Definizione Definizione
Sinonimi e contrari Sinonimi e contrari
Modi di dire Modi di dire
Frasi Frasi
Cognomi e Proverbi Cognomi e Proverbi
Terminologia scientifica Terminologia scientifica
Etimo Etimo
Traduzioni Traduzioni
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
aíru , nm Definizione
su si airare, su fàere is cosas a s'airada, cun fortza, presse o passione meda
Sinonimi e contrari
arràbbiu,
arrenigna,
arrennegu,
cardedha,
febi,
reghentia,
sufúria
/
incanimentu
Frasi
s'airu de oe làssalu a cras! ◊ abbrandhade s'airu cun sa fua! ◊ no bi at gherras chi potant distrúere cantu s'airu de Deus ◊ airu est chi non tenes… si che ndhe aias bogadu aias fatu menzus!
2.
lassade custu airu: a sa natura usàdeli rispetu! ◊ cantade sufochendhe s'airu de dogni gherra
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
colère
Inglese
anger
Spagnolo
cólera,
rabia,
furia,
ímpetu
Italiano
còllera,
accaniménto,
fóga,
veemènza
Tedesco
Zorn,
Wut,
Ungestüm.
ímpetu , nm: ímpidu,
ímpite,
ímpitu Definizione
genia de fortza chi unu si podet sentire in s'ànimu e chi si pentzat prus che àteru mala, de prepoténtzia
Sinonimi e contrari
foltza,
impellériu,
púntzia,
santidu,
trínnigu
Modi di dire
csn:
ímpidos de fele = cadha de fele, arrennegu forte, ma fintzas sentidu malu, velenosu; èssere ómine de ímpetos = rebbestu, focosu, de ideas malas
Frasi
cussu est de ímpidu malu! ◊ lassade custos ímpidos: no fetedas disonore a s'arte! ◊ un'animali timiu est s'urtzu, ca no tenit ímpitu iscassu ◊ at tancadu sos ojos pro dare fortza e ímpidu a su carvedhu ◊ medas boltas custu pane e mele si bóltulat totu in ímpidos de fele ◊ bi l'at nadu chin cudhu ímpite… pro pagu no si bochit sa pisedha!
Traduzioni
Francese
élan,
sentiment,
impulsion
Inglese
impetus,
impulse,
sentiment
Spagnolo
ímpetu
Italiano
ìmpeto,
sentiménto,
impulso,
frèmito
Tedesco
Wucht,
Gefühl,
Antrieb,
Beben
infrusàda , nf: infusada,
isfrusiada Definizione
su infrusai
Sinonimi e contrari
aciocu,
aisada,
anfrusada,
imbistida,
incannada
/
ispinta
/
acanarjada,
bria,
certu
Modi di dire
csn:
a s'i. = debressi, currindhe; donai un'i. de cuadhu a unu = trubbaresili a cadhu, pessighírelu a cadhu; fai un'i. a unu = fàgheresi a bídere detzisu, arrennegadu
Frasi
agatat unu fossu prenu de àcua e pighendu una grandu infrusada ci sartat a s'atra parti
2.
mi at biu sa infusara chi apu fatu e gi est sorigau avatu! ◊ sa genti ndi torrat de crésia a s'infrusada
3.
at donau un'infrusada a sa porta po dha serrai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
élan
Inglese
rush
Spagnolo
ímpetu
Italiano
slàncio,
ìmpeto
Tedesco
Schwung.