achitài , vrb Definizione giogandho a biliardu, cumenciare su giogu, tirare su primu cropu Traduzioni Francese donner l'acquit Inglese to lead off Spagnolo abrir el juego Italiano acchitare Tedesco den Ball aussetzen.

achizàre , vrb Definizione su cambiare bisura, de face, coment'e inchietandhosi o intristandhosi Sinonimi e contrari acristai, inchigiare, inchizire, incilliri, increstare, ingrispire Etimo srd. Traduzioni Francese froncer les sourcils Inglese to frown Spagnolo fruncir el ceño, contrariarse Italiano accigliarsi Tedesco die Stirn runzeln.

achizolàre , vrb Definizione pònnere in su chizolu, in calecunu cugigone Sinonimi e contrari achizonare, acuzonare, angronare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Etimo srd. Traduzioni Francese rencogner Inglese to put in a corner Spagnolo arrinconar Italiano incantucciare Tedesco in Winkeln stöbern, sich in eine Ecke verkriechen.

achizonàre , vrb Definizione cuare, pònnere, istare in d-unu cuzone, a una bandha Sinonimi e contrari acantonai, achizolare, acuzonare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Etimo srd. Traduzioni Francese rencogner Inglese to put in a corner Spagnolo arrinconar Italiano rincantucciare Tedesco in eine Ecke stellen, drängen.

aciannitài , vrb: agiannitai, arxanitai, assannitai, axannitae, axinitai, azanitare, azannidare, azannitai, azannitare, giannitai Definizione su apedhare de is canes candho pesant sa fera, s'apédhida a tzichírriu chi faent is canes tzerriandho su mere ca no arrennescent a sighire e aciapare su sirbone o àteru animale, prus che àteru si est piticu, o fintzes po dhu sinnalare; nau de gente, su si allegrare meda de calecuna cosa Sinonimi e contrari gannitare, giannire, tzannidare Frasi su cane fuit azannidandhe unu cunillu ◊ is canis funt arxanitendi, si bit ca ant agatau sa fera! 2. abarrant a ingíriu de su foghidoni, papendu e bufendu, agiannitendi comenti faint is margianis Terminologia scientifica bga Etimo srd. Traduzioni Francese aboyer Inglese to bark Spagnolo ladrar Italiano scagnare Tedesco anschlagen.

aciapài , vrb: aciapare, aciopare, atzapai, atzapare, ciapai Definizione agatare de cumbinatzione o cricandho; pigare, aferrare calecuna cosa cun is manos o àteru, nau fintzes in su sensu de furare, de ingòllere maladia o àteru / pps. aciapadu, aciàpidu / aciapai ccn. mali = collire maladia Sinonimi e contrari abbigiare, acatare, aciocai, apaciapai, cassai, furai, tènnere / abbrancai, acafai, afarrancae, aferrai, aggafai, aggarrai, agguantai, collire | ctr. iscapare, lassai Frasi l'ant aciapadu rutu in su ludu ◊ chie chircat aciapat ◊ crediant de atzapare su locu serrau ◊ su tempus colat e nos atzapamus diversos ◊ candho leadu s'at sa mascaríglia mi so aciàpidu cun muzere mia! ◊ betzu e débbile, n'at atzapatu sa morte ◊ aciopeit su frade bochindhe fogu ◊ ómines e féminas si chircant, s'aciopant, si leant e si lassant 2. aciapa su gatu ca ndi at furau s'arrocali! ◊ passendi in sa porta ndi at aciapau sa fatura Etimo itl. Traduzioni Francese attraper Inglese to catch Spagnolo coger, agarrar Italiano acchiappare Tedesco fangen.

aciapinài , vrb: ciapinare Definizione fàere is cosas a improdhu, male Sinonimi e contrari aciapuciae, aciarollai, afioncai, allarodhai, inciaputzare Etimo itl.t acciapinare Traduzioni Francese bâcler Inglese to bungle Spagnolo chapucear Italiano abborracciare Tedesco pfuschen.

aciapitài , vrb: ciapitai Definizione fàere is passighedhos de su ballu Sinonimi e contrari atzopitai, istripitare, sciampitai Etimo srd. Traduzioni Francese sautiller Inglese to hop about Spagnolo hacer los pasos del baile sardo Italiano salterellare Tedesco Tanzschritte, sprünge machen.

