abbénzu , nm: aenzu, benzu, enzu Definition genia de neghe o pecu, difetu de sa carena, o fintzes de sa manera de fàere de sa persona / betare s'aenzu = agatare ite de nàrrere, ite de critigare, cosa in contràriu Synonyms e antonyms defeta, inzenzu, mendhea, peca 1 / menisprésiu 2. li agato abbenzos e atrecos Surnames and Proverbs prb: no est bella chen'aenzu, no est fea chena gràtzia Etymon srd. Translations French défaut English flaw, moral defect Spanish defecto Italian mènda, difètto fìsico o morale German Mangel.
calàndra , nf Definition genia de màchina a rullos po istirare orrobba téssia o àteru; sa de su launeri serbit po atundhare o piegare sa làuna po fàere canales Surnames and Proverbs smb: Calandra Scientific Terminology ans Etymon spn. calandra Translations French calandre English rotary press Spanish calandria, laminadora Italian calandra, màngano German Tuchwalze, Mangel.
catànzu , nm, agt Definition bisóngiu, mancàntzia de cosa, cosighedha de pagu contu; fintzes chie costumat a furare, unu mustrencheri; faina de fàere; a logos, chi est marriu, làngiu Synonyms e antonyms acanénciu, bendhita, cadéliu, càscara / sacajale, tascaresu, trebiali, truntzedheri / faina / lagnu 3. in su cubile, candho at isbrigau sos catanzos, chi no finint mai, est andhau a contipizare sa robba Translations French besoin, privation English need, privation Spanish necesitad, privación Italian bisógno, privazióne German Mangel, Entbehrung.
iscuría 1 , nf Definition mancàntzia o iscassia de cosa; cosighedha de pagu contu, chi no dhue at mancu it'e bíere Synonyms e antonyms carestia, iscassia, merchinzia / arrevenicu, bóciga | ctr. bundhàntzia 2. bella iscuria ti ant dadu pro tabbacu! ◊ cuss'iscuria pro totu cussu casu!… Etymon srd. Translations French pénurie English scarcity Spanish penuria, escasez Italian penùria German Mangel.
màcua, màcula , nf: màgula Definition prus che àteru, pecu de sa salude o fintzes de su cumportamentu de sa persona, neghe, curpa de s'ànima; tretighedhu de colore diferente coment'e de imbrutadura Synonyms e antonyms defeta, mendha, neche, nésica, peca 1 Sentences beneigo sas òperas de Deu chi no bi at ne màgula ne neu ◊ at de prata unu bestire sentza màcula peruna Surnames and Proverbs smb: Maguledda Etymon itl. macula Translations French tache, défaut English stain Spanish mancha, defecto Italian màcchia, mènda, difètto morale o della salute German Fleck, Fehler, Mangel.
mancànscia, mancànsia , nf: mancàntzia, mancàssia Definition su mancare de calecuna cosa chi dhue serbit, nau siat de cosas candho funt chentza calecuna parte, o faent a fossu ue depent èssere bene in paris, e siat de su cumportamentu de chie, mescamente cun curpa, no faet su dovere, su giustu, o faet male Synonyms e antonyms afatallu, falta, fresa 1, manchítzia, pecadu | ctr. sobra Sentences in cust'intúnigu chi ant fatu che at mancàssia: est a fossos! ◊ sa binza si l'at comporada fata ma bi aiat mancàntzias e bi at sighidu a prantare fundhos 2. Deus at a cumpadessi is mancàntzias nostas ◊ connosco sas mancànsias mias ◊ oe duas arrigas cherzo iscríere: si no dhu fatzo mi sento in mancàntzia ◊ apo pecadu in òperas, pessos e mancàssias ◊ cussos no si connoschent chi sunt in mancàntzia! ◊ pro cussa mancànscia mi li so atraghentadu ◊ mancàntzia manna no mi ndi as connotu: poita ses primau cun mimi? ◊ tue non sentis vilesa ne mancàntzia! Etymon itl. Translations French manque, carence, faute, omission English defect, omission Spanish falta Italian mancanza, carènza, deficiènza, lacuna, manchevolézza, omissióne German Mangel, Verfehlung.
merchinzía , nf: mischintzia, mischinzia Definition su èssere pagu, tropu pagu de sa cosa / misurare una cosa a m. = a merghinzu, a mindigu, male, iscassu Synonyms e antonyms carestia, grusura, iscassesa, iscassia, meschinidade | ctr. bundhàntzia Sentences lu cherzo suerare in terra mia su pane a mischinzia (G.Branca)◊ in mischinzia s'allíviu de s'addescu caru isetas ◊ at chenadu a mischinzia ◊ fis campada a mischintzia, sola sola Etymon srd. Translations French pénurie English shortage Spanish penuria Italian penùria German Mangel.
merchínzu , nm: merghinzu, mischinzu Definition su èssere tropu pagu de sa cosa / a m. = a mindigu Synonyms e antonyms immerghinzu, iscassia, merchinzia, mindhighiu / cdh. milchignu | ctr. bundhàntzia, sobra Sentences sas provistas fint a mischinzu ca s'incunza fit romasa ◊ pesadu a merghinzu, no at irvilupadu ◊ malu est a pònnere sas cosas a merghinzu, e peus s'istrubberia! ◊ semus sempre a merghinzu che a sas benas de istiu Etymon srd. Translations French pénurie, manque English scarcity Spanish penuria, escasez Italian scarsità, penùria German Mangel.
pèca 1 , nf, nm: pecu Definition ccn. cosa de malu in is cosas e in is cumportamentos, chentza chi siat sèmpere po curpa o neghe de chie dha tenet; su fàere unu burdu Synonyms e antonyms defeta, màcua, mendha, neche, nésica / abbaunzu, scioncu Idioms csn: betare unu pecu a unu = incurpàrelu de carchi cosa male fata, nàrrere chi tenet carchi pecu; carrare pecos a unu = nàrrere o pònnerendhe male, narrerendheli de onzi colore; èssere a peca = àere carchi pecu, sufrire de carchi cosa Sentences cun tot'is pecas chi teniant, fuant genti onesta ◊ onzunu tenet sas pecas suas ◊ no bi at peca peruna in sa camisa ◊ su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos 2. issos tenent sas cumbeniéntzias, ma sunt dae tantu in tantu a peca, gherrandhe chin sas frebbes ◊ dae candho at colau sa purmonite est sèmpere a peca Surnames and Proverbs prb: no bi at bella sentza pecu Etymon itl. pecco Translations French défaut English defect Spanish falta, defecto Italian difètto German Fehler, Mangel.