afassú, afassúa , avb Definizione a s'a. = a coredhu, ghetau apari, totu a méschiu chentza órdine perunu, a passiu, afaiu, a su chi unu at in gana Traduzioni Francese pêle-mêle en vrac Inglese upside down Spagnolo en desorden Italiano catafàscio Tedesco durcheinander.

atrepillài , vrb: atropegliai, atropegliare, atropelliai, atropelliare, atropigliai, atropillare, atropogliare, atrupegliare, atrupelliai, tripogliare Definizione betare apare, pònnere sa cosa a dónnia manera chentza critériu, cunfúndhere totu; immarrire a meda, giare o pigare múngia, matana, pistare, catzigare, pònnere agiàgaru, arreolu, learesidha a pentzamentu / atropegliai is leis = andhare contra a sa leze, fàghere pagu o nudha contu de sas lezes a menisprésiu Sinonimi e contrari agiolotare, scambillai, stragamullai, trumbugliai, trumentai / atrobodhare, imbogiare, intrebedhai, trabojare, trobodhicai, trobullai | ctr. assebiai Frasi tui bivis atrepillendi is cosas craras! ◊ cussu gei no si at a atropelliai, no dhi at a tropedhai sa língua! ◊ tui mi atropéllias dugna arrexonamentu ◊ mi atropògliat su narre, mi cunfundhet (A.Spanu)◊ mi aciapo sa mente atropogliada ◊ sa Sardigna, cun tantu atropogliadu faghe faghe, est sempre in manos anzenas 2. tui ti atrupéllias po medas cosas, ma isceti una cosa est necessària ◊ fuit cun sa conca atropelliada de pistighinzos ◊ l'apo muntesu chentza l'atropellare, ca si su malàidu lu malústrias est peus 3. Bobbore e Melledha furint atrupegliaos de su disígiu de ndhe iscarragiare s'iscusórgiu ◊ oi seu totu atrupelliada po allichidí Etimo spn. atropellar Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo desarreglar, atropellar Italiano scompigliare, sconvòlgere Tedesco durcheinander bringen.

avalotài , vrb: avolotai, avolotare Definizione pònnere tréulu, burdellu, fàere movimentu de betare apare, morigare sa cosa, fintzes pònnere s'unu contras a s'àteru Sinonimi e contrari abbolotai, abborotai, buliare 1, sciambullai, streulai | ctr. apachiare, apasaogare, assantai, assebiai, assentulae Frasi avolotaus che is macarronis de Pauli Etimo ctl. avalotar Traduzioni Francese bouleverser, brouiller Inglese to upset Spagnolo alborotar Italiano scompigliare Tedesco in Unordnung bringen, durcheinander bringen.

cumbòja, cumbóju , nf, nm: cumbuju Sinonimi e contrari abbolotu, iscurremusu, trambullu Frasi in totu custa cumboja, unus cantus iant fatu chistionai unu certu Alisandru, chi acinnada cun sa manu a sa genti de si citiri poita essit pótziu fuedhai 2. est una cumboja de piscis difarentis cassaus aintru de una retza manna ◊ in cussa cumboja de atoris Opinedhu iat arriciu imprassadas, tzugadedhas, ispítzulus 3. fut totu unu murigu, una cumboja, unu badhironi, un'inferru truessau de tiàulus de ónnia ginia Traduzioni Francese confusion Inglese muddle Spagnolo confusión, barullo Italiano confusióne, trambusto Tedesco Durcheinander.

dissàntanu , nm Definizione burdellu mannu, cosa totuganta betada apare Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbulizu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, bubutu, carralzu, solovru, susujosso, tregollu Frasi su murrunzu, sas boghes e su dissàntanu s'intendhiant in totu sa carrera Traduzioni Francese bouleversement, désordre Inglese confusion Spagnolo desorden Italiano soqquadro Tedesco Durcheinander.

imbistimbistòni , avb Definizione fai a s’i. = fàghere a s’imbestimbesti, a comente essit essit, a s’afaiu, a improdhu, a atzorodhadura, a fadhiodhone Sinonimi e contrari imbestimbesti, introtzintrotzi Etimo srd. Traduzioni Francese pêle-mêle Inglese higgledy-piggledy Spagnolo a granel Italiano rinfusa Tedesco durcheinander.

iscótu , nm Definizione su iscotare, su iscotzai, su pònnere tréulu Sinonimi e contrari algadaria, disórdine, impródhiu, iscóticu, isórdulu, trobodhu Modi di dire csn: èssere o restare a pedra de i. (pedra chi no tenet sétiu, no setzit bene fendi muru) = a intzegu, dendhe istrobbu, faghindhe male, nadu fintza de chie ponet cuvusione in d-una cumpanzia; bogare iscotos = bogai frocus, mendheas Frasi nademilu inue at missu iscotu, chighílliu, chimentu! ◊ sos malos abbarrant a pedra de iscotu e sos bonos si che morint…◊ custu cadhu est boghendhe iscotos! Traduzioni Francese désordre Inglese disorder Spagnolo desorden Italiano disórdine Tedesco Durcheinander.

