annossàta , agt Definition calidade chi si narat de Nostra Segnora, annuntziada (ca dhi est calau s'ànghelu a dhi giare sa nova): dhu ponent fintzes a númene. Synonyms e antonyms
annotàda , nf Definition su annotare, su castiare Synonyms e antonyms abbaidada, castiada Etymon srd. Translations French coup d'œil English glance Spanish mirada Italian guardata German Durchsicht.
annotadúra , nf Definition su annotare Etymon srd.
annotamàla , prep, cng Definition a su postu de…, a prus de Synonyms e antonyms antamas, bortze, imbecis Sentences annotamala de una, ndh'amus imballiadu duas de aguzas (G.Ruju) 2. isse est ispantosu: annotamala de la nàrrere comente est, sa cosa, la creschet! ◊ annotamala est essidu su nàrrere chi si ch'est fuidu Translations French au lieu de, en outre English instead, moreover Spanish en vezlugar de, además Italian invéce, inóltre German dagegen, außerdem.
annotàre , vrb Definition abbaidare e bíere sa cosa, giare atentzione, pònnere a notu / annotare pagu = no biri tanti bèni; annota!… = ma càstia!…, m'abbàida a bídere!…, it'arrore!: genia de nada de ispantu, de meravíglia Synonyms e antonyms abbadiai, abberguare, allutzare, apompiai, cadebai, castiai, isperare 1, labai, mirai / annoditare Sentences fit annotandhe a Maria ◊ fipo supra de un'ispéntumu artu annotendhe sa cane ◊ ti m'annotas che macu, che chi mai ti tates de mi bíere ◊ annotendhe so, ma cussa cosa inoghe no che l'agato ◊ annota chi tevet bènnere su sartu a mi leare sas misuras! 2. est rutu in su paris netu e s'at truncadu s'anca…, annota! Etymon ltn. *annotitare Translations French regarder, remarquer English to look Spanish mirar, observar Italian guardare, osservare German betrachten.
annótinu annódinu
annotitzài annoditàre
annótu , nm Definition sa capacidade de castiare; sa cosa deasi comente si arregodat, cosa chi s'iscriet po dh'arregodare; su chi unu paret castiandhodhu a cara; totugantu su chi si agatat, a distintu, de nàrrere asuba de calecuna cosa o chistione Synonyms e antonyms annoríciu / notu / aerada / asserva Idioms csn: connòschere a unu a s'a. = a s'aerada, a cara; tènniri a a. = marcare; èssere de a. = àere sa capatzidade de ammentare bene cosas bidas fintzas apustis de tempus meda Sentences deo, privu de s'annotu, cun làgrimas mi mantenzo (M.Murenu)◊ est cardulinu iscioberau cun annotu pagu innòi e pagu inní 2. sos chi perdent s'annotu e s'identidade primedotu perdent sa limba ◊ est dae meda chi no lu bido: ndh'apo pérdidu fintzas s'annotu ◊ solu sos canes ndhe lesint s'annotu ma si fuesint 3. s'annotu piús de importu tra totu su chi narat cust'iscritore est candho ponet a cunfrontu sos poetes a taulinu cun sos cantadores a bolu (P.Pillonca) Etymon srd. Translations French signe English view Spanish vista Italian vista German Augenblick.
annotzigàre , vrb Definition bídere, apubare Synonyms e antonyms annoditare Sentences arrémpio in sa pigada, annótzigo su pitu, chi mi che paret atesu, e bido a tie (C.Meridda)◊ annótzigat sa zente chi atraessat sa bia ◊ at annotzigadu chi su tostoine isprundhiat sa conca.
annóu , nm: annuu, nú Definition lobu istrintu de calecuna cosa (longa) cun is càbudos intraos a s’imbesse chi faet a acapiare; tretu prus grussu de calecuna cosa, coment'e chi siat fata a nodu Synonyms e antonyms nodu* Idioms csn: annou de su tzugu = is nuxis, sa nuge de su gúturu, grogòcia; annou de mata = zenia de nodu chi bi resurtat in sos truncos de àrbure comente sas naes che daent in mesu incarnadas; annou currente = zenia de prendhidura chi isorbet cun fatzilidade; erba de cent'annoos = erba istérria, una creze de erba totu nodos Sentences capassu ses a fai s'annuu a sa corbata? Translations French nœud English knot Spanish nudo, nuez de Adán Italian nòdo, pómo d'Adamo German Knoten, Adamsapfel.
annóu 1 , nm Definition su cambu chi essit nou apustis de sa pudadura, linna noa Synonyms e antonyms brione, brossa, bullone, froe, froedha, frua, inseurru, irbrossa, pigionatzu Sentences chi nues calcas ndhe acudant a ti porrire abbas pro chi rebbrotes chentu e chentu annoos! (G.Addis) Etymon srd.
annovàe, annovài, annovàri , vrb Definition saludare tzucandho o torrandho, giare o contare is novas Synonyms e antonyms saludae Sentences apustis de nos esse presentaos e annovaos, aus arrexonau ◊ is fémminas si ndi pesant e andant a annovari a Vitóriu torrau de sa gherra Etymon srd.
annovàre annoài 1
annòvas annòbas
annoxadórzu annodricadórju
annoxàdu , pps, agt Definition de annoxare; fatu a nodu, foedhandho de ossos, de carre.
annoxàre annoicàre
annoxàu , agt: annuxau Definition chi est tristu, chi s'at leau annógiu Synonyms e antonyms annozadu* / anneadu, annicadu, intristau, pirmatu | ctr. allegru Sentences est tristu e annuxau.
annozàdu , pps, agt: annugiau, annungiau, annuzadu Definition de annozare / a s'annuzada = patindho annógiu, annogiaos Synonyms e antonyms annoxau / anneadu, annicadu, intristau, pirmatu | ctr. allegru, pregiosu 2. fúrriat su pobidhu a domu e agatat sa mulleri annungiada ◊ prangendi!… de unu paghedhu de tempus ti biu totu annugiada 3. li colat in bijone ammentos de candho a s'annuzada tribbulaiat fatu su babbu Translations French triste, mélancolique English sad, melancholy Spanish triste Italian triste, malincònico German traurig, melancholisch.
annozàre , vrb: annugiai, annungiai, annuzare Definition su si pigare annozu, su si fàere tristu Synonyms e antonyms abbrodhiare, abbudhai, abbujare, abbuscinare, acasidhare, aconchedhare, annicare, atrafudhai, pirmare Sentences si burlo eo si annuzant e mi faghent sas ficas ◊ su pentzai ca una picioca in su mellus de bivi si nd'iat a èssi dépia andai dhi annugiàt su coru 2. che néula de maju si annuzat e iscrarit onzi die Etymon ctl. anujar Translations French se vexer, bouder English to resent, to sulk Spanish resentirse, picarse Italian risentirsi, imbronciarsi German sich beleidigt fühlen, schmollen.