Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

irmesadúra , nf Definitzione su irmesare Sinònimos e contràrios ammesadura, ismesamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu division par deux Ingresu halving Ispagnolu partición en dos, el demediar Italianu dimezzaménto Tedescu Halbierung.

irpilíre , vrb Definitzione pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu in sa pedhe, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria Sinònimos e contràrios aciuciudhae, altudhire, arpilare, assunciudhai, aturtudhire, atzultzudhare, impriutzai Tradutziones Frantzesu donner la chair de poule Ingresu to give s.o. the creeps Ispagnolu erizarse el pelo Italianu far venire la pèlle d'òca Tedescu eine Gänsehaut bekommen.

isascruzadúra , nf Definitzione su isascruzare Sinònimos e contràrios isàsciu, isascradura Frases cussa linna àrrida che andhat a isascruzadura, paret bidru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ébrèchement Ingresu splintering Ispagnolu el hacer astillas Italianu scheggiatura Tedescu abgesplitterte Stelle.

ísce , prn: isse Definitzione prn. chi s'impreat po una tertza persona ómine / a, cun, de, in, pro, tra isse; iss'etotu = itl. égli stésso Sinònimos e contràrios ísciu Frases est intradu a créjia isce chin sa muzere ◊ isse benit cun megus ◊ so andhadu cun isse ◊ cudha cosa l'apo dada a isse andhe chi no l'as chérfida tue ◊ aficu b'at, in isse!…◊ iseta a isse ca a solu no ti abbales! ◊ pejus pro isse! ◊ male pro isse est, si faghet gai! ◊ custu triballu si l'at fatu isse etotu Sambenados e Provèrbios prb: chie no est bonu pro isse no est bonu pro sos àteros Ètimu ltn. ipse Tradutziones Frantzesu il, lui Ingresu he, him, himself Ispagnolu él, sí Italianu égli, lui, sé Tedescu er, sich.

ischerbicàre , vrb: ischerbigare, ischervicare, ischervigare, ischervixare, iscrebigare 1 Definitzione segare sa mola de su tzugu, iscúdere su pistidhu a terra; andhare peri su logu (nau cun tzacu), andhare male, currendho de pòdere orrúere, bagamundhare de unu logu a s'àteru / logu ue si b'ischérvigat sa craba = malu, trotu meda chi no fait a dhui passai Sinònimos e contràrios igerbedhare, isperrumare, ispistidhare, issuludrare, scerbedhai, scerbigai Frases l'aiant agatadu ischervijadu ca su cadhu l'aiat isbatuladu a terra ◊ chene nos ischervicare, nche colaimus in mesu de gurutinos e astrintòglios 2. no bi at bisonzu chi l'ingote, sa mente mia, pro ischervigare (G.Ruju)◊ cussa boza tenza de m'ischervigare, cantu tenzo boza de cussa cosa! ◊ e a ue si ch'est ischerbigadu, cust'àinu, chi no lu poto agatare?! ◊ chi si esseret ischerbicau isse, a chircare! ◊ su tazu si ch'est ischerbicau dae su trèmene a s'abba ◊ cussos bolliant giuntos apare a giuale de figu e iscrebigados, gente deasi!… Ètimu ltn. *excervicare Tradutziones Frantzesu se casser le cou Ingresu to run helter-skelter, to break one's scruff Ispagnolu romper el pescuezo, abalanzarse Italianu fratturarsi la collòttola, scapicollarsi Tedescu sich den Nacken brechen, Hals über Kopf hinunterstürzen.

ischintolzàre , vrb: ischintorzare, issintorgiare Definitzione bogare sa chintorza, su chintórgiu; iscúdere, atripare a chintórgiu / ischintorzare de su risu = mòrriri, crepai de s'arrisu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu détacher sa ceinture Ingresu to unbelt Ispagnolu sacarse el cinturón Italianu levarsi la cintura Tedescu sich den Gürtel abnehmen.

ischissonàre , vrb: iscrissonare, scriscionai Definitzione bogare sa raga (ischissone) a sa castàngia, bogare sa castàngia de su corgiolu ispinosu Sinònimos e contràrios irragare, iscocotare, iscucudhare Frases mi pogno a iscrissonare castagna a manos límpias! ◊ est ischissonanno e bodhinno castagna Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enlever la bogue Ingresu to husk Ispagnolu quitar el erizo de las castañas, escabuchar Italianu diricciare Tedescu Eßkastanien schälen.

iscioperónzu , nm Definitzione su iscioperare, su istare iscioperandho Sinònimos e contràrios isciòparu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de faire grève (la) Ingresu on strike Ispagnolu el hacer huelga Italianu scioperìo Tedescu Streiken.