sciumbúllu , nm: sumbúgiu, sumbullu, sumbuzu, sumuzu Definizione movimentu e moida, istragatzu chi si faet movendho o murigandho cosa, camminandho, movimentu e moida a s’afaiu; fintzes movimentu de gente meda contras o po calecuna chistione Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, iscumbullu, ispabúliu, sculumerdu, stragambullu, subuzu, trambullu, tregollu, trepollu, trobbuscàmene / trummentu Modi di dire csn: su s. de s'àcua = moida de abba currindhe, chi ruet a istràmpidu de artu; sumbullu de sa brenti = sos tzocos chi faghet in bentre; ponni sumbullu = pònnere abbolotu; sumbúgiu de istògomo = gana mala, buluzu Frasi intendu sumbullu in foras: depint èssi torrendu! ◊ intrendi a domu at inténdiu sumbullu de pratus e boxis avolotadas ◊ a dónnia sumbullu chi intendit si girat luegu a castiai a coa ◊ sumuzu surdu sas orrodas prenas, cussas a rajos sonant che campana (G.A.Mura) 2. me in Castedhu, Oristanis, Iglésias nanca dhoi at sumbullus e tréulus mannus: sa genti dha tenit contras a su guvernu ◊ cussos benint a domo a pònnere sumbuzu: fintzas sas padedhas mi cumpudant!◊ sumbullu de su coru e sumbullu chi dhi arretronat in conca no dhu lassat drommiri Etimo srd. Traduzioni Francese émoi, émeute Inglese confusion, riot Spagnolo desorden, confusión, revuelta Italiano scompìglio, subbùglio, sommòssa Tedesco Verwirrung, Unordnung, Durcheinander, Aufstand.

stragambúllu , nm: istragamuzu*, stragamullu, stragamuxu Definizione genia de avolotu, de moida, istragatzu chi si faet tocandho cosa, movendhosi a meda, móvia chi si faet a cropu, de botu Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atutina, baraundha, mamudinu, sciumbullu, subuzu, tifitanu, trambullu / sidhada Frasi arruendi a terra at fatu su stragambullu de una bértula de turras e talleris arruta de cuadhu ◊ mi ndi at iscidau su stragambullu chi ant fatu is buchemelis in s'acúliu de is pudhas ◊ pudhas e cocas ant fatu stragamullu candu seu passau Traduzioni Francese remue-ménage Inglese turmoil Spagnolo trasiego Italiano trambusto Tedesco Durcheinander.

susujòsso , avb Definizione a s. = a farrancas a susu, bortuladu, avolotadu, totu a tréulu Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, dissàntanu, solovru, tregollu Frasi at furriadu su mundhu a susujosso ◊ sa bidha pariat una conchista de gherra, bubutada a susujosso Etimo srd. Traduzioni Francese sens dessus dessous Inglese disorder Spagnolo patas arriba Italiano soqquadro, sottosópra Tedesco Durcheinander, Wirrwarr.

tremútu , nm: trimutu Definizione stragamullu mannu, agiummai coment'e terremotu; terremotu puru, trémia forte Sinonimi e contrari abbatúliu, baraundha, irburbutzu, mamudinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu / cdh. trimutu / terremotu Frasi trimutu de ómines e de cadhos ◊ sa zente pranghiat a tremutu intendhendhe cudhu cundennau a s'impicu ca fachiat dolu a sas predas Traduzioni Francese vacarme, remue-ménage Inglese rummaging, uproar Spagnolo estruendo Italiano frastuòno, tramestìo Tedesco Lärm, Durcheinander.

trepógliu , nm: atrepógliu*, tropellu, trupégliu, trupellu Definizione genia de faghevaghe, de andhata a fuidura a dónnia bandha, de tréulu, cosa betada apare, a s'afaiu; immarritzone mannu, cadha, matana Sinonimi e contrari abbatúliu, atrobodhu, atroputzu, atrupamentu, carralzu, imbrabugliu, incalamistru, sciumbullu, trambullu, tregollu, trepoju, trobodhu / cadha, matana, pelea Frasi it’est custu bacanu in sa vidha a trepógliu? Traduzioni Francese confusion, embrouillement Inglese confusion, entanglement Spagnolo confusión Italiano confusióne, ingarbugliaménto Tedesco Durcheinander, Verwirrung.

tzibidómine , nm Definizione avolotu, tréulu mannu de gente meda Sinonimi e contrari abbolotu, trepógliu, trobbuscàmene Frasi bi aiat unu tzibidómine chi a mie aiant agabbatu de m’iscorriolare sa túnica chi giuchia (A.Pau) Traduzioni Francese cohue Inglese turmoil, confusion Spagnolo jaleo Italiano parapìglia Tedesco Durcheinander.

«« Cerca di nuovo