abborrigàda , nf: abburricada, burrigada* Definizione brulla pesante, giogu de martzocu: una brulla ti fatzo, un'ogu ti ndhe bogo Sinonimi e contrari ghelea, molentada, tontesa Frasi fatu m'at sa mascarada proite mi cheriat bellu, ma no b'at piús apellu fata chi est s'abburricada! (G.Atzori) Traduzioni Francese sottise, bêtise Inglese bad joke Spagnolo borricada Italiano brutto schérzo, spropòsito Tedesco schlechter Scherz, großer Fehler, Dummheit.

barzellèta , nf Definizione contighedhu de pagos foedhos po fàere a erríere Sinonimi e contrari vocàbbulu Traduzioni Francese histoire Inglese joke Spagnolo chiste Italiano barzellétta Tedesco Witz.

bèfa , nf: befe Definizione cosa chi si narat, o si faet, po erríere de unu, pigare in giru, fintzes a disprétziu Sinonimi e contrari allera, arréula, atrecu, béfula, bisera, ciacota, cionfra, deleu, dellezu, dríngula, iscàranu, iséria, mofa, siera Modi di dire csn: leare a befe a unu, pònnere in befa a unu; èssiri sa befa de totus = èssere a risu de totugantos; fàgheresi a befe, a una befe = fàgheresi a tretu de fàghere a ríere sa zente, fintzas imbrutàresi; prànghere sa befe = (nau de chini pigat a befa is àterus), fai arriri, torrai a puntu de si ndi befai is àterus, una genia de pratu torrau; èssiri totu befas = befulianu Frasi non mancat s'allirghia e intra óminis e féminas si intzutzullant part'e pari fadendusí befas e brullitas ◊ lu giughent a befe pro sas birgonzas chi faghet ◊ proite est chi ti as fatu de me sa befe? ◊ za si ndhe ant a fàghere de sa befe, chi no semus bonos mancu a nos fàghere su fogu!…◊ cussu est sa befe de totu sa bidha: za si ndhe rient pagu!…◊ mi so fatu a una befe colendhe in su ludrau ◊ is dus fradis funt torraus po si dha fai pagai, a Cucudedhu, sa befa chi dhis iat cuncodrau 2. ma càstia una befa, mi as fatu trobiri s'arregionamentu e immoi no arrenèsciu a ti dhu ispiegai! 3. sa befe chi teniat, pro sos àteros, como che la pranghet: totu sa bidha si ndh'est rindhe, de isse! Cognomi e Proverbi prb: chini befas fait, in befas benit ◊ onzi befe si pranghet! Etimo itl. Traduzioni Francese tour, farce Inglese cheat, joke Spagnolo befa, mofa, escarnio Italiano bèffa Tedesco Spott.

botài , vrb: botare Definizione pigare a befa, betare botas, foedhare a befa de ccn. Sinonimi e contrari diciare, isciafetai Etimo srd. Traduzioni Francese plaisanter, badiner, persifier Inglese to joke (about s.o., stg.) Spagnolo picar, vacilar Italiano motteggiare Tedesco spötteln.

brúglia , nf: brulla, búrula Definizione cosa chi si narat o chi si faet a ccn. po erríere, a giogu; cosa nada chentza èssere, ma po cullonare, a giogu / min. brulleta, brullita, brullighedha Sinonimi e contrari badalocu, bischíglia, búglia, ciacota, ciasca, cistu, coglionella, tzigota / cdh. búrrula Modi di dire csn: brulla bíschida = grai, chi ofendit puru; poderai, agguantare sa b. = lassàresi fàghere sa brulla chentza si ofèndhere; leare a unu a brullas = a manera de dhu ingioghitai, de dhu fai a arriri; leare una cosa a b. = chentza bi crere, chentza li dare importu; intrai in b. = istare a sas brullas, baliare sas brullas e fàgherendhe puru; nàrrere sa veridade in brulla = brullare ma nendhe sa veridade etotu a manera chi s'àteru no si ofendhat; fàghere cosa a brulla = brullendhe, cherindhe brullare (ctr. abberu) Frasi issa puru ciai est tropu chíschina, no poderat mancu una brulla! ◊ arratza de brulla chi l'at zogadu, su sonnu!…◊ cun sas brullas tuas mi ch'est colada s'ora! ◊ bae chi no est abberu, cussu, ti l'ant nadu a brulla! ◊ chini non bàliat brulla no intrit in giogu! 2. no ti la les a brulla ca est cosa grave! ◊ brullighedha, gai, chi l'ant fatu…, azummai l'aiant mortu! ◊ brulla lu cres, tue, su dannu chi ant fatu!…◊ una brulla ti fatzu e un'ogu ti ndi bogu Traduzioni Francese plaisanterie Inglese joke Spagnolo broma Italiano schérzo Tedesco Spaß.

