abborrigàda , nf: abburricada, burrigada* Definition brulla pesante, giogu de martzocu: una brulla ti fatzo, un'ogu ti ndhe bogo Synonyms e antonyms ghelea, molentada, tontesa Sentences fatu m'at sa mascarada proite mi cheriat bellu, ma no b'at piús apellu fata chi est s'abburricada! (G.Atzori) Translations French sottise, bêtise English bad joke Spanish borricada Italian brutto schérzo, spropòsito German schlechter Scherz, großer Fehler, Dummheit.

arràntzia , nf: erràntzia* Definition cosa chi no est giusta, chi no torrat paris cun calecuna régula Synonyms e antonyms aerru, arrada, fadhina, imbàgliu Translations French erreur English mistake Spanish error, falta Italian erróre German Fehler.

burratinàda , nf Definition ibbàlliu tropu mannu, po pagu atentzione Synonyms e antonyms paristróculu Translations French énormité, perle, erreur grossière English blunder Spanish disparate Italian strafalcióne German Schnitzer, schwerer Fehler.

difàlta , nf: disfalta Synonyms e antonyms crupa, falta, mancàssia Translations French faute English fault Spanish falta Italian mancanza, erróre German Mangel, Fehler.

fàlta , nf: farta Definition sa responsabbilidade de unu dannu, de una cosa male fata, candho dipendhent de ccn.; su fartare, su mancare, su no dhu’èssere de una cosa o de ccn. Synonyms e antonyms crupa, elfata, fadhoca, infarta, neche, nechesa, mancànscia / dannu Idioms csn: fàghere una cosa chentza farta = a seguru, chentza mancare, itl. immancabilménte; àere o tènnere f. = àere birgonza, sentíresi afaltadu; pagu falta = agiummai, pagu mancat chi… Sentences si irballabo, fachiat finta de no si abbizare de sas fartas meas ◊ no mi la sento de lu cundennare: in isse no bi at pecadu e ne farta ◊ deo no apo poderiu a cuerrare sas fartas tuas ◊ fatesi sa promissa de intregare sas fartas mias a sa rughe pro no pecare piús 2. cussu depiat benni, ma biu chi at fatu farta ◊ su babbu fiat mortu e faiat farta a sa famíllia ancora pitia ◊ no a mie, pobidha, ma a sa bidha nostra as fatu farta (A.Casula)◊ sa mamma est sempre bizilendhe sentza li fàghere farta note e die ◊ aiat gana de ghirare ma fachiat farta pro su trivallu 3. si intras in su mare che afundhas cun sa nae sentza farta (M.Murenu)◊ benide chena falta peruna! ◊ zente che tue, chentza fartas perunas, meritat bene ebbia ◊ depeis calai sentz'e farta peruna! 4. sos irrocos tuos pagu farta mi faghent! 5. s'afitu de cust'ortu si dhu pagat su limone, pagu falta Surnames and Proverbs prb: no ghetes gurpa mai a sa fortuna: semper filu bi at de falta tua Etymon ctl., spn. Translations French faute, culpabilité English error, guilt, deficiency, fault Spanish falta, culpabilidad Italian fallo, colpevolézza, manchevolézza, deficiènza German Fehler Schuld, Fehltritt.

ilmàrru , nm: irmarru, ismarru, smarru Definition cosa male fata, dannu o isbàgliu chi si faet chentza dhu bòllere, po pagu atentzione o pagu abbilesa Synonyms e antonyms fadhina, fadhu, imbàgliu, malavadhia, malesaura, scascedhu / ttrs. immarrunada Sentences su male isse lu faghet abbiduduidu, no po ismarru! ◊ no est istadu un'ismarru ma corpu assempiadu, su chi li at dadu! ◊ domandhabbilu a manu arta, si l'at fatu pro istridu o pro ismarru! (G.Ruju)◊ su bestiàmine mi ch'est intradu a su laore pro irmarru, un'iscuta chi mi so fidadu ◊ un'irmarru podet cumbinare, ma totu cussos fogos sunt postos abbididarmente! Translations French faute, erreur English mistake Spanish error, equivocación (f) Italian sbàglio, erróre German Fehler.

