aciviméntu , nm: atzivimentu Definizione su atzivire, sa resa, sa fortza de cundhire chi tenet una cosa chi, fintzes si est paga, bastat po meda; totu is trastos de una domo, mescamente cussos de s'isposa e fintzes is prendhas Sinonimi e contrari atzivu 2. cussa fiat s'arrobba po s'acivimentu de is giòvanas isposas Etimo srd. Traduzioni Francese efficacité, haut rendement Inglese efficacy, strong return Spagnolo alto rendimiento, eficacia Italiano fòrte résa, fòrte rendiménto, efficàcia Tedesco sehr gute Leistung, Wirksamkeit.

altària , nf: artària Definizione sa distàntzia tra s'oru de fundhu e s'oru de pitzu de una calesiògiat cosa (in s’orrobba de prammu currespondhet a sa largària); su fàere de chie si credet tropu / èssere a s'artària de una cosa = a paris, de sa matessi artària Sinonimi e contrari altesa, altura, artia / altivesa, barrosia, madérria Frasi s'abba de su rivu brincaiat dae un'artària nessi de deche metros ◊ de artària custa robba cantu tenet? ◊ atruessat s'istradoni a un'artària de cuatru metrus ◊ s'artària de Annica Piredha… chi nci passàt istrantaxa in s'istampu de una cubedha! Etimo srd. Traduzioni Francese hauteur, altitude Inglese height Spagnolo altura, alto, altitud Italiano altézza, altitùdine Tedesco Höhe.

àltu , agt, nm: artu Definizione chi àrtziat meda de terra o de unu paris cunsiderau de cuménciu de una distàntzia a in artu (o fintzes a bàsciu, ma deosi s’ispostat a bàsciu s’idea de su paris de cuménciu) Sinonimi e contrari fungudu | ctr. bàsciu Modi di dire csn: pesàrela arta (sa boghe, su murrunzu)= certai, circai contus; lèzere, faedhare, chistionare in artu = a boxi arta; s'Altu = su chelu; dí alta = die manna, fatu die de ora meda, sole artu Frasi nci at petzu de giòvunu artu cantu su campanili! ◊ comente est créschidu, fizu tou, como ch'est artu meda ◊ no ti fides in s'abba arta ca no ischis a nadare! ◊ s'erriu est artu ◊ babbu tou mi apareit coment'e un'ànghelu cun ojos giaros, altu, istrízile 2. no mi la peses arta ca ti esso a risu e totu tuo est su collunu! ◊ no mi la peses tantu arta ca sinono mi che so andhendhe! Cognomi e Proverbi smb: Artu Etimo ltn. altus Traduzioni Francese haut, grand Inglese tall Spagnolo alto Italiano alto Tedesco hoch, Höhe.

istúda , nf: istura Definizione su istudare, sa fine, sa firmada o acabbada de una cosa Sinonimi e contrari studamentu / acabbada, assébiu, pàsiu Modi di dire csn: no giai o no donai i. = no dare tempus, chèrrere chi si fetat puntu e mortu, ma fintzas no lassare asséliu, sighire chentza sessare, dare o no àchiu, tempus; chena i. = chentza si frimmare 2. tempus, chi mi benis avatu avatu tochendumí de ispina che meri malu, donamí pagu pagu istuda! ◊ s'àcua de s'udri miu límpia e crara donat consolu cun bonesa sentza istuda (F.Onnis)◊ s'ómini currit chena istuda avatu a siendas chena sensu (S.Mossa)◊ oi est cuíndixi diis chi no mi donat istura custu tussi! 3. no donat istura de si citiri, cussa! ◊ candu cummentzais no teneis istura: acabbedha de si abantai! Etimo srd. Traduzioni Francese arrêt, trêve Inglese rest Spagnolo alto, tregua Italiano sòsta, trégua Tedesco Halt, Pause.

tasída , nf Definizione su tasire Sinonimi e contrari firmada, pasada Etimo srd. Traduzioni Francese arrêt, pause Inglese break Spagnolo alto, descanso Italiano sòsta, interruzióne, sospensióne Tedesco Unterbrechung.

«« Cerca di nuovo