A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

annunnànti , avb Definition s'annu innanti, cust'annu passau.

Annunóu , nm Definition sa prima die de s'annu Translations French nouvel an, le jour de l'an, le premier de l'an English new year's day Spanish Año Nuevo Italian Capodanno German Neujahr.

annúnta , nf Definition sa cosa o su tanti chi si aciunghet a un'àtera Synonyms e antonyms aciunta, agianta, agiúnghida, agnanta, annànghida Etymon srd.

annuntíle , agt Definition chi si aciunghet, de aciúnghere, chi dhue est aciuntu / a./c. Sa vocale a. in sa limba sarda est sa vocale (totugantas) chi si aciunghet a úrtimu, a sa pausada de sa foedhada, candho si firmaus fintzes pagu pagu, un’idea, cun foedhos chi acabbant in cunsonante: es., andhat (in pausada: àndhada, custa cun muda a /d/ aprossimante de sa finale -t), est (in pausada: este/esti), ómines/óminis (in pausada: óminese/óminisi), ortos (in pausada: órtoso), foedhaus (in pausada: foedhàusu). S’iscritura est méngius chentza vocale a. (o pragagógica) ca a su foedhu no dhi mancat nudha po àere totu su matessi valore grammaticale e semànticu, e antzis a iscríere custa vocale deosi iat a fàere istrobbu. Un’àteru contu, e andhat bene, est si, in pausada, dha pronunciaus (ma si no est in pausada inderetura podeus ‘sartare’ fintzes sa cunsonante chi acabbat su foedhu e dhi podeus cambiare su sonu puru) Synonyms e antonyms aciuntu Etymon srd. Translations French additionnel, paragogique English additional, paragogical Spanish adicional, paragógico Italian aggiuntivo, paragògico German zusätzlich, epithetisch.

annúntu , pps, agt Definition de annúnghere Synonyms e antonyms aciuntu, annatu Sentences at annuntu duos bículos de fune s'unu a s'àteru.

annuntúra annantúra

annuntziadúra , nf Definition su annuntziare.

annuntziài, annuntziàre , vrb Definition portare o giare isceda, fàere ischire cosa Synonyms e antonyms notiare, prenuntziare Sentences s'iscràmiu de sa grue ti annúntziat su tempus de sas próghias de iberru (A.Mura)◊ unu cane a órulos paret chi annúntziet tristuras ◊ s'Arcàngelu fiat andau po annuntziai a Maria su mistériu de s’Incarnatzioni Translations French annoncer English to announce Spanish anunciar Italian annunziare German verkündigen.

annúntziu, annúntzu , nm: núnciu Definition cosa chi si giaet a ischire innanti, cun tempus, su giare a ischire una nova Synonyms e antonyms avisu, nova, sceda Sentences camminànt chini murrungendi, chini prexau po su fragu de mari chi fiat coment'e s’annúntziu de sa torrada (F.Carlini)◊ candho apedhant is canes totu paris, annuntzu malu est! (I.Patta) Translations French annonce English announcement Spanish anuncio, aviso Italian annùnzio German Mitteilung.

annuoràre , vrb Definition prnl, cumprèndhere ue unu si agatat, su si acatare de su logu in su sensu de cumprèndhere a cale bandha est o est andhandho, nau fintzes in su sensu de cumprèndhere su chi est faendho o depet fàere Synonyms e antonyms orizontai Sentences inoghe deo no mi so annuorendhe, no isco inue semus! (G.Molinu)◊ in mesu de custu buscu no resesso a mi annuorare 2. no resesso a mi annuorare in custu faghe e fílchina (G.Canu).

annuosàe , vrb Definition ingrussare is annoigadòrgios de sa carena coment'e efetu de maladia.

annuosaméntu , nm Definition ufradura a is annoigadòrgios Scientific Terminology mld.

annuósu , agt: nuosu* Definition chi portat nodos, chi est totu nodos (nau mescamente de linna, de erba) Synonyms e antonyms nodosu, nudorosu | ctr. nébidu Sentences chi ti at mussiau su scraponi piga s'erba annuosa ca ti fait bèni! Translations French noueux English knotted Spanish nudoso Italian nodóso, nocchióso German knotig.

annuracàre , vrb: annurracare Definition fàere a nurra, a muridina, a muredha, a muntone (nau de pedra in terrenos araos); nau de gente, su si pònnere impare in medas Synonyms e antonyms ammuntonae, annurrare 2. sos pitzinnos si fint annuracaos Etymon srd.

annurilàre , vrb Definition intostare, nau de su pígiu de asuba de sa terra candho no est trebballada, o trebballada pagu Etymon srd.

annurracàre annuracàre

annurrài , vrb Definition fàere iscurosu, annuare Sentences arrennesciat a annurrai sa craresa prus luxenti ◊ su sudori at annurrau is nuis, incapas, e mi ant sodighiu faci a mari (G.P.Mura) 2. donamí cras una dí de bonantza sena de nuis annurradas! (G.Mura)◊ su celu est annurrau sentza de istedhus ◊ una nui de isturrus bolat asuta de is nuis annurradas ◊ de su celu annurrau calat cancunu istídhiu.

annurrài 1, annurràre , vrb Definition fàere a nurra, a muderina, a muntone: si narat fintzes de bestiàmene chi si ammuntonat meriandho Synonyms e antonyms ammuntonae, annurracare Sentences isse nch'est fitianu in sa cava annurranne sas pretas a cantos Etymon srd.

annurtilàu , agt Definition chi est essiu núrtile, míseru, ammiserau.

annuscàu , agt Definition nau de calesiògiat cosa, chi dhi andhat o tenet fragu bellu Synonyms e antonyms nuscosu, olorosu Translations French parfumé, odorant English perfumed, fragrant Spanish perfumado Italian profumato German duftend, parfümiert.