Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

irmesadúra , nf Definition su irmesare Synonyms e antonyms ammesadura, ismesamentu Etymon srd. Translations French division par deux English halving Spanish partición en dos, el demediar Italian dimezzaménto German Halbierung.

irpilíre , vrb Definition pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu in sa pedhe, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria Synonyms e antonyms aciuciudhae, altudhire, arpilare, assunciudhai, aturtudhire, atzultzudhare, impriutzai Translations French donner la chair de poule English to give s.o. the creeps Spanish erizarse el pelo Italian far venire la pèlle d'òca German eine Gänsehaut bekommen.

isascruzadúra , nf Definition su isascruzare Synonyms e antonyms isàsciu, isascradura Sentences cussa linna àrrida che andhat a isascruzadura, paret bidru Etymon srd. Translations French ébrèchement English splintering Spanish el hacer astillas Italian scheggiatura German abgesplitterte Stelle.

ísce , prn: isse Definition prn. chi s'impreat po una tertza persona ómine / a, cun, de, in, pro, tra isse; iss'etotu = itl. égli stésso Synonyms e antonyms ísciu Sentences est intradu a créjia isce chin sa muzere ◊ isse benit cun megus ◊ so andhadu cun isse ◊ cudha cosa l'apo dada a isse andhe chi no l'as chérfida tue ◊ aficu b'at, in isse!…◊ iseta a isse ca a solu no ti abbales! ◊ pejus pro isse! ◊ male pro isse est, si faghet gai! ◊ custu triballu si l'at fatu isse etotu Surnames and Proverbs prb: chie no est bonu pro isse no est bonu pro sos àteros Etymon ltn. ipse Translations French il, lui English he, him, himself Spanish él, sí Italian égli, lui, sé German er, sich.

ischerbicàre , vrb: ischerbigare, ischervicare, ischervigare, ischervixare, iscrebigare 1 Definition segare sa mola de su tzugu, iscúdere su pistidhu a terra; andhare peri su logu (nau cun tzacu), andhare male, currendho de pòdere orrúere, bagamundhare de unu logu a s'àteru / logu ue si b'ischérvigat sa craba = malu, trotu meda chi no fait a dhui passai Synonyms e antonyms igerbedhare, isperrumare, ispistidhare, issuludrare, scerbedhai, scerbigai Sentences l'aiant agatadu ischervijadu ca su cadhu l'aiat isbatuladu a terra ◊ chene nos ischervicare, nche colaimus in mesu de gurutinos e astrintòglios 2. no bi at bisonzu chi l'ingote, sa mente mia, pro ischervigare (G.Ruju)◊ cussa boza tenza de m'ischervigare, cantu tenzo boza de cussa cosa! ◊ e a ue si ch'est ischerbigadu, cust'àinu, chi no lu poto agatare?! ◊ chi si esseret ischerbicau isse, a chircare! ◊ su tazu si ch'est ischerbicau dae su trèmene a s'abba ◊ cussos bolliant giuntos apare a giuale de figu e iscrebigados, gente deasi!… Etymon ltn. *excervicare Translations French se casser le cou English to run helter-skelter, to break one's scruff Spanish romper el pescuezo, abalanzarse Italian fratturarsi la collòttola, scapicollarsi German sich den Nacken brechen, Hals über Kopf hinunterstürzen.

ischintolzàre , vrb: ischintorzare, issintorgiare Definition bogare sa chintorza, su chintórgiu; iscúdere, atripare a chintórgiu / ischintorzare de su risu = mòrriri, crepai de s'arrisu Etymon srd. Translations French détacher sa ceinture English to unbelt Spanish sacarse el cinturón Italian levarsi la cintura German sich den Gürtel abnehmen.

ischissonàre , vrb: iscrissonare, scriscionai Definition bogare sa raga (ischissone) a sa castàngia, bogare sa castàngia de su corgiolu ispinosu Synonyms e antonyms irragare, iscocotare, iscucudhare Sentences mi pogno a iscrissonare castagna a manos límpias! ◊ est ischissonanno e bodhinno castagna Etymon srd. Translations French enlever la bogue English to husk Spanish quitar el erizo de las castañas, escabuchar Italian diricciare German Eßkastanien schälen.

iscioperónzu , nm Definition su iscioperare, su istare iscioperandho Synonyms e antonyms isciòparu Etymon srd. Translations French action de faire grève (la) English on strike Spanish el hacer huelga Italian scioperìo German Streiken.