búglia , nf: búlia Definizione cosa chi si narat o chi si faet a ccn. po erríere, a giogu; cosas chi narant chentza chi siant berus / min. buglita Sinonimi e contrari badalocu, bischíglia, brúglia, ciacota, ciasca, cistu, coglionella, tzigota Modi di dire csn: búglia cana, bíschida = brulla manna, mala, giogu de martzocu, ghelea; ómine de búglia = brullanu Frasi no mi at a fàghere una búglia de padre chircante, no?! ◊ su molinu betzu no fit ebbia logu de fadiga, ma de rotólliu ue pro búglia innotzente si riiat isetendhe a maghinare ◊ mai si est annuzadu pro sa búglia, isse Etimo ctl. bulla Traduzioni Francese plaisanterie, raillerie Inglese joke Spagnolo broma Italiano schérzo, corbellatura Tedesco Scherz.

bugliàre 1 , vrb: (bu-glia-re) buliai Definizione fàere o nàrrere brullas / búglia bugliendhe = pariat ca no fiat berus e fiat berus etotu Sinonimi e contrari brugliare, bufonai, buglitare, chestiare, ischeltiare Frasi cun su binu candho est bonu no cheret chi si bi búgliet, ca poi chi si che ingúgliet si búgliat de su padronu! (Piras)◊ intrat búglia bugliendhe e s'imbreagat Cognomi e Proverbi prb: búglia búglia si narat sa veridade Etimo srd. Traduzioni Francese plaisanter Inglese to joke Spagnolo bromear Italiano scherzare Tedesco scherzen.

ciacòta , nf, nm: ciacotu, giocotu, tzacota Definizione grandhe ispàssiu, befa de erríere meda, bregúngia, cosa chi si narat o chi si faet a ccn. po erríere, po dhu ibregungire; papada manna / fàghere a unu a ciacota = pistàrelu faghíndhelu a befe, abbirgonzare Sinonimi e contrari allera, arréula, atrecu, befa, ciasconu, cionfra, deleu, dríngula, iscàranu, iséria, mofa, siera / badalocu, bischíglia, brúglia, ciasca, cistu, inciascu, tzigota / rebbota Frasi de tue si faghent ciacota ◊ oh fiza, cumportada ti ses che alivesa in vista a totu: ti esseras retirada pro no dare unu símile ciacotu! 2. custos giòvanos gighent s'ànima a tzacota e cantant solu candho sunt bufados Etimo spn. chacota Traduzioni Francese plaisanterie Inglese joke Spagnolo mofa Italiano bèffa, schérzo Tedesco Streich, Scherz.

ciàsca , nf, nm: ciascu, sciascu, tzascu Definizione cosa chi si faet o si narat tanti po erríere, a giogu, o fintzes po pigare a befa, fàere a bregúngia Sinonimi e contrari badalocu, befa, bischíglia, brúglia, ciacota, ciàschidu, ciascaria, cistu, tzigota Modi di dire csn: ite ciascu!… = arratza de divertimentu, ita spàssiu!…; (nadu de fémina) donai ciascus a unu = lassare s'ammoradu Frasi no l'ant cumpresa sa ciasca: solu tue, mala pasca, ti ndhe ses riendhe arreu! ◊ giughiat a inghíriu persones afiotadas a gridos de ciascu e befe ◊ no cretais chi est ciascu su chi seu nendi! ◊ cardampuleri, giogulanu, ti cumbidat po ti contai ciascus o po cantai a mutetus 2. sa limba sighit su destinu sou a ciascu de chie l'est istropiendhe ◊ como su trenu, a ciascu de su progressu, invece de acelerare si est arressu (L.Ilieschi) Etimo spn. chasco Traduzioni Francese blague, plaisanterie Inglese joke Spagnolo chiste, chasco Italiano barzellétta, cèlia, battuta di spìrito Tedesco Witz, Scherz.

