ispatónzu , nm: ispatzóngiu Definizione su ispatzare, illimpiamentu de una terra Sinonimi e contrari ilmatadura, innetionzu, ispatadura, ispatzinzu, isputzucronzu, limpióngiu, matadura Frasi in austu faia s'ispatzóngiu e in cabidanni su carríngiu (A.Barra) Etimo srd. Traduzioni Francese action de dégarnir un terrain des buisson Inglese clearing of the bushes Spagnolo desmonte Italiano decespugliaménto Tedesco Gestrüppentfernung.

ispinghidúra , nf: spingidura Definizione su ispínghere; manera de fortzare Sinonimi e contrari ispinghinzu, ispinta, spintua Etimo srd. Traduzioni Francese action de pousser Inglese pushing Spagnolo empuje Italiano spingiménto Tedesco Schieben.

isprupadúra , nf: ispurpadura Definizione su ispurpare Sinonimi e contrari ispulpinzu, spulpamentu Etimo srd. Traduzioni Francese action de décharner Inglese stripping the flesh off Spagnolo el despulpar, descarnadura Italiano spolpaménto Tedesco Entfleischung.

istallía , nf: istallina Definizione su si tratènnere, su istare, su abbarrare, istentare, nau mescamente de is naves firmas in su portu Sinonimi e contrari biltentu, stentu, tratesa Frasi s'istallina tua devet èssere in su chelu!◊ sa sapiéntzia no at a fàghere mai istallina in d-unu corpus béndhidu a su pecadu Etimo srd. Traduzioni Francese action de retenir Inglese entertainment Spagnolo el retener Italiano tratteniménto, permanènza Tedesco Verweilen, Aufenthalt.

istelévru , nm Sinonimi e contrari ifraschédhiu, scimíngiu Frasi sa de su catolaju est un'arte de istelevru (P.Casu)◊ comintzei a bisare sonnos dendhe bolu a chentu istelevros (M.Bua)◊ no ischiat si crere a cudhu contu o lu leare pro istelevru de unu betzu rembambidu Etimo srd. Traduzioni Francese action de se creuser la cervelle Inglese licking Spagnolo comedura de coco Italiano lambiccaménto Tedesco Kopfzerbrechen.

istrascinadúra , nf: istrasinadura Definizione su istrascinai Sinonimi e contrari trazadura, trazu, trisinadura / cdh. straxinatura Etimo srd. Traduzioni Francese action de traîner Inglese trailing Spagnolo arrastre Italiano strascinaménto Tedesco Schleppen.

istrasínzu , nm: strasíngiu, strisíngiu Definizione su istrisinare, sa moida chi si faet trisinandho, tragandho cosa Sinonimi e contrari istrísinu, trasíngiu, trasinonzu, trisíngiu Etimo srd. Traduzioni Francese action de traîner Inglese trailing Spagnolo arrastre Italiano strascinìo Tedesco Schleppen.

malcadúra , nf: marcadura Definizione su marcare in sa pedhe (pruschetotu is animales mannos: cuadhos, boes e bacas); sa marca chi si faet Sinonimi e contrari aferritadura, marconzu, sinnadolzu / cdh. fucatógiu, malcatura Etimo srd. Traduzioni Francese marquage, action de marquer, ferrade Inglese to brand Spagnolo marca Italiano marchiatura Tedesco Markieren, Markierung.

nuschínzu , nm Definizione su nuscare Frasi ses inoghe cun nuschinzos de late a pretèndhere una parte de sole e de luna! ◊ e cantu tempus a ti chircare in su nuschinzu de onzi fiore! Etimo srd. Traduzioni Francese action de flairer Inglese smelling Spagnolo olfateo Italiano odoraménto Tedesco Riechen.

píchiu , nm Definizione sonu o cropu, tzochedhu a sa genna po si giare a intèndhere pedindho de intrare a una domo, o de apèrrere; fintzes genia de tocu de campana: po tocare sa missa bàscia si fadiat a p. (din, din, din); in cobertantza, pistighíngiu, pentzamentu Sinonimi e contrari tzocu / arraolu, pensamentu Frasi in su portali, totu tremi tremi aferrat s'anella e donat unu pichiedhu ◊ lah, cussu est su píchiu de su posteri! ◊ ti apu connotu a su píchiu 3. custa borta giutzo unu bellu píchiu in conca! Traduzioni Francese action de frapper à la porte Inglese knock Spagnolo golpe dado al llamar a la puerta Italiano bussata Tedesco Anklopfen.

rafiadúra , nf Definizione su rafiare, aungada Sinonimi e contrari frasca, frascada, iscarràfiu, iscràviu, ràfia 1, rafiada Etimo srd. Traduzioni Francese action d'égratigner, égratignure Inglese scratch Spagnolo arañazo, rasguño Italiano graffiatura Tedesco Kratzer.