ísciu , prn: issu Definition prn. po persona ómine, sugetu e cumplementu Synonyms e antonyms isce Sentences zai dh'isco, no cherzo chi mi dh'imparet issu! ◊ bollu abbarrai cun issu ◊ fui pensandu de andai auba de issu ◊ custa est faina po issu ◊ is àturus no faint comente a issu ◊ bae a sa de issu e as a agatare su chi disizas ◊ de issu no ischio nudha ◊ inoghe cumandhat, ordinzat e faghet totu issu Etymon ltn. ipsu(m) Translations French il, lui English he Spanish él, sí Italian égli, lui German er.

isconchinàda , nf: isconchinata Definition isconchiada, móvia de conca coment'e abbasciandhodha o incrubandhodha a una parte; decisione pagu cunsiderada, cosa fata comente benit a conca Synonyms e antonyms conchinada, conchizada, iscónchiu, sconchiada / aconcada, acucada Sentences sa mamma, comente videt sos pitzinnos a isconchinatas, che los mandhat a letu 2. isconchinadas ndhe aiat fatu prus de una e su babbu no fit meda cuntentu Etymon srd. Translations French action hasardée, inconsidérée English rash action Spanish el mover la cabeza, chifladura Italian cólpo di tèsta, azióne avventata German Kopfstoß, unbesonnene Handlung.

isculivitàre , vrb Definition pigare a isculivitas Synonyms e antonyms aculaciai, annadiai, innadiai Sentences fachiat su cabadhu isculivitàndhesi a duas manos e currendhe chin sos sonazos a gràdhara ligaos a trucu Etymon srd. Translations French fesser English to spank Spanish pegar en el culo Italian sculacciare German den Hintern versohlen.

isforrógu , nm: isforroxu, isfurrúgiu Definition pruschetotu su murighíngiu, is foradas chi faent is procos cun su murru cricandho cosa asuta de terra e po cussu fintzes sa terra móvia forrogada; su isforrogare, su cricare cosa de mala manera Synonyms e antonyms aterru, corrovu, farrogu, fodichinzu, forrogadura / forada Etymon srd. Translations French fouillement English rummaging, grubbing Spanish el hozar del cerdo, hurgamiento Italian frugaménto German Kramen.

ispedradúra, ispedriadúra , nf: ispredadura, spedradura Definition su ispedriare; su che arregòllere sa pedra po illimpiare unu terrenu pedrosu; sa prima farra chi molet sa mola noa Synonyms e antonyms ispredichinadura, ispedrighininzu, spredióngiu Etymon srd. Translations French épierrage English taking out stones Spanish el despedregar Italian spietratura German Entsteinen.

ispilucíre , vrb: ispilusire Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms ispilultiare, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Sentences su bentu a sos cadhos currindhe lis ispilucit sa giua Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to tousle Spanish pelar, caerse el pelo, desgreñar Italian scarmigliare German zerzausen.

ispilultiàre , vrb: ispilustriare, ispilutziare Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms iltzufiare, ispilucire, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai 2. ti est falada sa matenna de cogas ispilustriadas (T.Rubattu) Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to tousle Spanish caerse el pelo Italian scarmigliare, scapigliare German zerzausen.

ispilurtíre , vrb: ispilurtzire, spilursiri Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms ispilire, ispilucire, ispilultiare, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to ruffle Spanish caerse el pelo, desgreñar Italian scarmigliare, scapigliare German zerzausen.

ispixàre 1 , vrb rfl: ispricare 1, isprigai, isprigare, sprigai Definition castiare, bíere me in s'isprigu Sentences fatuvatu bandat a s'isprigai ◊ sa luna s'ispricat in s'abba 2. los cherzo ispixare in arcos de chelu pro pintare randhas de nue (G.M.Lai) Etymon srd. Translations French se regarder (dans une glace) English to look oneself (in a mirror) Spanish mirarse en el espejo Italian specchiarsi German sich spiegeln.

isprupadúra , nf: ispurpadura Definition su ispurpare Synonyms e antonyms ispulpinzu, spulpamentu Etymon srd. Translations French action de décharner English stripping the flesh off Spanish el despulpar, descarnadura Italian spolpaménto German Entfleischung.

ísse , prn: issu Definition prn. de 3ˆ persona sing. chi s'impreat po ómine o mascu: pl. issos, issus Idioms csn: a, de, cun, pro, tra isse; si ponet cun valore de "própiu gai, abberu": continu fit, isse! = est abarrau sempri de aici, a sa sighida, sentza de cambiamentu, sentza de alléviu; como siat, isse, chi… = intimore si…, e ita si!…; de issu = sou Sentences deo so andhadu, ma isse no bi est bénnidu ◊ nàralu a isse! ◊ pejus pro isse! ◊ beni chin issu! ◊ cherzo a isse, no a tie! ◊ custas cosas si las at pessadas tra isse 2. como siat, isse, puru, chi nos fetant pagare totu cussu!… Etymon ltn. ipse, ipsu(m) Translations French il English he, him Spanish él Italian égli, lui German er.

istallía , nf: istallina Definition su si tratènnere, su istare, su abbarrare, istentare, nau mescamente de is naves firmas in su portu Synonyms e antonyms biltentu, stentu, tratesa Sentences s'istallina tua devet èssere in su chelu!◊ sa sapiéntzia no at a fàghere mai istallina in d-unu corpus béndhidu a su pecadu Etymon srd. Translations French action de retenir English entertainment Spanish el retener Italian tratteniménto, permanènza German Verweilen, Aufenthalt.