abbòe , avb Definizione parangau, incrubau a una bandha, coment'e orruendhondhe a una parte Sinonimi e contrari achibboe, achifilu, acorrimboe, calembru, imboe, ochirioe Etimo srd. Traduzioni Francese biais Inglese skew, oblique Spagnolo desequilibrado Italiano in posizióne o in mòdo squilibrati, sghémbo Tedesco unausgeglichen.

afrochedhàre 1 , vrb Sinonimi e contrari aciapuciae, aciarollai, improdhai, indrovigare Traduzioni Francese gâcher, travailler grossièrement Inglese to mess up Spagnolo chapucear Italiano lavorare in modo disordinato e confusionàrio Tedesco unordentlich arbeiten.

aggrucàre , vrb: aggrugare, aggrugari, aggurgare, agrugai, agrugari Definizione fàere passadas lestras, coment'e po bòlere bídere o fàere totugantu impresse impresse, chentza si tratènnere a dhu fàere bene; fintzes pònnere a grughe, atobiàresi a grughe (nau de camminos, istradas) Sinonimi e contrari atraessare, gruxai / navaciare Frasi sos corbos bolandhe aggrucant su chelu ◊ apo aggrucau totu su sartu ◊ sa chirca iscientífica at aggrugadu totu s'ispàtziu interplanetàriu cun astronaves e telescópios ◊ aggruco campos e badhes ◊ bi cheret ora petzi pro aggrucare chin s’iscopa cussa betedhe iscala! ◊ nois fimus aggrucandhe a inghíriu de sas cumbessias 2. debbadas chi mi aggrughe chirchendhe sos chi mancant dae domo! 3. pagos tzitzones furint aggrugados in sa forredha ◊ in coghina dhue aiat iscannos, botos e linna aggrugada Etimo its ad + cruc(u)lare Traduzioni Francese fouiller Inglese to scour Spagnolo despacharse, chapucear Italiano perlustrare, fare un lavóro in mòdo sbrigativo Tedesco durchsuchen, eine schleunige Arbeit machen.

alloredhài , vrb rfl Definizione bestire a s'abbunzina, a improdhu Etimo srd. Traduzioni Francese se fringuer, se nipper Inglese to dress up slovenly Spagnolo vestirse mal Italiano vestirsi in mòdo pòco elegante Tedesco sich schlecht anziehen.

ammascarài , vrb Definizione imbrutare de mascara, de tzintziedhu; arrennegare meda, fàere niedhu o pèrdere sa bisura po s'arrennegu: nau de su tempus, isconciare, fàere tempus malu Sinonimi e contrari intentiedhare 2. si mi lassas ammascarai ti dh'ongu dèu, su tanti!…◊ dh'apu bia ammascarara…, fiat cosa de timi! ◊ candu si ammàscarat su mari, balla, gi est cosa de dhui acostai!… 3. chi mi bit ammascarau, bai ca su piciochedhu nc'istupat debressi! Etimo ctl. (en)mascarar Traduzioni Francese se farder outrageusement Inglese to soil oneself, to make up in an overdone way (oneself) Spagnolo repintarse, enfadarse mucho Italiano imbrattarsi, truccarsi in mòdo esagerato Tedesco sich übermäßig schminken.

apióta , avb: apiotu Definizione a piotu, a s'apiotu, manera de andhare mautu mautu, abbellu abbellu de no si giare a intèndhere Frasi apiotu apiotu is duendas sunt essias ◊ sos duos pisedhos si l'ispiseint a s'apiotu ◊ sa mama ch'esseit a s'apiotu pro no ndhe ischidare sa pitzinna Traduzioni Francese en tapinois Inglese squatting Spagnolo con sigilo Italiano quatto, in mòdo circospètto Tedesco sacht, umsichtig.

béssu , nm: ésciu, versu 1 Definizione manera, foedhandho de su fàere una cosa Sinonimi e contrari betu, getu, manera, zenia ésciu, éssu, versu 1, vessu Modi di dire csn: bènnere a bessu = bènnere a betu, èssere possíbbile, andhare bene; a bessu de… = cufromma a… Frasi nudha li curriat a bessu giustu ◊ abbertos a bessu giustu sunt balcones e giannas (P.Mossa)◊ as tratadu sas cosas a bessu tou ◊ sulcos a bessos dortos tue curregias! ◊ bido zente in su fossone tundhu benne a sa muda e pianghendhe a bessu de sas rogassiones in su mundhu (P.Casu) 2. no benit a bessu tantu disastru: mancu chi che apat passadu ura mala!(Grolle) Etimo itl. Traduzioni Francese habitude, manière Inglese habit Spagnolo costumbre, hábito Italiano vézzo, mòdo Tedesco Gewohnheit, Art.

comentesisíat , avb: cumentisisiat Definizione de una manera chi no faet a dhu nàrrere, male meda de salude o de poberesa, in poberesa meda; in cale sisiat manera (fintzes cng. cun chi) Sinonimi e contrari comentecasiat Frasi est ca semus comentesisiat, sinono za bi fimus andhados nois puru a sa festa! 2. bi cheret chi sonent sos cannones sas allegrias de sa libbertade? Ma comentesisiat su pópulu oprimidu ndhe ischidade! Etimo srd. Traduzioni Francese d'une très mauvaise manière Inglese no matter (how) Spagnolo de forma mala Italiano in pèssimo mòdo, in una condizióne purchè sia Tedesco recht und schlecht.

costagòsta , avb Definizione manera de andhare in paris in logu chi faet a costera; manera de foedhare chentza arrespòndhere a tonu giustu po no bòllere arrespòndhere a sa pregonta Sinonimi e contrari palabala Frasi che so essidu costagosta chirchendhe sa robba ◊ sas istradas in logu de monte las faghent colare costagosta finas a che assuprire a subra 2. arguai a los tocare, ca che essint palabala costagosta! ◊ candho li apo chircadu su dépidu che est essidu costagosta Etimo srd. Traduzioni Francese évasivement Inglese evasively Spagnolo de forma evasiva Italiano in mòdo evasivo, evasivaménte Tedesco ausweichend.

módu , nm: motu Definizione su comente si faet o acontesset una cosa; nau de is verbos, est unu piessignu chi inditat si s'atzione est reale, solu possíbbile, dipendhenthe de un'àtera o cumandhada (is modos definios faent custu cun is desinéntzias personales; is modos indefinios inditant s'atzione chentza precisare sa persona e no precisant bene mancu su tempus) Sinonimi e contrari manera Modi di dire csn: si fit a m. de… = si faghiat a…, si fut possíbbili a…; pònniri m. = regulare, zúghere o fàghere a régula; fàghere a m. de…, in m. chi…= fai a manera de…, fai su possíbbili po…, po chi… Frasi arratza de modos chi tenides faghindhe sa cosa!… 2. si fit a modu de ti ndhe furare andhao ventureri in terra anzena! ◊ eus a fai in modu de dh'acuntentai ◊ inforrat su pani totu debressi in modu chi su forru s'iscidrit su prus pagu possíbbili Etimo itl. Traduzioni Francese façon Inglese manner Spagnolo manera Italiano mòdo Tedesco Art, Weise.

«« Cerca di nuovo