arrébiu , nm: arrépiu Definizione pagu pagu de tempus, de pàusu Sinonimi e contrari àchiu, arresetu, assébiu, impasada Frasi seus sempri in giru, sentz'e arrébiu ◊ no acatat arrépiu su coro tou ◊ fit a su anna anna e in domo sua non bi fachiat arrépiu ◊ semus chircandhe isperu chen'arrépiu Etimo srd. Traduzioni Francese arrêt, trêve Inglese rest, truce Spagnolo tregua, pausa Italiano sòsta, trégua Tedesco Halt, Rast.

arrepiàre , vrb: repiare Definizione su si pigare un'arrépiu, firmare un'iscuta a pausare, arreare Sinonimi e contrari tasire / abarrai, aturai Frasi s'ómine no arrépiat mai 2. in domo sua isse non bi arrepiaiat prus ca totus lu chircaiant Traduzioni Francese arrêter, faire halte Inglese to stop, to grant a rest Spagnolo hacer una pausa Italiano sostare, concèdersi una trégua Tedesco rasten.

assébiu , nm, agt, avb: assélgiu, asséliu Definizione su istare firmos, in pàusu, in paghe, chentza fàere, chentza matanare, chentza pentzamentos: coment'e avb. (a. = a asséliu) si podet fintzes impreare acordau che un'agetivu; fintzes trabballu po arrangiare o pònnere apostu calencuna cosa / èssere de malu asséliu = chentza asséliu, sèmpere ammungiandho Sinonimi e contrari amellu, apógliu, arréulu 1, asseletu, paidhu / firmu, séliu / arràngiu, mezoru | ctr. oriolu, tormentu, trambullu Frasi cun totu cussu it'e fàghere no tenzo asséliu ◊ aspetat de Deus s'asséliu eternu ◊ is bècius bolint asséliu ◊ su sero, sos fulferinos chirchendhe asséliu punnant a sa solzaga ◊ fostei no tenit assébiu, sempri in movimentu! 2. si arregordat de sa pischera in s'arriu cun s'àcua assélia e límpia ◊ su dolori no mi lassat assébia 3. tocat a dhas lassai assébiu is bagadias, e is cojadas puru! ◊ lassamí sa conca asséliu, gei dhu sciu su chi fatzu! ◊ atura asséliu! ◊ no podendu abbarrai asséliu de su prexu, si fiat imprassau a su babbu ◊ sas bamas sunt paschendhe assélias 4. cun cussu dinai depeus fai assélius in domu Etimo srd. Traduzioni Francese repos, calme, paix Inglese rest Spagnolo descanso, tranquilidad Italiano ripòso, quïète, bonàccia, tranquillità Tedesco Ruhe, Stille.

àtzula , nf Definizione fundhurúgiu de sa lissia Sinonimi e contrari bogaderi, sàciula* Traduzioni Francese charrée Inglese rest of ash inside an ash pan Spagnolo cernada Italiano ceneràccio Tedesco Laugenasche.

descansàre , vrb: discanciai, discansai, discansare, discantzai, discassare Definizione istare a discantzu, pausandho, gosare discantzos, cosas de recreu o chi no arrechedent peruna pelea, fintzes istare a chistionu cun ccn. Sinonimi e contrari pasai Frasi ita apu tentu in custa vira? apu sempri ghimallau, trabballendi dugna cira, no mi seu mai discantzau ◊ asuta de una mata dha biu discantzendu: dha miru, mi acatu chi prus no podiat iscampai de mei, mischina, currendu (E.Pintor Sírigu)◊ fui totu s'ora discanciandumí cun d-unu, a chistionu Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese reposer Inglese to rest Spagnolo descansar Italiano riposare Tedesco ausruhen.