coglionèlla , nf Definizione cosa chi si narat o chi si faet a ccn. po erríere, a giogu Sinonimi e contrari badalocu, bischíglia, brúglia, brullaria, ciacota, ciasca, cistu, tzigota / cdh. cugliunella Frasi sos cumpanzos mi naraiant gai pro coglionella Traduzioni Francese plaisanterie Inglese joke Spagnolo broma Italiano corbellatura, burla, schérzo Tedesco Spott, Scherz.

diciàre , vrb Definizione contare o nàrrere cosas alligras, fàere essias de erríere, nàrrere brullas Sinonimi e contrari botai Etimo srd. Traduzioni Francese plaisanter Inglese to joke about Spagnolo bromear Italiano motteggiare Tedesco scherzen, spaßen.

ghelèa , nf Definizione brulla mala, befa, giogu de martzocu; su burdellu chi si faet in logu de festa; genia de trumentu po ccn. cosa / a ghelea = in ziru Sinonimi e contrari befa, belea, bergugna, gherda 1, isfrorígiu / carralzu / matratamentu Frasi ant fatu sa ghelea de lu bèndhere a sa zustíssia, su bandhiu ◊ si, comente tzapadu ant sa manta, tzapadu aiant sa pessone mea, za mi l'aiant fata sa ghelea! (A.G.Solinas)◊ fit una ghelea chi li fint fachendhe pro illudratzare su lumen suo ◊ sas gheleas fràzicant su mundhu de malidade ◊ li apo cumbinau una ghelea chi si ndh'at a ammentare pro cantu durat! 3. Elias si l'intendhiat cun sa connada, ma custa ghelea no podiat istare sèmpere cubada Traduzioni Francese plaisanterie de mauvais goût Inglese bad joke Spagnolo broma pesada Italiano brutto schérzo Tedesco schlechter Scherz.

istròfa , nf Definizione cosa chi si narat a befa, po erríere Sinonimi e contrari ciacota, cionfra, dríngula Frasi oe sas istrofas sunt chitulanas Traduzioni Francese lazzi Inglese joke Spagnolo salida, broma Italiano lazzo Tedesco Schnurre.

tontedàde , nf: tontidade, tontidadi Definizione su èssere tontos, pagu abbistos; cosa o fata de tontos, fintzes cosighedha de pagu contu, de perunu importu, fata chentza pentzare Sinonimi e contrari abborrigada, molentada, tontesa, tontímine | ctr. abbistesa, inteligéntzia Frasi galu como m'irfríghino sa tontedade mia chi mi at illuinau che sole de tríulas 2. at fatu una tontidadi aici manna chi nc'istrumpat un'ómini a cuadhu! ◊ s'ómini prus sàbiu ndi fait assumancu una a sa dí, de tontidadi 3. a fai cussu trabballu est una tontidadi Etimo spn. tontedad Traduzioni Francese stupidité, bêtise Inglese dullness, joke Spagnolo torpeza, tontería Italiano ottusità, cretinata Tedesco Stumpfheit.

trèta , nf Definizione brulla, funtzione mala, fata chi ofendhet, dannu, unu pagu coment'e traitoria chi s'àteru no si podet ibertare Sinonimi e contrari estremagiogu, ingànniu, trampa, trastamèngia / abborrigada Frasi su santu est istrammancau po treta de cussus ◊ sa treta de s'incasada pitzigada si dh'iat una fémmia chi dhui aiat me in cussa cambarada ◊ cumandendimí a dedí e a denoti sentza de mi giai mancu unu giantésimu, própiu a imi depiat fai custa treta?! ◊ bollu connosci sa treta cuada chi ndi furat su pani a is fradis mius ◊ mischina, ge no nd'at a fai calincuna treta maba?! ◊ arratza de treta de dhi fai, tui puru, agiummai no torrat in trassa de s'atzíchidu! 2. cun totu custu chi apo tentu de fàghere no apo àpidu sa treta de essire mancu a sa gianna! Etimo spn. Traduzioni Francese embûche, plaisanterie de mauvais goût Inglese ambush, bad joke Spagnolo treta Italiano insìdia, brutto schérzo Tedesco Hinterlist.

«« Cerca di nuovo