Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

frofoài, frofroài, frofrobài, frofrolài , vrb Definition si narat de sa moida chi faent s'abba e mescamente cosas cagiadas coendho candho ndhe faent essire coment’e bubburucas de vapore; in cobertantza, su istare a chistionedhu agiummai a iscúsiu / frofrobai cun sa fantasia = cúrrere cun s'immazinassione, cun su pessamentu Synonyms e antonyms abbrubudhai, chischisiai, ischigliare, ischiglionare, iscusietare, mamughiare, pispisai, sbrufare, sbrufulai, strichidhai Sentences s'àcua est frofroendu 2. su dotori iat aprapau su pipiu frofrobendu fuedhus chi nisciunus cumprendiat ◊ ita seis frofrobendu asuta asuta: no fiaus de acórdiu cantu si depia giai? 3. dhis frofrobàt sa fantasia sena de riparu ◊ is arregordus frofrolant e ndi essint de is perevundus de sa memória Translations French chuchoter, grommeler English to talk in a low voice, to moan, to whisper Spanish cuchichear, refunfuñar Italian bisbigliare, parlottare, mugugnare German murmeln.

graríre , vrb Definition betare o fàere gràrios Synonyms e antonyms grariare / iscreulare Etymon srd. Translations French vagir, pleurnicher English to moan Spanish dar vagidos, lloriquear Italian vagire, frignare German wimmern.

intzúnchidu, intzúnchiu , nm Definition genia de boghe chi si faet fintzes a buca serrada coment'e chesciandhosi de unu dolore Synonyms e antonyms ciúnchiu, túnchiu, tzurrúnchiu Sentences de sa domu ndi arribbàt unu prantu a singurtus e a intzúnchidus ◊ est tota sa noti a intzúnchius ca dh'increscit s'iscraxu, po sa satzarura chi at fatu Etymon srd. Translations French gémissement English moan Spanish lamento Italian laménto German Klage.

isclamài, isclamàre , vrb: iscramare, iscramiare, isgramare, scramai Definition foedhare, abboghinare cun boghe lastimosa coment'e de chie est pedindho agiudu, afrigiu disigiandho calecuna cosa o frastimandho; nàrrere sa cosa cun meravíglia, cun ispantu, coment'e ispantasiaos Synonyms e antonyms abbochinare, atzerriai, giaculare, iscramorai Sentences notas de focu mandho allutas ca su lúmene tou isclamo ◊ dae ora isgramas, pedendhe agiudos (M.Canu)◊ sos tuos ant a bènnere isgramendhe, pianghendhe e fatèndhedi su dolu ◊ sos mortos de dirgràscia iscramant mindhitas ◊ isgrama dae sa tumba, antzis pesadindhe e istròtzala, sa betadomos! ◊ est iscramandhe a Deus pro sos pecatos issoro ◊ a Deus meu mi so iscramadu ◊ s'ingurdu no at birgonza de su disunore e de chie isclamat no ndhe faghet contu! ◊ paret iscramanne dustítzia ◊ su chercu iscramat dai s'annixinu a bistrale fichida in su pojolu (G.Fiori) 2. sa ebreghe iscrammat ◊ depit iscrammiai fogu de totu is partis, oi, su serghestanu! Etymon ltn. exclamare Translations French invoquer English to invoke, to moan Spanish clamar, quejarse gritando Italian lamentarsi urlando, sospirando, invocare German sich beklagen, anflehen.

iscreulàre , vrb Definition su prànghere de su pipiedhu Synonyms e antonyms nitzulare Etymon srd. Translations French vagir English to moan Spanish dar vagidos Italian vagire German wimmern.

nitzulàre , vrb Definition istare coment'e pranghendho, unu pagu a murrúngiu, a lamentu, nau mescamente de pipios, ma fintzes de animales Synonyms e antonyms bemire, intzunchiai, tunchiare Sentences su batu, nitzulendhe totora, istirat s'anca pro si fàghere lollojare Etymon crsn. nizzulà Translations French pleurnicher English to moan Spanish lloriquear Italian gèmere del bambino, frignare German wimmern.

schiài, schibiài , vrb: ischeliare*, schiliai, schiulai, schiullai Definition fàere a boghe una genia de tzinchírriu, de súrbiu, de sonu acutzu; nau in cobertantza, istare a murrúngiu, a chèscia Synonyms e antonyms grariare, grarire, piulai, tichirriare / chesciai Sentences su schiliai de sa genti iat incarrerau s'intrada de su palàtziu ◊ schiliànt totus: pariat un'arrisixedhu ligeru e schinniu ◊ su procu schiat ◊ ma càstia cust'origa: mi parit de intendi animalis schiendi! ◊ sa papagalledha est sempri schiulendi ◊ is marabigas ant cumentzau a schiulai 2. custa bateria schiat candu est ispacendi sa currenti Translations French piailler, grincer, pleurnicher English to peep, to creek, to moan Spanish piar, chirriar, lloriquear Italian pigolare, garrire, strìdere, frignare German piepen, kreischen, wimmern.

téju , nm: teu, tezu Definition prantu istremau po una persona morta; fintzes genia de lamentu chi paret no acabbet prus, a ifadu; in carrasegare, prantu e càntigu po Zorziganneta (su mamutzone chi bogant in giru) Synonyms e antonyms atítidu, rea Sentences sas feras pro sa sarda disastrura faghent su teu a s'úrulu mortale ◊ a pilu isoltu comintzat su teu a úrulu, porosu, isconsoladu (P.Casu)◊ candho fint remunidos a fiotu ant fatu su teu pro su mortu ◊ po prangi is binti mortus, in dónnia domu si fut pesau su teu 2. sas ranas intro de sas tuedhas de su ribu sont pesandhe unu teju Scientific Terminology sntz Etymon ltn. taedium Translations French complainte funèbre English grief, funeral moan Spanish canto fúnebre Italian compianto, laménto fùnebre German Trauerklage.