discànciu , nm: discansu, discàntziu, discantzu, discassu Definizione tempus chi si passat chentza fàere o faendho calecuna cosa fàcile, praghillosa, trebballu lébiu, chi no giaet pelea e ne pelea / a discansu, a discantzu = a dàsiu, abbellu, chentza presse e chentza matana, cun fatzilidade, itl. comodaménte Sinonimi e contrari desogu, discansada, pàsiu | ctr. cadha, pelea, stragu 1 Frasi tengu discànciu ca immoi su trabballu est prus pagu ◊ za si l'at leadu su discansu, tota die chentza fàghere nudha! ◊ sas anades fint totu in festa, in discassu ◊ bos giambet in discansu dogni atreghentu! ◊ faghet sas cosas bene, chena tropu presse ne tropu discansu ◊ sa tellora de funtana est unu grandu discantzu 2. cherent chi andhe a discassu a discassu a cadhu a s'àinu, a tempos de oe! ◊ po dhi èssi prus a discantzu su chi depiat fai, custu si ndi fiat andau de domu ◊ tue za triballas a discassu, in ufíssiu, no che deo ifatu de su bestiàmine! ◊ tropu a discassu ti la leas, tue, e de triballu no ndhe atúlias! Etimo srd. Traduzioni Francese aise, confort, repos, passe-temps Inglese comfort, rest, hobby Spagnolo descanso Italiano àgio, comodità, ripòso, passatèmpo Tedesco Ausspannung, Zeitvertreib.

ischivózu , nm Definizione coa de argiola, s'úrtimu laore chi abbarrat de arregòllere, mescamente brutu e metzanu Sinonimi e contrari coale, coamaderzu, culischedhu Frasi frichinias de tempus, ischivozos anticos apo acatau in custos montricos pacu abbuschios e istropiaos Etimo srd. Traduzioni Francese ventage, criblure Inglese screening, rest Spagnolo residuo Italiano vagliatura, resìduo Tedesco Spreu, Rest.

istúda , nf: istura Definizione su istudare, sa fine, sa firmada o acabbada de una cosa Sinonimi e contrari studamentu / acabbada, assébiu, pàsiu Modi di dire csn: no giai o no donai i. = no dare tempus, chèrrere chi si fetat puntu e mortu, ma fintzas no lassare asséliu, sighire chentza sessare, dare o no àchiu, tempus; chena i. = chentza si frimmare 2. tempus, chi mi benis avatu avatu tochendumí de ispina che meri malu, donamí pagu pagu istuda! ◊ s'àcua de s'udri miu límpia e crara donat consolu cun bonesa sentza istuda (F.Onnis)◊ s'ómini currit chena istuda avatu a siendas chena sensu (S.Mossa)◊ oi est cuíndixi diis chi no mi donat istura custu tussi! 3. no donat istura de si citiri, cussa! ◊ candu cummentzais no teneis istura: acabbedha de si abantai! Etimo srd. Traduzioni Francese arrêt, trêve Inglese rest Spagnolo alto, tregua Italiano sòsta, trégua Tedesco Halt, Pause.

pàsa 1 , nf, nm: abàsiu, pasu, pàsiu, pàusa, pàusu Definizione su istare chentza fàere, o fintzes faendho àteru, po passare s'immarritzone, su èssere o istare asseliaos, trancuillos Sinonimi e contrari arreposu, assentu, discansu, ibasu, pàsida, pausamentu / arresetu Modi di dire csn: èssere de malu pasu (nau de unu, pruscatotu pipiu) = malu a drommire, chi prangit meda, iscinitzosu; a pàusu a pàusu = a su pasa pasa, abbellabbellu Frasi no tenet felitzidade e ne pasa ◊ custa criadura est de malu pasu ◊ sas feras ant agatadu pasu in matas e majones ◊ su poboribi dh'ant lassau a pàusu 2. is caus si pesant e iscracàlliant, si cabant e si càlliant pischendi a pàusu a pàusu ◊ apo fatu totu a pàusu a pàusu Etimo ltn. pausa Traduzioni Francese calme, repos Inglese rest Spagnolo descanso Italiano quïète, ripòso Tedesco Ruhe, Stille.

