abbruxadúra , nf Definition su abbruxare; tretu abbruxau, nau mescamente si est in sa carena Synonyms e antonyms brujadura* Translations French brûlure English burning, burn Spanish quemadura Italian bruciatura German Verbrennung.
ànsa , nf: assa Definition mancamentu de abba, sidi forte, meda, gana manna de bufare; calura forte Synonyms e antonyms ansura, asciutore, assarxu, sicoi / caldana, fogora Sentences sos màndhigos salidos ponent ansa ◊ creschet su dolore che ansa in su desertu de ànima sidida chentz'abba Etymon ltn. arsus, -a Translations French chaleur brûlante, soif ardente English burning thirst Spanish sed, sequedad, bochorno Italian arsura, séte ardènte German brennender Durst.
arderósu , agt: ardurosu Definition chi portat ardúriu, chi faet o podet fàere calore meda, chi paret chi abbruxat Sentences no totus is crabonis funt arderosus su própiu tanti ◊ dhoi fiat unu niu de espis ferràinas ardurosas ◊ alluei su fogu prus ardurosu! Etymon srd. Translations French ardent English burning Spanish ardiente Italian ardènte German glühend.
brujòre , nm: abbrugiore, brusiore, brusore, bruxore, bruxori Definition coment'e cosa abbruxandho, chi ispirtit, siat ca dhue at fogu o fintzes ca, nau de cosa chi si papat o si bufat, in s'istògomo faet efetu chi giaet cuss'idea; in cobertantza, su diàulu Synonyms e antonyms budhiorza, bruju 1, pissiori, spultori / bundhone, diàbulu Idioms csn: b. de coro, de istògomo = coràssiu, zenia de efetu chi faghent cosas chi si mànigant o chi si bufant a chie sufrit a s'istògomo, o fintzas candho si ndhe mànigat o bufat a tropu; su cobadhu de brusore = su cabadhu de su diàulu (su parapunta o, pro àtere, sa sennoredha segadidus o secapedes) Sentences custa cosa est che a su ratinzu: piús ratas e piús as mandhighinzu e piús ti s'airat su brujore ◊ su binu mi est faghindhe a brujore a s'istògomo 2. sa saba mi at fatu a brusiore de coro Etymon srd. Translations French brûlure English burning Spanish ardor Italian brucióre German Brennen.
brujósu , agt Definition chi abbruxat, chi est coment'e fogu, chi dispraxet meda 2. li est brujosa, no crujat sa ferida ch'iscaminadu l'at in su deretu (F.Murtinu) Etymon srd. Translations French brûlant English burning Spanish quemante Italian bruciante German brennend.
brusiógnu, brusiónzu , nm Definition su abbruxare is cosas, sa malesa, mescamente illimpiandho su logu po dhu amparare de is fogos de s'istade Synonyms e antonyms abbruxamentu, brujadura Etymon srd. Translations French brûlement English burning Spanish quema, incendio Italian bruciaménto German Brennen.
brústa , nf Definition su crabone candho est allutu Synonyms e antonyms bràgia, rosada, tzidha, tzipa 1 Etymon itl. brusta Translations French braisette English burning charcoal Spanish carbonilla, cisco Italian carbonèlla accésa German glühende Kohle.
combustiòne, combustiòni , nf Definition su abbruxamentu chi faent unas cantu cosas o materiales Synonyms e antonyms brujadura, brusiamentu Translations French combustion English burning Spanish combustión Italian combustióne German Verbrennung.
síde , nm: sidi, sidis, sídiu, sidu, siri, síriu 2, siti, sitis, sítiu Definition bisóngiu o disígiu de bufare, nau de gente, matedu e animales chi dhis fartat s'abba; in cobertantza, disígiu o bisóngiu mannu de calecuna cosa Idioms csn: batire, intrare, bestire o pònnere sidi = fai bènniri bisóngiu de bufai, fai sidi; bènnere sidi = bènniri ganas de bufai; rucrare su sidi = catzare, passare, bogai, bogaisindi, tòdhere su sidi; fai sidi = pònnere o batire sidi; cassidu, cotu, tzegu, mortu, de sidi = sidiu meda meda; ispiolandhe, alluscau de su sídiu = tzegu de su sidi; patire sidi (nau de erbas e matas) = sunfriri pro mancamentu de àcua Sentences ti at batidu sidi sa calura ◊ cuss'abba no ndhe rucrat de sidi ◊ so mortu de sidu e no bi at abba! ◊ apo tentu sídiu e m'agis dadu a bufare ◊ custas àrbures sunt patindhe sidi ◊ sas piantas patint pro su sítiu de s'istiu ◊ sa sartitza bestit sídiu ◊ su sole li aiat missu unu sitis chi non resessiat a si catzare ◊ s'abba ndhe leit su side a totu sa zente (R.Sardella)◊ no as a mòrrere ne de side e nemmancu de fàmmene, ca dhue at cosighedha de papare (L.Mura) 2. fàmene e sídiu de giustesa ◊ chie bufat de cuss'abba at a tènnere torra sídiu ◊ cussu tenit sidi de dinai! Surnames and Proverbs prb: abba budhit farina e sidis mintet ira Etymon ltn. sitis Translations French soif, désir ardent English thirst, burning wish Spanish sed, ansia, deseo vehemente Italian séte, desidèrio ardènte German Durst, Begierde.
tènta 1 , nf Definition su tènnere, su abbruxare / èssere de bona, de mala t. = èssere linna bona, mala a tènnere Synonyms e antonyms alluta Sentences s'ispíridu suu totu a una tenta mi abbruxat e mi fait morri de amori ◊ fit unu trunchedhu de mala tenta Etymon srd. Translations French combustion English burning Spanish quema Italian combustióne German Verbrennung.