aciapuài , vrb: aciapulai, aciapulare, assapuai, assapulai, assapulare, atapulare, atzapiai, atzapuai, atzapulae, atzapulai, atzapulare, tapulare*, tzapulai Definizione betare o cosire tzàpulos a unu bestimentu, a unu trastu (o fintzes pònnere impastu a tretos in is muros); betare, imbolare, iscúdere a cropu, a istràmpidu, pigare a iscutuladas Sinonimi e contrari ammeditzare, apuntroxai, ataparatare, atrapuedhai, atrapulai, cosinzare, tzapugnire / addrobbulare, atapai 1, betae, fuliai, isciúdere, rúchere / assachitai Frasi is istimentos furint istampaos e atzapulaos ◊ si depiat acuntentai de is pantalonis de fustànniu atzapulaus in genugus ◊ ist cosindho e atzapulandho ◊ torrastis a domu timendi ca estis iscurriau is cracionis (e mamma dhus depèt aciapulai)◊ is istimentos istampaos dhos atzapulànt 2. atzàpulant carchi canterile, túnicant su locu 3. at assapulau su telèfunu chena arrespundi, de cantu fut arrennegau ◊ e totu gherra gherra nchi dh'intrant a s'aruta e dh'atzàpuant a terra (S.Baldino)◊ proit e s'istracia si atzàpulat a sa fentana ◊ nd'istudant su fogu atzapulendi sa fraca cun cambus de modhitzi ◊ issos no ant intesu s'atapulare de su coro meu ◊ càstia chini est aciapuendi a sa porta!◊ dhas at atzapuladas atesu ◊ sa pedhi nchi dh'apu atzapiada ca no balliat a logu ◊ si funt ispassiaus contendi totu su chi ant aciapuau apari in cià vira de issus Etimo srd. Traduzioni Francese rapiécier Inglese to patch Spagnolo remendar Italiano rattoppare Tedesco flicken.

aciapuciàe , vrb: aciaputzai, aciaputzare, ciaputzai* Definizione fàere su triballu o is cosas male, a improdhu Sinonimi e contrari abbaunzare, aciarollai, acoredhai, afioncai, afrochedhare 1, allarodhai, cianfainare, improdhai, inciapugliare, indrovigare Traduzioni Francese bâcler Inglese to bungle Spagnolo chapucear Italiano acciarpare Tedesco pfuschen.

aciarollài , vrb: acioredhai, aciorodhare, atzarodhai, atzoredhai, atzorodhai, atzorodhare, ciorodhai, tzarodhai Definizione nàrrere o fàere is cosas a improdhu, a s’afaiu, chentza órdine, chentza critériu, male Sinonimi e contrari aciapuciae, aciorobedhare, acoredhai, afioncai, allarodhai, impiastai, improdhai, inciapugliare, inciorodhare Frasi ite totu mi ses aciorodhendhe?! ◊ nerat, fostei, ita est atzarodhendi? ◊ abbas de funtanas anzenas mi ant aciorodhadu su sentidu…◊ ma ita ses acioredhendi, ita t’est beniu a conca?!◊ cussas féminas mi ant atzoredhau un'iaxi de cosa ma no nci apu cumpréndiru nudha! 2. las leat a s'abbratzeta, las mintet a buteghinu e si faghent che porchedhas de su totu atzarodhadas Etimo srd. Traduzioni Francese bâcler, ramasser pêle-mêle Inglese to bungle Spagnolo chapucear Italiano acciarpare Tedesco pfuschen.

aciarxài , vrb: atalzare, atarjare, atarzare, atzagliare, atzargiai, atzargiare, atzarxai Definizione si narat po abbrigare s'atza de una ferramenta ifridandhodha tandho a cropu frigandhodhi su serile o ponendhodha in s'abba, ca dh'intostat e afortit; aconciare sa ferramenta bogandhodhi sa punta o aciunghendhodhi unu bículu de ferru; nau de unu, torrare in fortzas, torrare bellos Sinonimi e contrari atemperai / assuergiai Frasi de cantas issàbbulas at atzagliatu mastr'Antoni, custa est sa mentzus! ◊ Pera bollet a dhi atzargiare unu marrone 2. cussa fiudedha s'est aciarxada Traduzioni Francese aciérer, tailler, tremper Inglese to steel Spagnolo acerar Italiano acciaiare, temperare Tedesco stählen, härten.

aciaulài , vrb: atzabai, atzaulai, atzulai, ciaulai, saulai, tzabai Definizione apedhare, comente faent is canes; nau in cobertantza, istare naendho, abboghinandho, a murrúngiu cun ccn. Sinonimi e contrari alloroscare, apedhae, atocare, baulai, imbauai, inciauai Frasi ant atzabau is canis candu nci seus essius ◊ cani chi aciàulat no móssiat ◊ su cani nostu atzabat a is istràngius ◊ candu s'est presentau cudh'istràngiu is canis no ant atzulau comenti atzulànt a is àterus Etimo srd. Traduzioni Francese aboyer Inglese to bark Spagnolo ladrar, aullar Italiano abbaiare Tedesco bellen.

acicài, acicàre , vrb: antzicai, assicai, assicare, assicari, atzicai, atzicare Definizione pigare assíchidu, tènnere o fàere assuconu Sinonimi e contrari aliventare, apramare, asciuconare, asciustrare, apundhorare, aterrighinare, arviai, ilgirare, ispramai, isprauriri, istrementire, isturdinare Modi di dire csn: a. de o po ccn. cosa; acicaisí a morti = meda, de ndhe mòrrere; èssiri nàsciu atzicau = si narat de chie est sempre atontadu, sempre pessendhe a crabas Frasi dhus connòsciu bèni, ita genti funt, ma no tocat a si ndi atzicai! ◊ mi ndi seu assicau! ◊ dòngiu cropus a sa gàbbia po ndi dha fai assicari e po dh'atrudiri, a sa papagalledha ◊ iscieis ca si ndi podit antzicai, candu est dormida?! 2. torret su sàmbene a chie est assicau! Etimo srd. Traduzioni Francese effrayer Inglese to frighten Spagnolo asustar Italiano spaventare Tedesco erschrecken.

