algadaría , nf: algararia Sinonimi e contrari abbolotu, baraundha, carralzu, derreore, mugoni Etimo spn. algarabia Traduzioni Francese vacarme Inglese mess Spagnolo algarabía Italiano putifèrio Tedesco Lärm.

atacazàre , vrb Definizione fàere tzàcurros e moida forte, nau fintzes de su bestiàmene chi istat a iscràmios Sinonimi e contrari atamazare, intrigliare Etimo srd. Traduzioni Francese faire du vacarme, criailler Inglese to make an uproar Spagnolo hacer ruido Italiano strepitare Tedesco Krach machen.

atraghéntu , nm: atreghentu, atrighentu, treghentu Definizione arrumóriu, carraxu, avolotu mannu de boghes, tzérrios e sonos, fintzes timoria manna meda Sinonimi e contrari abbolotu, biuldu, carralzu, chimentu, irburbutzu, tremutu / cdh. strallatu Frasi in su tzilleri est finidu s'atreghentu, si sunt totu ritirados ◊ su tronu faghet atreghentu ◊ avita a sos minores s'atreghentu! ◊ bos giambet in discansu dogni atreghentu! ◊ intendhes s'atreghentu e istruendu, sos istragos de pérfidas ischeras? (P.Casu) Etimo srd. Traduzioni Francese vacarme, tumulte Inglese dismaying uproar Spagnolo alboroto, susto Italiano frastuòno che sgomenta, strèpito Tedesco Getöse, Lärm.

bacànu , nm Definizione moida meda o avolotu chi faet gente chi foedhat a tzérrios, e si movet, e faet isciorrocu Sinonimi e contrari biuldu, carralzu, intrígliu, strebessu, tréulu / cdh. intirruzu | ctr. assébiu Etimo itl. Traduzioni Francese vacarme, tapage, chahut Inglese row Spagnolo alboroto, jaleo Italiano baccano Tedesco Lärm.

batàglia , nf: batalla, bataza Definizione gherrígiu o gherra; prus che àteru, pelea manna chi unu si leat foedhandho po cumbínchere a s'àteru, po giare imparu, chistionu airadu Sinonimi e contrari gherra / chistionu, ragàglia 2. chi no si citeis, cun totu custa batalla ndi dhu iscidais! ◊ peri is bias s'intendit sa batalla, s'arrisu ◊ is còngius immoi funt segaus e is batallas no balint a nudha ◊ lassai is batallas e isterreisí po gustai! ◊ ndi tenis, de batalla, no citis nudha! ◊ intendhendhe totu custa batalla, zeo mi che seo pesada Cognomi e Proverbi prb: cun sa batalla no si prenit sa brenti Traduzioni Francese gueulement, vacarme Inglese noise Spagnolo batalla Italiano battàglia, chiasso, discórso concitato Tedesco Kampf, Schlacht, Lärm, Wortwechsel.

batúgliu , nm: abbatúliu*, batúliu, batúlliu Definizione tréulu, carraxu mannu, sonos Sinonimi e contrari abbolotu, arrevolotu, atrepógliu, sciumbullu, tregollu / abbulizu, mamudinu, murísima, pilissu, stragambullu, trambullu, tremutu Frasi abarrai firmus, chi seis fendi unu tríbbulu batúliu! ◊ che intro a su batúgliu e bi l'agato che cane aggantzadu: a fortza intro in mesu e briga e chistione apo suspesu (Limbudu)◊ sonus, batúllius de dónnia genia, isciarrocus che tronus móvius de bentu non timu (G.Porru) Traduzioni Francese pagaille, tapage, vacarme Inglese confusion, din Spagnolo barullo Italiano scompìglio, schiamazzo Tedesco Geschrei.

biliúldu, biliúrdu , nm: buliurdu Sinonimi e contrari biuldu, carralzu, strebessu Frasi a fortza de rustaza, istrale e picu cun tota calma o forte buliurdu s'ortu s'est fatu de frútules ricu (S.Casu)◊ ant postu su boliurdu in sas pijas de s'ànimu pro nàrrere a sos àteros sa grandhesa chi s'ómine costoit in su coro Traduzioni Francese vacarme, tapage, chaos Inglese uproar Spagnolo estrépito, jaleo, alboroto Italiano strèpito, caos Tedesco Lärm, Wirrwarr.

biúldu , nm: biurdu Definizione burdellu mannu de tzérrios e sonos Sinonimi e contrari biliuldu, carralzu, chichígliu, intrígliu, strebessu Frasi est unu veru biurdu, una Babbele! ◊ cagliados istent sos cantadores, sentza pònnere tantos biurdos ◊ sas mérulas sont assuconatas dae su biurdu de sa tzente ◊ intendho biurdu de proja Traduzioni Francese vacarme, tapage, chahut, fracas Inglese uproar Spagnolo alboroto, jaleo Italiano baccano, strèpito Tedesco Heidenlärm.

budréllu , nm: buldedhu, buldellu, burdedhu, burdellu Definizione foedhare a s'airada, a boghes, coment'e brigandho e ponendho tréulu / pesare b. = fai carraxu, pònniri avolotu, pesai badharocu Sinonimi e contrari abbatúliu, biuldu, carralzu, chichígliu, chimentu Frasi balit prus su sonu de sa mola chi no custu burdellu de genti arrica! ◊ sos canes ant pesatu unu burdellu de sos diàulos ◊ fatzu meigama: a su piciochedhu naradhi a no fai budrellu ◊ su mundhu, oe, est unu burdellu niedhu Etimo itl. Traduzioni Francese tapage, vacarme, bordel, boucan Inglese uproar Spagnolo alboroto Italiano chiasso, bordèllo Tedesco Lärm.

