bacànte , agt: bagante, baganti Definizione chi no est prenu, chi no est ocupau Sinonimi e contrari bódiu, isvacu, líchidu 1 / ibbàidu Modi di dire csn: èssere o istare in b. = in bóidu, coment'e apicadu, in tàntaris; lassare a ccn. in b. = ispetendhe in debbadas, chentza segurtade, chentza risposta; annada bagante = metzana, de incunza iscassa; conos bagantes = irfortzu de bombitare ma chentza catzare nudha Frasi su casu, faghindhe sas seadas, si ponet in sa pasta illadiada dassendhe bagante un'orizu a inghíriu ◊ est in bagante tra chelu e terra ◊ at postu s'iscala cun d-unu pede in bagante e ch'est rutu 2. che as pérdiu su primu ammorau, su segundhu, e si che perdes custu puru che abbarras in bagante! Cognomi e Proverbi prb: chini iscioberat tanti ci arruit in baganti Etimo ltn. vacante Traduzioni Francese vacant, vide Inglese empty Spagnolo vacante Italiano vacante, vàcuo Tedesco frei, leer.

baldàna , nf: bardana 2 Definizione tretu de muru; fintzes buidu o tretu buidu inter duos muros Sinonimi e contrari ala, parte / bódiu, imbaga 3. de su chi apo imparadu mi ndh'at restadu una bardana in conca Traduzioni Francese vide Inglese interspace Spagnolo intersticio Italiano intercapèdine Tedesco Zwischenraum.

bódiu , agt, nm: bóidu, bóitu, búdiu, buidu, búidu, búitu, búriu, vóidu Definizione nau de istrégiu, chi est chentza nudha aintru; fràigu piticu po dhue pònnere cosa, tretu, logu chentza nudha / erba búdia = Avena sterilis Sinonimi e contrari bacante, isvacu, líchidu 1, sbuidu, tufudu / tuva, vasiu | ctr. prenu Modi di dire csn: fàghere unu bóidu = istuvonai; pònnere su pè in bóidu = pònnere su pede in bacante; fàghere in bóidu = circai una cosa e no dh'agatai, picai pro debbadas Frasi apu agatau cust'ampudha, prena: is atras funt buidas ◊ sa cícara de s'àcua est búida 2. sos porcos los ponent in su boidedhu 3. su tiru mi at fatu bóidu ◊ est rutu in bóidu ◊ no bi apat unu momentu de bóidu in sa vida bostra! ◊ pone cosa suta ca si segat corpendhe in bóidu! Cognomi e Proverbi prb: sacu bódiu no istat ritzu Etimo ltn. vocitus Traduzioni Francese vide Inglese empty (space) Spagnolo vacío Italiano vuòto, vano Tedesco leer, Raum.

caúdu , nm, agt Definizione buidu de una mata; chi est buidu / una dente cauda = dente mantzada, buida, tuvuda, guasta; monte caudu, élighe cauda = chi dhue at buidos mannos, grutas Sinonimi e contrari bódiu, tuva / cafudu, tufudu | ctr. pienu 2. in domo de tiu Sanna bidei sos fizos manighendhe a caudu, a mossos mannos ◊ su tempus impressadu manighendhe a caudu colat deretu ◊ a caudu a caudu su tempus si mànigat a tie! Etimo ltn. cavus Traduzioni Francese creux, vide Inglese hollow Spagnolo hueco Italiano vuòto, incavato Tedesco leer, hohl.

ibboidàdu , pps Definizione de ibboidare Traduzioni Francese vidé Inglese emptied Spagnolo vaciado Italiano svuotato Tedesco entleert.

illibértu , agt Definizione chi est chentza o cun pagos impreos, chentza nudha, chentza impedimentos, líbberu Sinonimi e contrari iltóigu, irgaitzu | ctr. impiciadu, impreadu Frasi Bustianu si fut ammungiau a fàere cosas de pagu umpériu, po tènnere sa mente illiberta de a cussos pentzamentos (Deidda-Saderi)◊ is cuadheris cricant de si pònnere a méngius manera po agatare su giassu prus illibertu in sa cursa Etimo srd. Traduzioni Francese vide, dégagé Inglese clear Spagnolo desocupado, libre Italiano sgómbro Tedesco leer, frei.

líchidu 1 , agt: líticu Definizione nau de istrégiu o de logu inue faet a pònnere cosa, chi no dhue at nudha, fintzes chi est netu, límpiu; nau de unu mezu de trasportu, chi no portat càrrigu, nau de una terra, chi no dhue ant semenau o prantau nudha Sinonimi e contrari bódiu, isvacu, scàrrigu, vasiu | ctr. càrrigu, prenu Modi di dire csn: andhare, vènnere a manos líticas = a manos iscutas, chentza leare nudha; pesu l. = netu Frasi in carrela colaiat unu pedidore cun sa bértula líchida ◊ sas tassas no istant mai prenas e ne mai líticas ◊ s'istàntzia est líchida ca ndhe amus bogadu totu pro illatare ◊ si aiat tremesatu de prenare sos istèglios líticos 2. ti ndhe ses ghiradu cun s'àinu líchidu: li podias barriare nessi linna? ◊ unu càmiu mannu cun pagos sacos de cosa est líchidu! ◊ ocannu amus lassadu s'ortu líchidu, gai pasat ca li faghet bene Etimo ltn. liquidus Traduzioni Francese vide Inglese empty, unloaded Spagnolo vacío, descargado Italiano vuòto, scàrico Tedesco leer.

sbuídu, sbúidu, sbuíu , agt: irbóidu Definizione chi est chentza nudha aintru; fràigu pitichedhu po dhue pònnere cosa / èssiri s. de brenti = chentza papare, famiu, a fiancos buidos Sinonimi e contrari bacante, bódiu, líchidu 1, tufudu, vasiu | ctr. prenu Cognomi e Proverbi prb: sa brenti prena no creit a sa brenti sbuida Etimo srd. Traduzioni Francese vide Inglese empty Spagnolo vacío Italiano vuòto Tedesco leer.

«« Cerca di nuovo