ísciu , prn: issu Definitzione prn. po persona ómine, sugetu e cumplementu Sinònimos e contràrios isce Frases zai dh'isco, no cherzo chi mi dh'imparet issu! ◊ bollu abbarrai cun issu ◊ fui pensandu de andai auba de issu ◊ custa est faina po issu ◊ is àturus no faint comente a issu ◊ bae a sa de issu e as a agatare su chi disizas ◊ de issu no ischio nudha ◊ inoghe cumandhat, ordinzat e faghet totu issu Ètimu ltn. ipsu(m) Tradutziones Frantzesu il, lui Ingresu he Ispagnolu él, sí Italianu égli, lui Tedescu er.

isconchinàda , nf: isconchinata Definitzione isconchiada, móvia de conca coment'e abbasciandhodha o incrubandhodha a una parte; decisione pagu cunsiderada, cosa fata comente benit a conca Sinònimos e contràrios conchinada, conchizada, iscónchiu, sconchiada / aconcada, acucada Frases sa mamma, comente videt sos pitzinnos a isconchinatas, che los mandhat a letu 2. isconchinadas ndhe aiat fatu prus de una e su babbu no fit meda cuntentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action hasardée, inconsidérée Ingresu rash action Ispagnolu el mover la cabeza, chifladura Italianu cólpo di tèsta, azióne avventata Tedescu Kopfstoß, unbesonnene Handlung.

isculivitàre , vrb Definitzione pigare a isculivitas Sinònimos e contràrios aculaciai, annadiai, innadiai Frases fachiat su cabadhu isculivitàndhesi a duas manos e currendhe chin sos sonazos a gràdhara ligaos a trucu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fesser Ingresu to spank Ispagnolu pegar en el culo Italianu sculacciare Tedescu den Hintern versohlen.

isforrógu , nm: isforroxu, isfurrúgiu Definitzione pruschetotu su murighíngiu, is foradas chi faent is procos cun su murru cricandho cosa asuta de terra e po cussu fintzes sa terra móvia forrogada; su isforrogare, su cricare cosa de mala manera Sinònimos e contràrios aterru, corrovu, farrogu, fodichinzu, forrogadura / forada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouillement Ingresu rummaging, grubbing Ispagnolu el hozar del cerdo, hurgamiento Italianu frugaménto Tedescu Kramen.

ispedradúra, ispedriadúra , nf: ispredadura, spedradura Definitzione su ispedriare; su che arregòllere sa pedra po illimpiare unu terrenu pedrosu; sa prima farra chi molet sa mola noa Sinònimos e contràrios ispredichinadura, ispedrighininzu, spredióngiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épierrage Ingresu taking out stones Ispagnolu el despedregar Italianu spietratura Tedescu Entsteinen.

ispilucíre , vrb: ispilusire Definitzione ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Sinònimos e contràrios ispilultiare, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Frases su bentu a sos cadhos currindhe lis ispilucit sa giua Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu décoiffer, ébouriffer Ingresu to tousle Ispagnolu pelar, caerse el pelo, desgreñar Italianu scarmigliare Tedescu zerzausen.

ispilultiàre , vrb: ispilustriare, ispilutziare Definitzione ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Sinònimos e contràrios iltzufiare, ispilucire, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai 2. ti est falada sa matenna de cogas ispilustriadas (T.Rubattu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu décoiffer, ébouriffer Ingresu to tousle Ispagnolu caerse el pelo Italianu scarmigliare, scapigliare Tedescu zerzausen.

ispilurtíre , vrb: ispilurtzire, spilursiri Definitzione ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Sinònimos e contràrios ispilire, ispilucire, ispilultiare, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu décoiffer, ébouriffer Ingresu to ruffle Ispagnolu caerse el pelo, desgreñar Italianu scarmigliare, scapigliare Tedescu zerzausen.

ispixàre 1 , vrb rfl: ispricare 1, isprigai, isprigare, sprigai Definitzione castiare, bíere me in s'isprigu Frases fatuvatu bandat a s'isprigai ◊ sa luna s'ispricat in s'abba 2. los cherzo ispixare in arcos de chelu pro pintare randhas de nue (G.M.Lai) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se regarder (dans une glace) Ingresu to look oneself (in a mirror) Ispagnolu mirarse en el espejo Italianu specchiarsi Tedescu sich spiegeln.

isprupadúra , nf: ispurpadura Definitzione su ispurpare Sinònimos e contràrios ispulpinzu, spulpamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de décharner Ingresu stripping the flesh off Ispagnolu el despulpar, descarnadura Italianu spolpaménto Tedescu Entfleischung.

ísse , prn: issu Definitzione prn. de 3ˆ persona sing. chi s'impreat po ómine o mascu: pl. issos, issus Maneras de nàrrere csn: a, de, cun, pro, tra isse; si ponet cun valore de "própiu gai, abberu": continu fit, isse! = est abarrau sempri de aici, a sa sighida, sentza de cambiamentu, sentza de alléviu; como siat, isse, chi… = intimore si…, e ita si!…; de issu = sou Frases deo so andhadu, ma isse no bi est bénnidu ◊ nàralu a isse! ◊ pejus pro isse! ◊ beni chin issu! ◊ cherzo a isse, no a tie! ◊ custas cosas si las at pessadas tra isse 2. como siat, isse, puru, chi nos fetant pagare totu cussu!… Ètimu ltn. ipse, ipsu(m) Tradutziones Frantzesu il Ingresu he, him Ispagnolu él Italianu égli, lui Tedescu er.

istallía , nf: istallina Definitzione su si tratènnere, su istare, su abbarrare, istentare, nau mescamente de is naves firmas in su portu Sinònimos e contràrios biltentu, stentu, tratesa Frases s'istallina tua devet èssere in su chelu!◊ sa sapiéntzia no at a fàghere mai istallina in d-unu corpus béndhidu a su pecadu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de retenir Ingresu entertainment Ispagnolu el retener Italianu tratteniménto, permanènza Tedescu Verweilen, Aufenthalt.

«« Torra a chircare