abbénzu , nm: aenzu, benzu, enzu Definizione genia de neghe o pecu, difetu de sa carena, o fintzes de sa manera de fàere de sa persona / betare s'aenzu = agatare ite de nàrrere, ite de critigare, cosa in contràriu Sinonimi e contrari defeta, inzenzu, mendhea, peca 1 / menisprésiu 2. li agato abbenzos e atrecos Cognomi e Proverbi prb: no est bella chen'aenzu, no est fea chena gràtzia Etimo srd. Traduzioni Francese défaut Inglese flaw, moral defect Spagnolo defecto Italiano mènda, difètto fìsico o morale Tedesco Mangel.

ilfaltàdu, ilfartàdu , agt: infaltadu, infartadu, irfartadu, isfaltadu, isfartadu Definizione nau de unu, chi po comente foedhat o càstiat ananti de gente (coment’e provandho bregúngia) si biet chi si connoschet in crupa, in farta, si ndhe agatat male ca si connoschet de àere fatu calecuna cosa chi no andhat bene Sinonimi e contrari afaltadu, faltosu, ifastadu, frajau / cdh. infaltatu Frasi sos birgonzosos puru fint abbaidendhe sas pitzocas, mancari isfaltados ◊ l'aciapesi isfartada: li do una mirada si fit sintzera pro fàghere sa proa ◊ fut faedhendhe male de isse e comente si l'at bidu indainanti est abbarradu isfaltadu ◊ bessias a chircare ispiga, isfaltada timendhe sos meres ◊ no ischis mancu ite nàrrere ca ses isfartadu ◊ sos mannos fint isfartados ca aiant postu su minore in perígulu ◊ a s'ómine isfartadu sutzedit su chi timet 2. sa pitzinna turpa connoschiat totu, ma foras dae s'ambiente sou si agatait ilfaltada (Z.A.Cappai) Etimo srd. Traduzioni Francese fautif, qui se sent en faute Inglese to feel at fault or guilty about something Spagnolo que se siente culpable Italiano che si sente in difètto, in cólpa Tedesco wer sich schuldig fühlt.

irvístu , nm: isvistu Sinonimi e contrari istrópiu, neche Frasi no l'at chérfidu a maridu ca nachi at un'irvistu a sa carena (G.Ruju)◊ at un'irvistu a sa manu manca e no l'ant leadu a carabbineri ◊ andhat topitopi ca at un'irvistu a s'anca ◊ si no fit istadu dai cuss'irvistu a s'oju fit pàrfidu una bandhera ◊ iscuru a chie giughet un'isvistu gai! Traduzioni Francese malformation Inglese defect Spagnolo deformidad Italiano malformazióne, difètto físico Tedesco Mißbildung, Gebrechen.

màcua, màcula , nf: màgula Definizione prus che àteru, pecu de sa salude o fintzes de su cumportamentu de sa persona, neghe, curpa de s'ànima; tretighedhu de colore diferente coment'e de imbrutadura Sinonimi e contrari defeta, mendha, neche, nésica, peca 1 Frasi beneigo sas òperas de Deu chi no bi at ne màgula ne neu ◊ at de prata unu bestire sentza màcula peruna Cognomi e Proverbi smb: Maguledda Etimo itl. macula Traduzioni Francese tache, défaut Inglese stain Spagnolo mancha, defecto Italiano màcchia, mènda, difètto morale o della salute Tedesco Fleck, Fehler, Mangel.

mèndha , nf, nm: mendhu Definizione calecuna cosa de malu in is calidades o in su cumportamentu de una cosa o de unu, siat chi si ndhe tèngiat neghe o nono / pònnere m. a unu = afitziai Sinonimi e contrari falta, físsiu, mendhea, peca 1 / dismendhu, smendu Frasi li pones tropu mendhos a su pisedhu! ◊ it'est custu mendhu?! ◊ si sa prudhera si leat su mendhu de che betare s'ómine, fata! (Z.Porcu) Etimo ltn. mendum Traduzioni Francese défaut, vice Inglese vice, defect Spagnolo defecto, vicio Italiano difètto, vìzio Tedesco Fehler.

