jds. Spur verfolgen.

avaloraméntu , nm Definizione su avalorare Sinonimi e contrari abbalorinzu Traduzioni Francese évaluation, valorisation Inglese improvement, increase in the value Spagnolo valoración Italiano valutazióne, valorizzazióne Tedesco Schätzung, Aufwertung.

barbatàre , vrb: abbalvatare, barvatare, brabatai 1, brabatari, varvatare Definizione arare sa terra sa primu borta, pruschetotu in beranu, a manera de dha cumenciare a aprontare po s'atóngiu (e púdrigat s'erba) Sinonimi e contrari iscolturare Frasi seu brabatendi su cungiau, cida chi benit Terminologia scientifica mssr Etimo srd. Traduzioni Francese premier labourage au printemps Inglese to plough in Spagnolo abonar en verde Italiano sovesciare Tedesco einackern.

barcàxu , nm: borcaxu, bracaxu, brecaxu, brocaxu, ecaxu, ocàrgiu Definizione tretu apertu, apertura po passare, in d-una cresura, in d-unu muru Sinonimi e contrari àghedu, ciassu, ingiassu Etimo ltn. *var(i)carium Traduzioni Francese passage Inglese passage in a hedge Spagnolo pasaje Italiano callàia Tedesco Durchgang.

barigàdu , pps, nm, avb: barigau Definizione de barigare; sa die apustis de pustigràs o fintzes sa die apustis de cras: 1. oe, 2. cras, 3. pusticràs, 4. barigadu, o, in àteru logu: 1. oe, 2. cras, 3. barigadu Sinonimi e contrari abbarigau, imbarigadu / colau, passadu Frasi su mastru in sa vida ndhe aiat bidu e barigadu de onzi colore ◊ isse si ammandroneit, ch'est barigadu su tempus e abbarradu est chena patente e como est betzu pro cosas gai 2. oe cantos de gioja e de amore, boghes cras de miséria e dolore e barigadu in d-unu muntonalzu! (A.Casula)◊ nos amos a bíere barigadu, candho torro ◊ oe est carrasegare, cras est barantinu e barigadu est Pasca… Terminologia scientifica tpc Etimo srd. Traduzioni Francese après-demain Inglese in three days Spagnolo dentro de tres días Italiano fra tre giórni Tedesco in drei Tagen.

biscaína , avb: briscaina Definizione nau de una manera de fàere is cosas: fuedhai, fai a sa b. = a cudha manera, male, chentza una régula precisa, a comente essit essit, a s'istrambulatzina Frasi su andhare a sa moda biscaina podet medas surpresas preparare ca bisonzat su passu misurare pro no rúere in fossu o in pischina (A.Casula)◊ fint imbolaos a sa briscaina in sos muntones de terra e de preda Etimo spn. a la viscaína Traduzioni Francese à la six-quatre-deux Inglese in a slapdash way Spagnolo a la buena de Dios Italiano alla carlóna Tedesco nachlässig.

brassèto , avb: abbratzeta, bratzeta, bratzeto, bratzetu Definizione manera de si pigare duos camminandho a fiancu de pare ponendho is duos bratzos acanta agganciaos a manera de si tocare in sa parte de aintru de su cuidu / leare a bratzeta, a bratzete, a su bratzetu = abbratzetare, cun su bratzu intradu suta de su bratzu de un'àteru Frasi est passau unu, totu allichidiu, in bistiri de festa, a su bratzetu cun sa mulleri ◊ fint ispassizendhe leados a sa bratzeta ◊ la leo a sa bratzeta, ma però inchieta si est mustrada Traduzioni Francese bras dessus, bras dessous Inglese arm in arm Spagnolo del brazo Italiano sottobràccio Tedesco Arm in Arm.

cabbéssu , nm Definizione cropu forte giau cun sa manu a cara Sinonimi e contrari bofetada, bussinada, ciafarada, irbirroncu, iscabbessu, iscantargiara, iscantulada, istuturrone, scambussara, sporsugada Frasi ti dongu un'isciarrocada de cabbessus! ◊ dhi at donau unu cabbessu de fai a tremi! Traduzioni Francese gifle Inglese slap in the face Spagnolo bofetón Italiano ceffóne Tedesco Ohrfeige.

chighigliàre , vrb Definizione erríere a iscracàlios mannos Sinonimi e contrari iscacagliare, isgangagliare Etimo srd. Traduzioni Francese chahuter, rire brusquement Inglese to laugh in an unseemely manner Spagnolo reír a carcajadas Italiano rìdere scompostaménte Tedesco schallend lachen.

chiscusína , avb: coscusina, curcusina, cuscujina, cuscujinu, cuscusina, cuscusinu Definizione a c. = agiummai a iscúsiu, foedhandho a boghe bàscia bàscia / ríere, faedhare a cuscusinu o a cuscusina = a iscusi, a boxi bàscia, a s'acua Sinonimi e contrari acua, iscúsia Frasi sos operajos fint befendhesindhe a chiscusina de su capiscuadra (N.Osu)◊ mastru Chicu si ndhe riet a cuscusinu ◊ bidindhe sos fizighedhos chentza manigare, girandhesiche pro no la bíere, a cuscusinu infundhiat sa farda cun rios de prantu ◊ fit mortu de risu, a cuscusinu Traduzioni Francese tout bas Inglese in a low voice Spagnolo en voz baja Italiano sottovóce, sommessaménte Tedesco leise.

ciaciarài, ciaciaràre , vrb: ciaciarrai, ciaciarrare, tzantzarare Definizione istare a chistionu cracu ma cun pagu sustàntzia, foedhandho tanti po nàrrere calecuna cosa, po su gustu de foedhare Sinonimi e contrari argiolae, arrallai, badaciare, badulare, ciaramedhare, crallatai, friganzare, itzarralai, paraletare, prillissai | ctr. cagliare, citire Frasi fiant ciaciarrendi, chistionendi de su tempus, de sa genti e de tantis atras cosas ◊ no ciaciarrànt prus a fuedhus ma cun làgrimas chi calànt in is trempas che funtanedhas de arriu ◊ los aimis bidos in piata ciaciarrendhe cun àtere Etimo spn. chacharear Traduzioni Francese bavarder, babiller Inglese to talk in low voice Spagnolo chacharear Italiano parlottare Tedesco tuscheln.

ciafaràda, ciafaràdu , nf, nm Definizione cropu de manu giau a trempas Sinonimi e contrari bussinada, cabbessu, ciafarotu, ciafu, irbatulada, irbirroncu, iscantargiara, iscaputzone, istuturada, istuturrone Etimo srd. Traduzioni Francese gifle Inglese slap in the face Spagnolo bofetón Italiano ceffóne Tedesco Ohrfeige.

«« Cerca di nuovo