afúscu , nm: afusu Definizione murigu chentza órdine, trummentu, mancamentu de cuncórdia, fintzes axiu, pentzamentu / andhare o mandhare a s'afusa = mandai o andai a cudhu logu, a pasci cocas, innoromala Sinonimi e contrari abbolotu / afusada, disacórdiu / barrancu, cimbella, pedine Frasi in totu cust'afuscu de sa festa carchiunu si nche prischiaiat carchi cosa ◊ za est pacu s'afusu chi zuches!… 2. biviant chene anneos, chene s'afuscu de si colare male sa vetzesa ◊ sos afusos de sa gherra fint reséssios a fàchere irmenticare sa dirgràssia ◊ sos contos s'iscrient pro irmenticare afuscos e anneos ◊ su dolu li prenaiat sa conca de afusu 3. ma chi andhet a s'afusa, chi no ndhe chelzo mancu intèndhere prus! Cognomi e Proverbi prb: si rinnat s'afusu no si carrant contones! Etimo srd. Traduzioni Francese confusion Inglese confusion Spagnolo confusión, trasiego Italiano confusióne, trambusto, imbarazzo Tedesco Verwirrung.

batúgliu , nm: abbatúliu*, batúliu, batúlliu Definizione tréulu, carraxu mannu, sonos Sinonimi e contrari abbolotu, arrevolotu, atrepógliu, sciumbullu, tregollu / abbulizu, mamudinu, murísima, pilissu, stragambullu, trambullu, tremutu Frasi abarrai firmus, chi seis fendi unu tríbbulu batúliu! ◊ che intro a su batúgliu e bi l'agato che cane aggantzadu: a fortza intro in mesu e briga e chistione apo suspesu (Limbudu)◊ sonus, batúllius de dónnia genia, isciarrocus che tronus móvius de bentu non timu (G.Porru) Traduzioni Francese pagaille, tapage, vacarme Inglese confusion, din Spagnolo barullo Italiano scompìglio, schiamazzo Tedesco Geschrei.

cofujòne, cofusiòne , nf: cubisione, cufusione, cunfusione, cunfusioni, cunvisioni Definizione cosa pagu crara, betada apare, su betare apare cosas diferentes, su cumprèndhere o pigare una cosa po un'àtera Sinonimi e contrari abbolotu, afusada, afuscu, cumboja, trambullu Frasi vi depiat àere piús zente ca in sa cofujone carchi paràgula no s'intendhiat (G.Chironi) Etimo itl. Traduzioni Francese confusion Inglese confusion Spagnolo confusión Italiano confusióne Tedesco Verwirrung.

dissàntanu , nm Definizione burdellu mannu, cosa totuganta betada apare Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbulizu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, bubutu, carralzu, solovru, susujosso, tregollu Frasi su murrunzu, sas boghes e su dissàntanu s'intendhiant in totu sa carrera Traduzioni Francese bouleversement, désordre Inglese confusion Spagnolo desorden Italiano soqquadro Tedesco Durcheinander.

murísima , nf: murisma Definizione genia de avolotu, de bulúgiu, de moida Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, moida, pilissu, sciumbullu, sculumerdu, subuzu, trambullu, tregollu Frasi poita ses beniu a ponni murísima in su teatru miu? ◊ sa murísima de su mari fuat sa bússola chi no mi lassàt isbagliai (A.Boi) Etimo spn morisma Traduzioni Francese tumulte, pagaille Inglese tumult, confusion Spagnolo tumulto, alboroto Italiano tumulto, scompìglio Tedesco Rummel, Verwirrung.