mendhèa, mendhèca , nf: mennea, mennega Definizione calecuna cosa de male, chi no andhat bene, o fintzes chi no praghet, coment'e abbitúdine esagerada chi giaet importu a cosighedhas de perunu contu, vitziedhu / èssere unu mendheca = àere o zúghere mendheas a meda Sinonimi e contrari abbenzu, abbétia, arraghèscia, atema, crecu 1, defeta, insemia, inzenzu, iscóticu, peca 1, piginu Frasi a ndhe li agatades, totu, de mendheas a custa cosa: a pàrrere meu no tenet nudha e mendheosos sezis bois! ◊ no si bidet, ma sa mennega la giughet!◊ donzunu tenet sas mendheas suas! Cognomi e Proverbi smb: Menneas Etimo srd. Traduzioni Francese défaut, caprice, lubie Inglese defect, whim, caprice Spagnolo defecto, capricho Italiano difètto, caprìccio, fìsima Tedesco Fehler, Marotte.

nèche , nf: nege, neghe, nexi Definizione sa responsabbilidade (àere o tènnere sa neghe) de unu dannu, de una cosa male fata, candho dipendhent de ccn.; foedhandho de animales, de matas o fintzes de sa salude de su cristianu, male, difetu chi no dhos lassat campare o crèschere singillos (àere o tènnere neghe), fintzes difetu eredau, de famíglia, de aredeu / donai nexi a unu = betare curpas a unu Sinonimi e contrari acajone, crupa, falta, nechesa / defeta, irvistu, istrópiu, mantza, nésica, peca 1 Frasi si su grodhe distruet su masone sa neghe est de chie pastórigat! ◊ si bufamus binu malu, sa neghe l'at s'isteriarzu ◊ su minore no ndhe tenet nege si at fatu fadhina ◊ sa neche est sa mea ca no mi so fatu bonu a nche lu torrare a su caminu zustu ◊ culpa mazore teniat e neghe chie at dadu a Maria a Pedru Feghe! ◊ l'ant mortu chentza neche 2. custa màchina tenet neghe, est cosindhe male ◊ cust'àrbure depet tènnere neghe o no li cufaghet su logu: no bi est creschindhe! ◊ s'animale chi at neghe mànigat meda ma no abbóniat ◊ cussa puntura de ispina mi at lassadu neghe: no poto pinnigare su pódhighe! Cognomi e Proverbi prb: neche o no neche pranghet berbeche Etimo ltn. nece(m) Traduzioni Francese faute, défaut, tare Inglese guilt, fault Spagnolo falta, defecto Italiano cólpa, fallo, difètto, tara Tedesco Schuld, Fehler.

nésica , nf: nésiga Definizione segada, genia de guastu, de male (mescamente cuau, chi no si biet a fora), fintzes calesiògiat difetu, pecu o singiale de male in css. cosa, animale o persona Sinonimi e contrari checa, màcua, méssiga, neche, néciu, néssiga, peca 1 Frasi bella cust'olia, liera una meraviza: no zughet una nésiga! ◊ custa màchina est noa noa: no zughet una nésiga, mancu una frascadura, nudha! Etimo srd. Traduzioni Francese abîmé, défaut Inglese rotting, fault Spagnolo deterioro, defecto Italiano bacatura, guasto, difètto Tedesco Fehler.

pèca 1 , nf, nm: pecu Definizione ccn. cosa de malu in is cosas e in is cumportamentos, chentza chi siat sèmpere po curpa o neghe de chie dha tenet; su fàere unu burdu Sinonimi e contrari defeta, màcua, mendha, neche, nésica / abbaunzu, scioncu Modi di dire csn: betare unu pecu a unu = incurpàrelu de carchi cosa male fata, nàrrere chi tenet carchi pecu; carrare pecos a unu = nàrrere o pònnerendhe male, narrerendheli de onzi colore; èssere a peca = àere carchi pecu, sufrire de carchi cosa Frasi cun tot'is pecas chi teniant, fuant genti onesta ◊ onzunu tenet sas pecas suas ◊ no bi at peca peruna in sa camisa ◊ su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos 2. issos tenent sas cumbeniéntzias, ma sunt dae tantu in tantu a peca, gherrandhe chin sas frebbes ◊ dae candho at colau sa purmonite est sèmpere a peca Cognomi e Proverbi prb: no bi at bella sentza pecu Etimo itl. pecco Traduzioni Francese défaut Inglese defect Spagnolo falta, defecto Italiano difètto Tedesco Fehler, Mangel.

tèma , nf: atema, dema, tzema (sa t. = nr. satèma) Definizione càusa, iscusa de unu male, maladia mancari no grave; fintzes prantu longu Sinonimi e contrari ciaca, insemia, iscóticu, iscúgia, mendhea, taca 3, témiu, tzemia* Frasi as collidu tema: mi pares tunconidu Traduzioni Francese symptôme Inglese illness beginning Spagnolo principio de enfermedad Italiano difètto alla salute, princìpio di malattìa Tedesco schlechte Gesundheit, Anfang einer Krankheit.

«« Cerca di nuovo