àschia , nf: àscia 2 (à-scia e à-sci-a) Definitzione su fusu de su carru; assaedhu, tacita o turnu de is serros, de cernera, de frontissa, de fircis e cosas deasi, su mascu de is grofales / úngiri s’àscia = dare un'ammustru, fàghere carchi regalu a ccn. pro ndhe àere carchi piaghere Sinònimos e contràrios fusu / assaedhu Frases s'orroda de suta de su mólinu portiat un'àschia de ferru chi artzàt a susu inue portiat s'àtera orroda ◊ at fatu laurai una bella àscia de carru de coru de íxili Ètimu ltn. axis Tradutziones Frantzesu pivot, tourillon Ingresu pivot Ispagnolu perno, espiga Italianu pèrno Tedescu Zapfen.

ascièdha , nf Definitzione su fusighedhu de is serros, de sa tagiola, de àteru Sinònimos e contràrios assaedhu Tradutziones Frantzesu pivot, tourillon Ingresu pin Ispagnolu perno Italianu pèrno Tedescu Zapfen.

assaédhu , nm: assedhu Definitzione tacita o turnu, genia de ferru (o àteru) tundhu e curtzu chi permitit a duas cosas intradas apare de girare, de fàere giogu (ma si ndhe ponet fintzes in su giuale po arrèschere is loros) Sinònimos e contràrios asciedha, ispículu / ossiedhu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit pivot, petit tourillon Ingresu small pivot Ispagnolu pernio Italianu perniétto Tedescu kleiner Zapfen.

badhadòri , agt, nm: badharoi, balladore 1, balladori, ballatore Definitzione chi o chie ballat; chi girat (che a chie ballat); chi est in tàntaris o no est bene firmu; spigoni o ferru de porta, o de portone, chi postu in su tacu (o rana) dhos lassat girare e apèrrere cun facilidade / balladore de su lumbu (itl. tèsta del fèmore)= sa conca de s'ossu de sa cossa (su murudhale) ue intrat in s'ossu de su lumbu, e fintzas sa calanca de custu Sinònimos e contràrios badharinu, ballarianu / arrodedha 1, càncara 1, grifone, rodighedha, ruédhula Frases is badhadoris formant is cópias apasaus a duus a duus 2. naradhi chi arrangit s'isprigu balladori! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu danseur, pivot Ingresu dancer, pin Ispagnolu bailarino, inestable Italianu ballerino, pèrno Tedescu wackelnd, Zapfen.

cabíciu , nm Definitzione genia de crau chi si faet intrare in s'istampu fatu a berrina, in sa linna intrada apare Sinònimos e contràrios assaedhu, rocu Terminologia iscientìfica fst Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu cheville Ingresu wooden pin Ispagnolu travesaño (scala), clavija, tarugo (falegn.) Italianu cavìcchio, pèrno Tedescu Holzpflock, Zapfen.

dúghe , nf: tuche Definitzione s'istampu chi si faet a is carradas po ndhe lassare essire su binu; s’isticone o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; sa cannada o grifone chi si dhue ponet po bogare su binu / èssere semper a buca a sa d. = bufai meda, imbriagaisí Sinònimos e contràrios spíndulu, tuponella, ugi / cannada Frases cussu est una dughe manna chena fundhu: bufendhe no lu binchet neunu Ètimu ltn. duce(m) Tradutziones Frantzesu cheville, fausset Ingresu spigot Ispagnolu espita, batoque Italianu zìpolo Tedescu Spund, Zapfen.

spíndulu , nm Definitzione puncione de linna po tupare sa carrada, in su mesale; a logos dhu narant a is pendhilingiones, is filicitus, cosa téssia isconciada, ordiu o trama istéssia Sinònimos e contràrios cannada 1, runfiana, tuche, ugi / cdh. filtzetu Ètimu ltn. *spinulus Tradutziones Frantzesu cheville Ingresu spigot Ispagnolu tarugo, espiche Italianu zìpolo Tedescu Zapfen.

túche , nf: dughe*, tughe Definitzione s'istampu chi si faet a is carradas in su mesale po lassare essire su binu; su puncione o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; fintzes su grifone inue si bogat su binu / min. tuchedha; istare o èssere semper a buca (o a conca) a sa tughe = bufare binu meda, istare sèmpere bufandho Sinònimos e contràrios runfiana, spíndulu, tintòrgia, tuponella, ugi / cannada / cdh. filtzetu Frases como chi est cuncordada sa tuchedha e su conzu amus prontu contamus unu contu arrostíndhennos fava a fochilada (A.G.Solinas) Tradutziones Frantzesu cheville, fausset Ingresu spigot Ispagnolu espiche Italianu zìpolo Tedescu Zapfen.

tuponèlla , nf, nm: tupinellu Definitzione su puncione o tapighedhu chi si ponet a tupare su tingiosu, su grifone Sinònimos e contràrios runfiana, spíndulu, tintòrgia, tuche, ugi / cdh. filtzetu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bondon, cheville Ingresu bung Ispagnolu espiche, botana Italianu zaffo Tedescu Zapfen.

«« Torra a chircare