sciumbúllu , nm: sumbúgiu, sumbullu, sumbuzu, sumuzu Definizione movimentu e moida, istragatzu chi si faet movendho o murigandho cosa, camminandho, movimentu e moida a s’afaiu; fintzes movimentu de gente meda contras o po calecuna chistione Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, iscumbullu, ispabúliu, sculumerdu, stragambullu, subuzu, trambullu, tregollu, trepollu, trobbuscàmene / trummentu Modi di dire csn: su s. de s'àcua = moida de abba currindhe, chi ruet a istràmpidu de artu; sumbullu de sa brenti = sos tzocos chi faghet in bentre; ponni sumbullu = pònnere abbolotu; sumbúgiu de istògomo = gana mala, buluzu Frasi intendu sumbullu in foras: depint èssi torrendu! ◊ intrendi a domu at inténdiu sumbullu de pratus e boxis avolotadas ◊ a dónnia sumbullu chi intendit si girat luegu a castiai a coa ◊ sumuzu surdu sas orrodas prenas, cussas a rajos sonant che campana (G.A.Mura) 2. me in Castedhu, Oristanis, Iglésias nanca dhoi at sumbullus e tréulus mannus: sa genti dha tenit contras a su guvernu ◊ cussos benint a domo a pònnere sumbuzu: fintzas sas padedhas mi cumpudant!◊ sumbullu de su coru e sumbullu chi dhi arretronat in conca no dhu lassat drommiri Etimo srd. Traduzioni Francese émoi, émeute Inglese confusion, riot Spagnolo desorden, confusión, revuelta Italiano scompìglio, subbùglio, sommòssa Tedesco Verwirrung, Unordnung, Durcheinander, Aufstand.

subúzu , nm: supuzu Definizione genia de movimentu, de murigamentu, fintzes de moida chi si faet; nau de persona, genia de pentzamentu, murigamentu de sentidos / pònnere sa domo in s. = pònniri a tréulu sa domu Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, baraundha, móricu, pilissu, sciumbullu, seguzu, trambullu, tregollu Frasi sessaos sos supuzos, ghirabant a bidha 2. tzertas cosas lu poniant deretu in supuzu ◊ Mallena lu pompiabat cun sa fatza prena de disizos chi poniant in supuzu e in tribbulia a isse puru Etimo srd. Traduzioni Francese émoi, bouleversement Inglese confusion, anxiety Spagnolo alboroto, turbación Italiano subbùglio, turbaménto Tedesco Verwirrung, Beunruhigung.

trepógliu , nm: atrepógliu*, tropellu, trupégliu, trupellu Definizione genia de faghevaghe, de andhata a fuidura a dónnia bandha, de tréulu, cosa betada apare, a s'afaiu; immarritzone mannu, cadha, matana Sinonimi e contrari abbatúliu, atrobodhu, atroputzu, atrupamentu, carralzu, imbrabugliu, incalamistru, sciumbullu, trambullu, tregollu, trepoju, trobodhu / cadha, matana, pelea Frasi it’est custu bacanu in sa vidha a trepógliu? Traduzioni Francese confusion, embrouillement Inglese confusion, entanglement Spagnolo confusión Italiano confusióne, ingarbugliaménto Tedesco Durcheinander, Verwirrung.

tripogliàre, tripollàre, tripozàre , vrb: atrepillai*, trobellare, tropellare, tropogliare, trovogliare, trupellai Definizione pònnere tropellu; su si fadhire, cufúndhere, betare apare a trobedhadura Sinonimi e contrari agiolotare, imbrabugliare, stragamullai, trumbugliai, trummentai / atrobodhare, batagugliare, intrebedhai, trabojare, trobodhicai, trobullai Frasi lassamí in paxi no mi trupellis! ◊ mi apo tropogliadu sa cusséntzia cun su male chi apo fatu 2. si no bi est iscritu comente apo natu cheret nàrrere chi mi so tripogliatu ◊ si est totu tripogliatu in s'arréjonu ◊ messandhe, su trigu li trovogliaiat in manos! Traduzioni Francese mettre la confusion Inglese to provoke confusion Spagnolo alborotar Italiano provocare confusióne Tedesco durcheinanderbringen.

tzibidómine , nm Definizione avolotu, tréulu mannu de gente meda Sinonimi e contrari abbolotu, trepógliu, trobbuscàmene Frasi bi aiat unu tzibidómine chi a mie aiant agabbatu de m’iscorriolare sa túnica chi giuchia (A.Pau) Traduzioni Francese cohue Inglese turmoil, confusion Spagnolo jaleo Italiano parapìglia Tedesco Durcheinander.

«« Cerca di nuovo