A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

ànsciu , nm Synonyms e antonyms alenu, súbidu.

ànsia ànsa 2

ansiài , vrb: ansiare Definition provare ansa, sufrire s'ansa, istare in ansas Translations French s'affliger, se tourmenter English to afflict oneself, to be tormented Spanish afligirse Italian afflìggersi, tormentarsi German sich quälen.

ansianàe, ansianàre ancianàre

ansianidàde , nf: antzianidade, antzianidadi Definition su èssere antzianos, mannos, intraos in tempus Synonyms e antonyms becesa | ctr. giovunesa Scientific Terminology vda Translations French ancienneté English seniority Spanish ancianidad Italian anzianità German Alter.

ansiànu anciànu

ansiàre ansiài

ansídu , agt: assidu Definition chi tenet assa, chi est alluscau, cassidu de su sidi, chi est morindho de su sidi, de sa gana de bufare Synonyms e antonyms cansidu Sentences nois semus ranedhos de terra ansida in s'aera intemperiosa (G.Orgolesu)◊ s'undha límpida apo meledadu dae sa calura de s'istadiale ansida 2. su coro sou est assidu de veridade ◊ mi so agatada piús istraca de sa vida, piús assida ’e Deus (G.Correddu)◊ sa terra est assida de lentore Etymon srd. Translations French assoiffé English burnt by thirst Spanish sediento Italian arso dalla séte German trocken.

ansíle , nm: assaile, assile, essile, issile Definition gatagreste o cane de serra, genia de animaledhu pagu prus mannu de s'annaemele o bíurru, a pilu in colore de castàngia, in colore de aràngiu in su gúturu e in petorras, coa longa e grussa, pilosa: unu tempus in Sardigna si ndhe agataiat medas e como ch'est agiummai ispérdiu; papat sórighes, pigiones, bobbois, conillos: est badrau cun lei po no dh'ispèrdere deunudotu / èssere bàrriu che pedhe de assile = (nau de mata) càrriga meda de frutu, a pilimpedhe Synonyms e antonyms assíbile, bassili, cassí, grassíbile, ibbirru, ischirru, vrassívile Sentences che assiles, nois pisedhina lompiaimis a chimas de sa solzaga antiga Surnames and Proverbs smb: Assile Scientific Terminology anra, martes martes latinorum Etymon srdn. Translations French marte English marten Spanish marta Italian màrtora German Marder.

ansimía , nf: antzimia Definition càusa, neghe chi faet naschire unu male, princípiu de calecunu efetu (ma si narat fintzes po iscusa, arreghèscia)/ in s'a. de… = in arriscos de…, in perígulos de… Synonyms e antonyms insemia* Sentences custu fillu drogau est s'ansimia de sa morti mia! ◊ su chi eus papau fiat avariau e dh'eus acabbada cacendi, in s'antzimia de si agatai mortus.

ànsis àncis

ansúngia , nf: assugna, assúngia, assunza, sunza Definition pígiu grussu de grassu in bentre / comporare s'assunza dae su batu = comporare casu dae sos sórighes, circai una cosa a chini si dha papat Synonyms e antonyms àbile, alabare, ogiuseu, saginu Sentences un'assunza est fata de ozuseu ◊ sa fressura est fascada de assunza ◊ fit imbucànnesi su runzone ammuntadu de s'assunzighedha Scientific Terminology crn Etymon ltn. axungia Translations French lard English pork fat Spanish manteca, grasa Italian sugna German Schweinefett.

ansúra , nf: assura Definition mancamentu de abba, gana manna de bufare Synonyms e antonyms ansa, asciotura, asciutore, sicagna, sicoi, sicúmene Etymon ltn. arsura Translations French sécheresse, aridité English scorching heat Spanish sed, sequedad, aridez Italian arsura German Trockenheit.