pasàda , nf Definizione su pausare, su cessare de su fàere unu tanti de ora Sinonimi e contrari firmada, impasada, isposta, pasadorja | ctr. cadha, impodha, munziada Frasi sighiat a pasadas, a colpos frimmos, tessindhe in su telarzu Etimo srd. Traduzioni Francese repos Inglese rest Spagnolo descanso Italiano riposata Tedesco Rast, Ruhe.

pasài , vrb: abasiai, pasare, pasari, pasiai, pausae, pausai, pausare, pesiai Definizione istare in pàusu, in asséliu, chentza fàere, tasire, cessare unu pagu de trebballare, de peleare, po illebiare s'immarritzone; nau de àliga o malesa chi si dhue sèberat in abba, ógiu e cosas deasi, su si assentare in su fundhu de s'istrégiu, in calecunu tretu, seberare a manera de ndhe dha pòdere bogare o lassare abbandha; pònnere cosa tanti po dh'arrimare ma fora de su logu suo Sinonimi e contrari arreposai, assebiai, descansare, ibasai, impasare, paidhare, sciadiai | ctr. afadiai, arrebbentare, istracare, trabagiare / buluzare Modi di dire csn: avb. fàghere, andhare a su pasa pasa = fai, andai unu pagu e firmai, firmai fatuvatu; pasàrendhe, de carchi cosa (nau a nega) = fai ccn. cosa (faina, trabballu) sentza de si pasiai, a sa sighida; pasare male (nadu a mineta) = pigai surra, agiagarai, fai fuiri Frasi chistiona abbellu ca babbu tuu est pasiendusidha! ◊ séidi, pasiadidha! ◊ passendi in custa crésia, frimma un'iscuta: ti depis pausai! ◊ mancu ndhe pasaia, pro fàghere sa faina ◊ setzie, pitzocos, e pausaeòs! ◊ isciacuadí e beni a ti pesiai! ◊ finia s'incúngia, in austu is massajos si pàusant ◊ beni e pausadia! 2. sa fundhana pasat in su fundhu de s'isterzu ◊ candho at pasadu bene, su binu cheret betadu a iscolomadura ◊ no la pases totue cussa cosa: lèala e ponechela inue depet istare! 3. si no pones mente a fàghere su cumandhu, inoghe che pasas male! Etimo ltn. pausare Traduzioni Francese se reposer, décanter Inglese to rest, to settle Spagnolo descansar, decantar Italiano riposare, decantare Tedesco ausruhen, sich klären.

sàldu 1 , nm, agt: sardu 1 Definizione úrtima parte de unu pagamentu, s'úrtima pasia / pagare a s. = pagare totu; contus saldus = contos pagados Sinonimi e contrari pacau Frasi no ti apo pagau rata… ma già mi as a perdonare, ca eo pago sa mora candho ti pago a sardu Traduzioni Francese solde Inglese rest Spagnolo saldo Italiano saldo Tedesco Begleichung, Restbetrag.

sosségu , nm, agt: assussegu, sussegu Definizione su istare trancuillos, pàsidos, in pàusu, sélios, su fàere a sa lena, su no àere pentzamentos in conca; chi est asseliau, in pàusu Sinonimi e contrari assébiu, assentu, assuermu, paidhu, pasu, prachidesa / séliu | ctr. agiàgaru, disassussegu, salarzu Frasi pàsati, dae unu pacu de sussegu! ◊ tènnere sussegu est lucura: tantu imprimida est in me sa tua rara ermosura (P.Mossa)◊ làssami sussegu, amore! ◊ no tenes paghe e ne sussegu 2. cun pérdua e fadiga proponzesti sa sossega Sardigna persighire ◊ sussegu e imbiau est su riposu Etimo ctl., spn. sossego, susiego Traduzioni Francese calme Inglese rest, calm Spagnolo sosiego Italiano calma, ripòso Tedesco Ruhe, Ausruhen.

«« Cerca di nuovo