imbàgliu , nm: ibàlliu, irbàgliu, irbàlliu, irballu, isbàlgiu, sbàgliu Definition cosa chi si faet (o chi si narat) in fadhina a su contràriu o diferente de comente depet èssere, de comente andhat bene o de comente si iat a bòllere, po pagu atentzione, ca no s’ischit o fintzes ca no si ammentat bene / èssere in i. = crèiri una cosa candu est un’àtera Synonyms e antonyms aerru, arràntzia, fadhina, fadhoca Sentences chi no fàciu irbàlliu, de cussa maladia a nosu ndi fut morta una craba ◊ malas fainas de sos ómines e imbàglios de sos zuighes ◊ as fatu un'imbàgliu, a torrare! ◊ in cust'iscritu no ant a mancare sos imbàglios ◊ ses in imbàgliu: no est gai comente cres tue Etymon itl. Translations French faute English error Spanish error, falta Italian sbàglio German Fehler.

màcua, màcula , nf: màgula Definition prus che àteru, pecu de sa salude o fintzes de su cumportamentu de sa persona, neghe, curpa de s'ànima; tretighedhu de colore diferente coment'e de imbrutadura Synonyms e antonyms defeta, mendha, neche, nésica, peca 1 Sentences beneigo sas òperas de Deu chi no bi at ne màgula ne neu ◊ at de prata unu bestire sentza màcula peruna Surnames and Proverbs smb: Maguledda Etymon itl. macula Translations French tache, défaut English stain Spanish mancha, defecto Italian màcchia, mènda, difètto morale o della salute German Fleck, Fehler, Mangel.

malavadhía, malavadhína, malavardía , nf: malevadia, malevaldia Definition fadhina mala, ibbàlliu de fàere dannu / fàghere una cosa, unu dannu, pro m. = de malascigura, po farta de atentzioni, chentza dhu bòlliri Synonyms e antonyms fadhina, malesagura Sentences su chi at fatu no est pro malavardia! ◊ ite tortos, cale fatu bos apo malevaldia? (P.Mossa)◊ malevadadu, no ndh'at, isse, de coro malu: l'at fatu pro malavardia ◊ est rutu ca fit imbriagu o pro malevardia? Etymon srd. Translations French faute, erreur English mistake Spanish falta, error Italian sbàglio, erróre German Fehler.

mèndha , nf, nm: mendhu Definition calecuna cosa de malu in is calidades o in su cumportamentu de una cosa o de unu, siat chi si ndhe tèngiat neghe o nono / pònnere m. a unu = afitziai Synonyms e antonyms falta, físsiu, mendhea, peca 1 / dismendhu, smendu Sentences li pones tropu mendhos a su pisedhu! ◊ it'est custu mendhu?! ◊ si sa prudhera si leat su mendhu de che betare s'ómine, fata! (Z.Porcu) Etymon ltn. mendum Translations French défaut, vice English vice, defect Spanish defecto, vicio Italian difètto, vìzio German Fehler.

mendhèa, mendhèca , nf: mennea, mennega Definition calecuna cosa de male, chi no andhat bene, o fintzes chi no praghet, coment'e abbitúdine esagerada chi giaet importu a cosighedhas de perunu contu, vitziedhu / èssere unu mendheca = àere o zúghere mendheas a meda Synonyms e antonyms abbenzu, abbétia, arraghèscia, atema, crecu 1, defeta, insemia, inzenzu, iscóticu, peca 1, piginu Sentences a ndhe li agatades, totu, de mendheas a custa cosa: a pàrrere meu no tenet nudha e mendheosos sezis bois! ◊ no si bidet, ma sa mennega la giughet!◊ donzunu tenet sas mendheas suas! Surnames and Proverbs smb: Menneas Etymon srd. Translations French défaut, caprice, lubie English defect, whim, caprice Spanish defecto, capricho Italian difètto, caprìccio, fìsima German Fehler, Marotte.

