A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

dirundèlla , nf Definizione genia de giogu chi faent is pipios pigandhosi a manudenta Etimo itl. dirondella.

dirvagàre , vrb: divagare Definizione gosare ispassu, is divagos Sinonimi e contrari disaogai, spassiai Frasi fis avesa a divagare de onzi manera!

dirvàgu , nm: divagu Definizione cosa chi si faet po passare ora chentza pentzamentos, po si divertire Sinonimi e contrari arrecreu, desogu, diveltimentu, giogu, irbelegu, ispàssiu, ispidientu Frasi in cussa, a sos nóbbiles divagos leo parte, comente est usuale ◊ tui costumas ca ti bolis ainnantis in prus de unu divagu Traduzioni Francese distraction, amusement Inglese diversion Spagnolo distracción (f) Italiano svago Tedesco Zeitvertreib.

dirvàrda dibbàrda

dirvétu dibbétu

dirzúdu

dis Definizione de su ltn. de + ex, genia de prefissu chi si aunit a unos cantu foedhos in cuménciu e dhis càmbiat significau (dhis giaet su significau contràriu): si agatat meda mudau in dir segundhu sa cunsonante de cuménciu chi agatat.

dísa , nf Definizione a d. de… = coment'e… Sinonimi e contrari ghisa 1, zisa

disabbilidàdi , nf Sinonimi e contrari innangarúmine, isgadolciúmine, zorbedadi.

disabbitàdu , agt: disabbitatu, disabbitau Definizione nau de unu logu, chi no dhue bivet nemos Sinonimi e contrari solu Traduzioni Francese inhabité Inglese uninhabited Spagnolo despoblado, deshabitado Italiano disabitato Tedesco menschenleer.

disabbitài, disabbitàre , vrb Sinonimi e contrari ispopulare.

disabbitàtu, disabbitàu disabbitàdu

disàbbitu , agt Definizione nau de ccn., chi est apedhiau forte a calecuna cosa chi disígiat de meda.

disabbituài, disabbituàre , vrb Definizione pèrdere, lassare o fàere lassare s'abbitúdine Sinonimi e contrari disabesare, ispònnere | ctr. avesai.

disabbútu , agt: disabudu Definizione chi est chentza trebballu a fàere, chi no est faendho nudha de faina (nau de logu, chi est buidu, abbandhonau); chi at pérdiu s'abbitúdine a calecuna cosa; chi no est pentzandho o no atuat a sa cosa chi est faendho o chi dhi funt naendho / domo disabbuta = chi no b’istat neune, serrada, fintzas líchida, chentza trastes e ne àteru de su chi serbit mescamente a manigare Sinonimi e contrari disimperau, disocupadu, ibbàidu, ibbautu, irberzadu, líchidu 1 / disabesau, disabesu / ammammalucadu, ilfatziennadu, isàbbitu, isagherau | ctr. afainadu, impreadu Frasi sos disabudos chene trabballu sunt medas ◊ a unu pastore che li aiant picau su bestiàmene pínnicu e gai fit restau disabudu ◊ tocat a tentare sos sartos prima chi los allugant, za bi ndhe at de zòbanos disabudos in chirca de zorronada ◊ est a cascos ca sa frente est disabuta! 2. andhade a compidare sa dommo mea ca commo est disabbuta e che at a èssere ruendhe! Etimo srd. Traduzioni Francese sans travail, désœuvré Inglese unemployed, idle Spagnolo desempleado, holgazán Italiano disoccupato, sfaccendato Tedesco müßig.

disabesàre , vrb: disavesai, disavesare Definizione pèrdere, lassare o fàere lassare un'abbitúdine o avesu, istorrare de unu vítziu Sinonimi e contrari disacostumai, irbitzare, ispònnere | ctr. avesai Etimo ctl. desavesar Traduzioni Francese déshabituer Inglese to disaccustom Spagnolo desacostumbrar Italiano disavvezzare Tedesco abgewöhnen.

disabesàu , pps, agt Definizione de disabesare Sinonimi e contrari disabbutu.

disabésu , agt Definizione chi no est prus abbituau Sinonimi e contrari disabbutu, disabesau | ctr. avesu Etimo srd.

disabetàu , agt Definizione chi no fut ibertau, chi no si fut isperandho e no s'ibertaiat, nau po cosa de bonu Frasi si est sarvau de morti segura e at agatau unu gosu disabetau.

disàbiu , nm Sinonimi e contrari arruinu, dannu, derruta, desacatu, destrossa, malafatia Frasi in custu disàbiu petzi isse bi potiat pònnere manos ◊ manna fit sa timória de àteros disàbios! ◊ sos disàbios de sa vita nostra naschint dae s'arrogantia de s'ómine ◊ sas dannas de muru fint fachenne a disàbiu sos pudhàglios.