brócu , nm: Definizione orrugu de linna (prus che àteru a punta a una parte) prantau in terra o cravau in su muru po acapiare o apicare cosa, istrégiu (ma est fintzes postu, tretu, inue in is cumbessias unu costumat – o tenet diritu – a pònnere su bagàgliu, is trastos, a si arrimare); fintzes ogu de linna ue isparat cambu nou; àinu o cuadhu malandhau Sinonimi e contrari brechioni, cantu, rocu, runcu, tretu / frusticu Modi di dire csn: téteru che b. = círdinu, téteru che fuste, chi si creit meda e mancu saludat; èssere tirau che pedhe in b. = èssiri tirau che cani, èssere chentza tempus nudha nudha; brochedhu pro innetare dentes = ispuligadente; no ischire mancu su b. chi che li vocat s'ocru = no si abbizare de sos dannos e istrobbos prus ladinos, no bídere su male mancu candho est craru; annare che a su brocu (circhendu calecuna cosa)= andai a corpu seguru aundi est sa cosa circada Frasi bi at unu brocu de linna chi marcat sa làcana ◊ in domo sua no cheret tocare brocu dae terra! ◊ bi at tzente chi de unu brocu ndhe fachet una ràica! 2. est camminandhe téteru che brocu ◊ sa zente, de su bisonzu, fit tirada che pedhe in brocos 3. su priore ocupabat tres brocos, in sa cumbessia ◊ sos Portolos aiant picau possessu de su brocu issoro chi fit in s'úrtimu cuzone de sa cumbessia (S.Spiggia) Cognomi e Proverbi smb: Broccu Etimo ltn. broccus Traduzioni Francese pieu, piquet Inglese peg Spagnolo estaca, piquete Italiano pïòlo, picchétto Tedesco Haken, Pflock.

clavíglia, clavílla , nf, nm: cravilla, cravillu Definizione orrughedhu de linna o àteru chi si ponet a intradura po aguantare o arrèschere calecuna cosa Sinonimi e contrari cabiga, cangiolu, carícia, ordigione / brocu, giau, obbibi Frasi su procu uscrau dh'apicant in d-un'iscala a cravillus po dh'obèrriri a ndi bogai su matzàmini Etimo ctl. clavilla Traduzioni Francese cheville, pieu, piquet Inglese bolt Spagnolo estaca Italiano cavìcchia, piòlo Tedesco Pflock.

cràdiu , nm Definizione puntedhu de canna o de linna chi si fichit in terra po singialare cosa (es. unu puntu, ue si depet prantare o pònnere calecuna cosa) o fintzes, si su cràdiu est a nae longa, po arraigare cosa prantada; segundhu, fintzes ràgiu de orroda Sinonimi e contrari arradicra, brocu, cerboni Traduzioni Francese piquet, petit pieu Inglese stake Spagnolo piquete Italiano picchétto, palétto di sostégno Tedesco Pflock.

pabòni 1 , nm: palone 1, paloni Definizione puncione, orrugu de linna a punta po prantare cosas in s'ortu; nae de linna acutzada, prus che àteru iscomada, chi si ponet po arraigare is fundhos de sa bide in is bíngias; arraighina de dente; palu, puntedhu mannu puru Sinonimi e contrari rocu / ladicra, pontedhu Modi di dire csn: fàghere su p. = fàghere s'àrbure ritza, fai s'àrburi de s'arenada, o de sa nai; casciale a duos, a tres palones = chi portat duas, tres arréxinis; ebba de palone = sa de mesu, in s'arzola, presa a su rocu Frasi si ponent fichidos che duos palones ◊ at apicau su capedhu a unu paboni Cognomi e Proverbi smb: Palone, Paloni Etimo srd. Traduzioni Francese petit pieu Inglese stake Spagnolo estaca, palo Italiano palétto Tedesco Pflock.

palighédhu , nm Definizione orrugu de ferru grussu, longhitu e tundhu, a punta a una parte e a bisura de pei a s'àtera, impreau prus che àteru po fàere istampos in terra a fichire arraiga, frucàgios o àteru, o a mòvere (cun su pei, ca faet leva) pedras mannas Sinonimi e contrari palu, prapali Terminologia scientifica ans Traduzioni Francese petit pieu Inglese crowbar Spagnolo calce, alzaprima Italiano palanchino Tedesco Hebelbaum.

rócu , nm Definizione orrugu de linna puntudu cravau (o de cravare) in terra po acapiare animale o, prus piticu, in su muru po apicare cosa, orrugu de nae curtzu chi abbarrat in sa mata de una nae immuciurrada, cantighedhu de linna puntudu po fàere fossu in terra a pònnere prantàgia, sèmene / min. rochitu Sinonimi e contrari brocu*, fuste Modi di dire csn: semenare, prantare cosa a r. = faghindhe unu fossitedhu cun d-unu rocu e betendhe su ranu o ponindhe sa prantaza; téteru che rocu = (nadu de ccn.) téteru che fuste, intreu, chi si creit meda; rocu de arxola = postubbariu, puntellu ficadu in mesu de s'arzola pro bi prèndhere sos cadhos triulendhe; manigare erba de rocu = nudha (ca s'animali acapiau no podit andai) Frasi prèndhere un'animale a su rocu ◊ faghe sa regulada a sos faedhos malos, o ti as a bídere presu sentza rocos! ◊ pro ordire ponent sos rocos in terra 2. sa prantaza (latuca, chibudha, e gai), candho est de pònnere si prantat a rocu Cognomi e Proverbi smb: Roccu Traduzioni Francese pieu, piquet Inglese pin (wooden ) Spagnolo gancho, plantador Italiano pïòlo, cavìcchio Tedesco Pflock, Bolzen.

travèdha , nf Definizione orrugu de linna, de tàula o de àteru materiale, chi si ponet a istúturu (es. in is iscalas, is gecas, is sedhatzos e àteru) po poderare impare duas cosas o fintzes po serru, pòdere pònnere su pei o àteru Sinonimi e contrari reja 1, traessa / pedarzu Frasi sa cradea zughet sas travedhas ◊ s'iscala de linna de su mastru de muru est a travedhas Traduzioni Francese pieu, traverse, barreau Inglese peg, transom Spagnolo gancho, travesaño Italiano pïòlo, travèrsa Tedesco Pflock.

«« Cerca di nuovo