refàciu , nm: refatzu, rifatzu, rinfàciu, rinfatzu Definizione su rifatzare, cosa chi si narat a unu betandhosidha a curpa, coment'e a briga Sinonimi e contrari afetuada, apoboretada, atzúrridu, ripitimenta, rimbicu, sfacidhamentu Frasi mai unu refatzu de neune at tentu, cussa! ◊ si no fit ca ses antzianu ti tias meritare unu rifatzu: curpa de su cuidu o de su bratzu, raru sa die a ti agatare sanu! ◊ sas peràulas suas sunt ammunimentu e rinfatzu pro un'ammentu eternu ◊ cosa mala a dèpiri arriciri refàcius pustis de ai trabballau cun cunsiéntzia! Etimo srd. Traduzioni Francese action de reprocher Inglese reproach Spagnolo el echar en cara Italiano rinfacciaménto Tedesco Vorwurf.

sétia , nf: sétida, sétzida, tzétzida Definizione su sètzere, su istare sétzios, cicios Sinonimi e contrari séida, setidorja / posta | ctr. pesada Frasi sa sétida chi at fatu no si ndhe pesaiat prus! 2. catziadore apostadu frimmu e mudu, dae ora so in sétzida Etimo srd. Traduzioni Francese action de s'asseoir Inglese sitting Spagnolo sentada Italiano seduta Tedesco Sitzung.

tachedhàda , nf Definizione su tachedhai, su fàere tachedhas; segada chi si faet a s'olia de cunfetu po dha pònnere a indrucare in abba Sinonimi e contrari intacugliada, trapada, trapu Etimo srd. Traduzioni Francese action de graver Inglese carving Spagnolo talla Italiano intagliatura Tedesco Schnitzen.

tancàda , nf Definizione su tancare Sinonimi e contrari serrada 1 | ctr. abbelta Etimo srd. Traduzioni Francese clôture, action de fermer Inglese turn Spagnolo cierre, cerramiento Italiano serrata Tedesco Schließen.

tiràda , nf: tirara, tirata Definizione su tirare, su tirare a cropu, su fàere a tiradura, a suspidura; tantighedhu de cosa chi si suspit, chi s'ingurtit, e àteru; tretu longu e largu pigau totu pínnigu / t. de pinna = frigada, passada de pinna e singiale iscritu chi lassat a bisura de arraja Sinonimi e contrari tostada / sutzada / ingullida, tichedhu, tirone / istirada Frasi tres amantes pro un'isposa sunt a tiradas de pare ◊ at donau una tirada de funi 2. mi apo fatu una tirata de custas sigaretas ◊ si allughiat su tzigarru e fachiat tiratas longas ◊ est iscurtu, muconosu e a tiradas de nares ◊ at fatu una tirada de binu 3. su camminu fiat una bona tirada ◊ una borta eus fatu una tirara a Bidhexidru in Cincuxentus! 4. arendhe abberiant surcos chi pariant tiradas de pinna Etimo srd. Traduzioni Francese action de tirer Inglese pull, draw, stretch Spagnolo tirada Italiano tirata Tedesco Ziehen.

tratèsa , nf Definizione su si tratènnere Sinonimi e contrari biltentu, intertenimentu, intratesa, istallia, stentu Frasi in sas musas mi fato tratesa ca sullevu mi sunt in donzi pena (M.Dore)◊ ti che cuas apalas de su monte, ue t'est possíbbile a fàghere tratesa (C.Longu) Etimo srd. Traduzioni Francese action de rester Inglese entertainment Spagnolo el quedarse, entretenimiento Italiano tratteniménto Tedesco Unterhaltung.

trubbàda , nf: truvada, turbada Definizione su trubbare; móvia a forte, cun fortza totinduna, currendho po iscúdere, po lòmpere a calecuna cosa o a ccn. a giagaradura; in cobertantza, zutura Sinonimi e contrari trambuscada, trumentata / trubbera Frasi at fatu una trubbada de bentu ◊ si li at fatu una trubbada su mascru a tzumbadas chi l'at fatu fintzas rúere Etimo srd. Traduzioni Francese action d'exciter, de pousser Inglese rashness Spagnolo arremetida Italiano avventaménto Tedesco Werfen.

trumbulladúra , nf Definizione su trumbullai Sinonimi e contrari abbaunzamentu, intrullamentu, trumbullamentu Etimo srd. Traduzioni Francese action de troubler Inglese muddiness Spagnolo enturbiamiento Italiano intorbidaménto, intorbidazione Tedesco Trübung.

trumbullaméntu , nm Definizione su trumbullai Sinonimi e contrari abbaunzamentu, intrullamentu, trumbulladura Etimo srd. Traduzioni Francese action de troubler Inglese turbidity Spagnolo enturbiamiento Italiano intorbidaménto, intorbidazione Tedesco Trübung.

«« Cerca di nuovo