Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

disampàru , nm Definition mancàntzia o farta de amparu, de contivígiu Synonyms e antonyms abbandhonu, descuidu, scabudu | ctr. amparu Sentences nosus seus cudhus calaus in su duamila, casi in s'erari de su roncali, esémpiu de disapegu e disamparu Etymon spn. Translations French abandon English abandonment Spanish desamparo Italian abbandóno German böswilliges Verlassen.

disangrenàre , vrb Definition leare, bogare o pèrdere su sàmbene Synonyms e antonyms assangrare, dissambenare Translations French perdre tout son sang English to bleed Spanish desangrar Italian dissanguare German Blut entziehen, abzapfen.

disanía , nf Definition iscórriu mannu e malu inter is personas Synonyms e antonyms arrealia, disamistade, inimigànscia / desacatu, destrossa, disastru / dischíssiu, machiore / ttrs. mancantumu Idioms csn: fàghere una cosa a d. = distrúere totu; leare a unu a d. = bòlliri mali, ghetai ódiu a unu Sentences lassade sa gherra e menzus cantade: o a disania cherides istare? ◊ cherfat su chelu chi, pro fuire tale disania, nascat benignu un'àteru Messia a cojuare paghe chin amore (G.A.Salis)◊ beru, sa terra est totu in disania, dilúvios de sàmbene e de fogu minetant morte a dogni ànima bia! (Piga)◊ no ti mi apas leadu a disania! 2. compare, corvos in sa figu b'ada chi bos la sunt fatendhe a disania: ma si sa figu fit istada mia, su corvu mortu, sa figu segada! ◊ pro dispetu li ant fatu sa binza a disania Translations French désaccord, inimitié English enmity, disagreement, insany Spanish contraste, enemistad Italian dissapóre, inimicìzia, insània German Feindheit, Torheit.

disanimài, disanimàre desanimài

disaócu desógu

disaogàe, disaogài, disaogàre desogài

disaógu desógu

disapagnàu , agt Definition nau de cosa chi si disígiat o chi si pedit, chi est fata in debbadas, no lograt s'intentu, chi nemos at acuntentau Synonyms e antonyms | ctr. apagnau, saltifatu Sentences terra, nuraxi isbuidu de su tempus, figu morisca de sa soledadi, fumu grisu de una pregadoria disapagnada (F.Carlini). Translations French insatisfait English unfulfilled Spanish que no se puede satisfacer, realizar Italian inesaudito German unerhört.

disapegài , vrb Definition pèrdere s'amore, s'istima po ccn. o calecuna cosa Synonyms e antonyms disamorai, ispitzigare Translations French se désaffectionner English to lose one's enthusiasm Spanish desapegarse Italian disaffezionarsi German die Zuneigung verlieren.

disapégu , nm Definition mancàntzia de apegu, de amore, de istima, de atacamentu a unu o a calecuna cosa Synonyms e antonyms disamore, disistima Sentences nosus seus cudhus calaus in su duamila, casi in s'erari de su roncali, esémpiu de disapegu e disamparu Translations French manque d'amour English disaffection, indifference Spanish desapego Italian disamóre, disaffezióne, distacco German Abneigung.

disapiadàu , agt: disapiedadu, disapietatu Definition chi est chentza piedade nudha, chi no sentit làstima peruna Synonyms e antonyms bàrbaru, diru, incaniadu, iscanidu, isferitzadu, isfidigadu, lunzinu, malincorante | ctr. corimodhe, piedosu Sentences goi disapietatu ses, chi los faches che fratacasu?! Etymon srd. Translations French cruel English cruel Spanish despiadado, cruel Italian crudèle, spietato German grausam.

disapiàdu , agt Synonyms e antonyms iscussentidu, labadu Translations French insensé English senseless Spanish insensato Italian insensato German unsinnig.

disapiedàdu disapiadàu

disapiedósu , agt Definition chi no tenet piedade, no sentit làstima Synonyms e antonyms disapiadau | ctr. caridadosu, cumpassivu, piadosu Translations French insensible English merciless Spanish despiadado Italian impietóso German mitleidslos.

disapietàtu disapiadàu

disaprensionài, disaprensionàre , vrb Synonyms e antonyms discrèiri, iscrèdere Etymon srd. Translations French détromper English to disillusion Spanish desengañar Italian disingannare German enttäuschen.

disaprensiòne, disaprensiòni , nf Synonyms e antonyms disillusione Etymon itl. disapprensione Translations French désillusion English disillusionment Spanish desengaño Italian disinganno German Enttäuschung.

disarcàdu , pps, agt Definition de disarcare; chi at pérdiu is àrchidos: si narat de chie, po maladia, disgràtzia o àteru, at pérdiu su briu, is fortzas, s’isperàntzia Synonyms e antonyms isarcadu.

disarcàre , vrb Definition pèrdere o leare is àrchidos, is fortzas, siat de sa carena e siat de s'ànimu Synonyms e antonyms arrèndhere, isarcare.

disargàre , vrb Definition pinnigare s'àliga de su logu, illimpiare Synonyms e antonyms innetiare, isaligare, mundai Sentences sa die fit a tribagliare in campagna, fatu de sa robba, o tzapendhe, o disarghendhe e gai Etymon srd. Translations French monder, nettoyer English to clean Spanish limpiar Italian mondare, ripulire dall'immondézza German reinigen, putzen.