ànta , nf Definition frucàgiu chi si ponet prantau, cambu mannu de linna cun is cambos prus piticos segaos de dhue pòdere apicare cosa; donniunu de is bàtoro puntales mannos prantaos de su telàrgiu; calesiògiat cosa chi ndhe podet aguantare un'àtera o chi dhi giaet fortza, agiudu; sumana de tempus, oru, parte Synonyms e antonyms antigoni, dule, furcarju, fústiga, iltatu, istante 1, preustinu / àntala, arrambu Idioms csn: a. de furru = sos antariles de sa buca de su furru; a s'a. de… (logu) = faci a…, a sa bandha de…; a. de àcua, de landiredhu, de nia = bírridu (e fintzas dellúbbiu) de abba, nue de ràndhine, de froca; a. de binza = sa cresura, su primu órdine de bide de sa binza; a. de bentone = sas coedhas de su bentone, is bullas; fàghere a. a unu, istare a s'a. de unu = fàghere àntala, fàghere s'ala a unu, fai is partesas a unu; àere unu in a., in s'a. = tènnere a calicunu a pavore; èssere a. de birbantes, de malefatores = chie los azuat Sentences prego chi torrent lieras sas antas chi apo connotu candho so naschidu: ma no torrant piús cudhas piantas chi su continentale at distruidu! (A.Casula)◊ eo creschei in mesu a milli antas de ílighes ◊ si sunt zirendhe a donzi anta ◊ si circant is antas in modu chi sa barraca siat bèni téssia de antas po dhi ponni su crabetoxu 2. a lu mantènnere bi cheret anta forte ◊ si sa fortza de sa natura est tanta, est delitu no dàreli assisténtzia, ma est dannu a li dare tota s'anta (P.Casu)◊ su síndhigu che at tiradu sos cossizeris totu a s'anta sua 3. s'anta de mesu, s'anta de foras de sa cortina de s'olia ◊ si at fatu un'acucadolzu in s'anta de su muru ◊ a sa posta, in anta de caminu, at isparadu a unu chi fit colendhe ◊ mancu in antas de rios bi at birdura ◊ po si cojai aspetaus chi nci passit cust'anta mala ◊ a s'anta de su campu de Otieri bi at terras bonas 4. circant de si cuai po fai passai s'anta de s'àcua ◊ fiant abetendu a passai s'anta de sa guerra 5. tocat a dh'indovinai s'antedha Etymon ltn. anta(e) Translations French soutien English support Spanish sostén, soporte Italian sostégno German Stütze.

ànta 1 , nf Synonyms e antonyms cabriolu Sentences fatémunnos su cosso de pedh'e anta! Scientific Terminology anra Etymon spn. anta Translations French daim English fallow deer Spanish gamo, damo Italian dàino German Damhirsch.

ànta 2 , prep, avb: ante Definition tempus prima, ma si narat fintzes in su sensu de logu Synonyms e antonyms ainnantis, ananti, anca 3, daennantis Idioms csn: anta de domo, ant'a sa domo = in dainanti de domo; ant'e Bore = anch'e Bore, in sa ’e Bore Sentences camino ancora un'aizu ante chi s'apiedet sa terra in su retzíremi pro s'eternidade! 2. sos nuraghes sunt cosas chi ant fraigadu sos Sardos mizas e mizas de annos ante Etymon ltn. ante.

antàbi , nf, nm: antali, entale Definition sa parte de s'arau chi si ponet in terra, su pei, sa chi portat s'abrada incasciada in s'incummentadolzu (sa punta): est sa parte chi intrandho in sa terra dha movet e bogat su surcu Synonyms e antonyms bentale, dentale*, gentali.

antagonísta , agt, nm Definition chi o chie faet fortza a su contràriu, andhat in contràriu Translations French antagonique, antagoniste English antagonist Spanish antagónico, antagonista Italian antagonìstico, antagonista German antagonistisch, Antagonist.

àntala , nf Definition fàghere à. = fai is partesas a unu Synonyms e antonyms anta.

antàle , nm, agt Definition sa parte de ananti de css. cosa, chi est ananti de ccn. cosa Translations French d'en face English in front of Spanish enfrente, delante Italian antistante German gegenüberstehend.