isciarrocàda , nf: sciarrocada Definizione su isciarrocai, distrúere totu, cosa manna, betare faendho tzàcurru o fragassu meda; tzàcurru mannu e fintzes cropu o sonu de cropu Sinonimi e contrari isorrocadura / ttrs. isciarada Etimo srd. Traduzioni Francese fracas, vacarme Inglese hubbub, hail (of blows) Spagnolo estruendo Italiano fracasso fragoróso, scàrica Tedesco Krach, Hagel.

istribitàre , vrb: istribitzare Definizione fàere istribitu, moida, giare genia de cropos cun is peis a terra, fintzes coment'e po si ammostare contràrios a calecuna cosa, o po fàere fuire Sinonimi e contrari intrigliare, istrampizare, istripizare 2. istribitant e apedhant chi custas cosas sunt tropu ◊ si est pesadu a pabarotadas, istribitzendhe cun maigantu arrennegu Traduzioni Francese faire du vacarme Inglese to make a din Spagnolo hacer ruido Italiano strepitare Tedesco lärmen.

istripidàre , vrb: istripitare Definizione fàere una genia de movimentu cun is cambas, ponendhodhas a grughe ballandho; fàere tzàcurros cun is peis iscudendho su fundhu de s'iscarpa a terra ballandho, fàere istribitu fintzes po cosa in contràriu Sinonimi e contrari aciapitai, atzopitai, istripizare, sciampitai / bacanare, sciumbullai, tzacai Frasi "Ràida?!…" isclameit, istripidèndhesi a sa notíscia ◊ àltziat sa boghe, si leat matana, istrípidat e sonat e, si li dant contra, segat s'arresonu ◊ eris note fit ballendhe: deo no lu aio bidu mai gai allegru, istripidendhe forte cun ambos pes! 2. prima de iscanzare die si est ischituladu e a pupa de iscuru est isérghidu che cane istripidadu (G.Mele) Traduzioni Francese piétiner, trainer les pieds, faire du vacarme Inglese to make an uproar, to shuffle Spagnolo pisotear Italiano scalpicciare, strepitare Tedesco zertrampeln, lärmen.

mamudínu , nm: mamutinu, maudinu, momodinu, mumudinu, mumurinu Definizione est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai… Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, atutina, baraundha, mammarinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu, tremutu Frasi mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos 2. "Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa 3. su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru Traduzioni Francese vacarme, tapage, bruit Inglese noise, uproar Spagnolo matraqueo, estruendo, matraca Italiano strèpito, rumóre Tedesco Lärm.

ragàglia, ragàlla , nf: regàglia Definizione chistionu a meda e a boghe arta de una cambarada, tanti po istare a chistionu o fintzes a briga Sinonimi e contrari apísciulu, argiolu 1, bàdula, bataloca, ciaciarra, ciaramedha, ciarra, lúlluru, paraleta / ttrs. ragàglia Frasi sunt a regàglia fata, chi nachi como sos tempos sunt giambados ◊ intendhendhe sa ragalla, si sunt acurtziados pro ndhe collire s'assuntu de su cuntrestu ◊ custa ragalla a cust'ora in sa carrela, ite bi at? Cognomi e Proverbi smb: Ragàglia, Regaglia Etimo srd. Traduzioni Francese vacarme, brouhaha Inglese noise, bawling Spagnolo estrépito, estruendo, parloteo Italiano chiasso, frastuòno di vóci, vocìo Tedesco Geschwätz, Quasselei.

tifitànu , nm Definizione faghevaghe, fragassu, moida, genia de sonu a meda, a carraxu Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atabazu, atutina, mamudinu, pilissu, sciumbullu, stragambullu, trambullu, tremutu Frasi a tantu tifitanu e abbolotu su mortu abberit s'oju, dat su túnciu ◊ est gustu meu bídere sos pitzinnos cúrrermi fatu a giogu e a pelea, a tifitanu dai chea in chea, pro sa bellesa mia cantendhe innos (P.Casu)◊ iscuadríglias de aeroplanos sunt a s'andhalitorra a tifitanu postu Etimo cdh. tifitanu Traduzioni Francese vacarme Inglese uproar Spagnolo estrépito, jaleo Italiano strèpito, tumulto Tedesco Lärm.

trambúllu , nm: trambúgliu, trumbullu Definizione su trumbullai, murigamentu de cosas, fintzes in su sensu de avolotare, fàere de no si pòdere bíere bene; fintzes boghes, moida e tzàcurros o cropos a meda Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, baraundha, murísima, pilissu, sciumbullu, stragambullu, subuzu, suluvertu, tregollu, trepollu / trullesa | ctr. assébiu Frasi mi abbaideit cun d-una ograda isagherada chi mi at postu in trambullu 2. sa boxi ndi essiat arrembombendu de mesu de unu trumbullu de àtaras boxis chi pariant is boxis de totu sa genti de su mundu Etimo srd. Traduzioni Francese turbidité, pagaille, vacarme Inglese turbidity, mess, bustle Spagnolo turbidez, confusión, ruido Italiano torbidézza, scompìglio, chiasso, fracasso Tedesco Trübe, Verwirrung, Lärm.

tremútu , nm: trimutu Definizione stragamullu mannu, agiummai coment'e terremotu; terremotu puru, trémia forte Sinonimi e contrari abbatúliu, baraundha, irburbutzu, mamudinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu / cdh. trimutu / terremotu Frasi trimutu de ómines e de cadhos ◊ sa zente pranghiat a tremutu intendhendhe cudhu cundennau a s'impicu ca fachiat dolu a sas predas Traduzioni Francese vacarme, remue-ménage Inglese rummaging, uproar Spagnolo estruendo Italiano frastuòno, tramestìo Tedesco Lärm, Durcheinander.

«« Cerca di nuovo