nèche , nf: nege, neghe, nexi Definition sa responsabbilidade (àere o tènnere sa neghe) de unu dannu, de una cosa male fata, candho dipendhent de ccn.; foedhandho de animales, de matas o fintzes de sa salude de su cristianu, male, difetu chi no dhos lassat campare o crèschere singillos (àere o tènnere neghe), fintzes difetu eredau, de famíglia, de aredeu / donai nexi a unu = betare curpas a unu Synonyms e antonyms acajone, crupa, falta, nechesa / defeta, irvistu, istrópiu, mantza, nésica, peca 1 Sentences si su grodhe distruet su masone sa neghe est de chie pastórigat! ◊ si bufamus binu malu, sa neghe l'at s'isteriarzu ◊ su minore no ndhe tenet nege si at fatu fadhina ◊ sa neche est sa mea ca no mi so fatu bonu a nche lu torrare a su caminu zustu ◊ culpa mazore teniat e neghe chie at dadu a Maria a Pedru Feghe! ◊ l'ant mortu chentza neche 2. custa màchina tenet neghe, est cosindhe male ◊ cust'àrbure depet tènnere neghe o no li cufaghet su logu: no bi est creschindhe! ◊ s'animale chi at neghe mànigat meda ma no abbóniat ◊ cussa puntura de ispina mi at lassadu neghe: no poto pinnigare su pódhighe! Surnames and Proverbs prb: neche o no neche pranghet berbeche Etymon ltn. nece(m) Translations French faute, défaut, tare English guilt, fault Spanish falta, defecto Italian cólpa, fallo, difètto, tara German Schuld, Fehler.

nècia , nf Definition genia de male, guastu (segada, iscarràfiu), cosa mala o fintzes intzimia de male Synonyms e antonyms defeta, nece, neche, mància, nésica, nítzia Sentences est andhadu a vísita, si tenet calchi nècia, gai faghet cura ◊ si unu at calchi nècia naturale oe podet fàghere sa cura Etymon srd. Translations French tache, tare English macula, imperfection Spanish mancha, falla Italian màcchia, magagna German Fehler, Gebrechen, Faulen.

nésica , nf: nésiga Definition segada, genia de guastu, de male (mescamente cuau, chi no si biet a fora), fintzes calesiògiat difetu, pecu o singiale de male in css. cosa, animale o persona Synonyms e antonyms checa, màcua, méssiga, neche, néciu, néssiga, peca 1 Sentences bella cust'olia, liera una meraviza: no zughet una nésiga! ◊ custa màchina est noa noa: no zughet una nésiga, mancu una frascadura, nudha! Etymon srd. Translations French abîmé, défaut English rotting, fault Spanish deterioro, defecto Italian bacatura, guasto, difètto German Fehler.

pèca 1 , nf, nm: pecu Definition ccn. cosa de malu in is cosas e in is cumportamentos, chentza chi siat sèmpere po curpa o neghe de chie dha tenet; su fàere unu burdu Synonyms e antonyms defeta, màcua, mendha, neche, nésica / abbaunzu, scioncu Idioms csn: betare unu pecu a unu = incurpàrelu de carchi cosa male fata, nàrrere chi tenet carchi pecu; carrare pecos a unu = nàrrere o pònnerendhe male, narrerendheli de onzi colore; èssere a peca = àere carchi pecu, sufrire de carchi cosa Sentences cun tot'is pecas chi teniant, fuant genti onesta ◊ onzunu tenet sas pecas suas ◊ no bi at peca peruna in sa camisa ◊ su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos 2. issos tenent sas cumbeniéntzias, ma sunt dae tantu in tantu a peca, gherrandhe chin sas frebbes ◊ dae candho at colau sa purmonite est sèmpere a peca Surnames and Proverbs prb: no bi at bella sentza pecu Etymon itl. pecco Translations French défaut English defect Spanish falta, defecto Italian difètto German Fehler, Mangel.

tzancarronàda , nf: ciancarronada Definition aconcada maca, fatura de tzancarrones Synonyms e antonyms aconcada, acucada, garrafatoni, isconcata, isconchinada, meleda / cdh.tzancarrunata, ttrs. tzancarrunada Etymon srd. Translations French faute grossière, balourdise English big mistake, stupid act Spanish disparate, imprudencia, falta Italian cólpo di tèsta, gròsso sbàglio, spropòsito, balordàggine German unbesonnene Handlung, grober Fehler, Dummheit.

«« Search again