acimbellài , vrb rfl Definizione istare in pentzamentu e fintzes su si pigare dispraxere po calecunu bisóngiu o dificurtade, portare cimbellas in conca Sinonimi e contrari apinnicare, apistichinzare assudhire, insudhire Frasi fut totu acimbellau chi no agatàt genti a donai su sànguini, ca depint operai a sa mulleri ◊ no t'acimbellis po sa cosa de pagai: prega po sa saludi! ◊ immoi ca iscís chi est arribbendi acabbadha de ti acimbellai! Etimo srd. Traduzioni Francese se préoccuper Inglese to be worried Spagnolo preocuparse Italiano preoccuparsi Tedesco besorgt sein.

acinnài 1, acinnàre , vrb: atzinnare, tzinnare Definizione fàere a acinnos, cun is ogos o fintzes cun sa manu o sa conca, po bòllere nàrrere o fàere a cumprèndhere calecuna cosa; fintzes fàere una móvia coment'e po bòllere fàere calecuna cosa, o cumenciare a foedhare Sinonimi e contrari ammiare, atzinnire / schichiai Frasi mi at acinnau cun is manus a benni 2. babbu mi at acinnau una sparuara ◊ pentza ca su saludu mi dh'at feti acinnau! ◊ ndi dh'apu acinnau dèu de sa cosa chi m'iast nau tui Etimo itl. Traduzioni Francese faire signe Inglese to make signs Spagnolo hacer señas Italiano accennare, far cénni Tedesco winken.

acioàe, acioài , vrb: aciuai, tzoare 1 Definizione pònnere is ciòs, pònnere is ciòs ferrandho is animales, o a su fundhu de is crapitas Sinonimi e contrari aciolai, atacitai, imbullitare, intzoare Etimo srd. Traduzioni Francese clouer Inglese to nail Spagnolo clavar Italiano inchiodare, chiodare Tedesco benageln, beschlagen.

acioàre , vrb: cioare, tzoare Definizione sa boghe chi faet su procu Sinonimi e contrari crochidare, intzuai, tzuinai, tzuniari Terminologia scientifica bga Etimo srd. Traduzioni Francese grogner Inglese to grunt Spagnolo gruñir Italiano grugnire Tedesco grunzen.

aciocài, aciocàre, aciocàri , vrb: agiocai Definizione pigare a cropos, pigare a briga, a befa, giare una briga; arregòllere a unu logu, aciapare o agatare a unu faendho dannu o furandho, o fuindho; acudire, lòmpere, ammuntonare, chistire impare, pinnigare pigandho totu o cosa meda Sinonimi e contrari abbanzare, atripai, isciúdere, magiare, surrai / certai / acafai, aciapai, aggafai, assacarrare, adobiai, cassai, collire, tènnere, tenturai Modi di dire csn: a. sa terra acanta a sa matixedha = collire o afranzare sa terra a su prantone; a. a fuiri, a cúrriri = illoràresi a fuire, a cúrrere Frasi s'iscocu su ladroni tochendimí is crabitas nci dh'aciocu su cani! 2. candu ndi aciocàst unu muntoni de cosa, de cuss'ortu, ciai fusta cuntenta! ◊ soi aciocandu ladàmini ◊ aciocamindi cussu libbru! ◊ cuss'orruga aciocàt s'abba de totu sa bidha e si fut fata a unu frúmini ◊ sa genti aciocat prus a innòi chi no a crésia ◊ comente at apertu su portale, sa gente si est aciocada a pratza (I.Patta)◊ a s'umbra is pipius aciocànt e giogànt impare ◊ a bortas is féminas si aciocant a piscinai 3. iant inténdiu una fémina aciochendu su pobidhu po mòri de un'atra fémina ◊ dh'ant aciocau canis arrabiaus ◊ ant aciocau is ladronis furendi 4. ant aciocau a cúrriri Etimo spn. achocar Traduzioni Francese malmener, capturer, entasser Inglese to beat up, to heap, to capture Spagnolo pegar, capturar, detener Italiano malmenare, catturare Tedesco mißhandeln, gefangennehmen.

aciociài , vrb Definizione atripare, pigare a cropos, ma mescamente fàere a bregúngia, pigare a ccn. a briga cun malos foedhos Sinonimi e contrari abbanzare, addobbai, arropai, assurrare, atripai, carrubbare, briare, isciúdere, magiare, sussare / afrentai, aggraviai, ilzenzare, innorare Etimo srd. Traduzioni Francese insulter, outrager Inglese to insult Spagnolo insultar, maltratar Italiano svillaneggiare Tedesco anpöbeln.

«« Cerca di nuovo